Keuzes maken: hoe neem je een beslissing als je twijfelt

Keuzes maken is onderdeel van het leven. Je moet regelmatig kleine en grote keuzes maken. Wil je veranderen van baan, is dit wel je droompartner, is het nu wel verstandig om dat huis te kopen of zou je toch beter opnieuw een opleiding kunnen volgen? Veel mensen vinden keuzes maken moeilijk, ze blijven aan het twijfelen. Hoe komt het dat je geen beslissing kunt nemen en en hoe kun je makkelijker een keuze maken?

Geen beslissing kunnen nemen

Er zijn enorm veel situaties te bedenken waarin je een keuze moet maken. De keuze die je maakt kan totaal onbelangrijk zijn, maar kan ook grote gevolgen hebben. Zo kan iemand je de keuze geven tussen een stuk cake een een bonbon op een verjaardag. Wat je kiest, zal niet zo’n grote gevolgen hebben. Toch kunnen sommige mensen al moeite hebben met een dergelijke keuze en er een paar minuten over na moeten denken. De keuze of je een huis wilt gaan kopen in plaats van huren is van veel groter belang. Zo’n keuze kun je beter niet binnen 2 minuten maken. Je moet zorgen dat je eerst de consequenties overziet. Tot slot heb je ook nog de situaties waarin je voor het blok gezet wordt. Je weet dat je met je keuze iemand zal beledigen, kwetsen of in ieder geval ligt zal teleurstellen. Je hebt bijvoorbeeld twee feestje tegelijkertijd en combineren lukt vanwege de reisafstand niet.

Vooral uit die laatste situatie is makkelijk af te leiden waarom sommige mensen moeilijk een keuze kunnen maken. Ze willen het namelijk voor iedereen goed doen en welke keuze ze ook maken, het is nooit voor iedereen goed. Daardoor blijven ze afwegen welke keuze logischer is, zodat de anderen het begrijpen, maar dat gaat niet altijd. In andere situaties waarbij kiezen moeilijk is, komt dat vaak doordat je niets mis wilt lopen: beide opties zijn aantrekkelijk. Het tegenovergestelde kan natuurlijk ook; je moet voor je gevoel kiezen uit twee slechte opties.
Het komt er op neer dat mensen die blijven twijfelen, bang zijn om een foute keuze te maken en voor de gevolgen daarvan. Voor sommige weegt de omvang van de gevolgen van de keuze niet eens zwaar mee. Zij zijn gewoon bang om fouten te maken.

Makkelijker een keuze maken

Voor mensen die geen beslissing durven te nemen en daardoor blijven twijfelen, is het om te beginnen belangrijk om te beseffen dat een keuze vaak niet definitief is (al lijkt dat vaak wel zo). Mocht je achteraf spijt hebben van een keuze, dan is deze vaak nog terug te draaien of kun je opnieuw een keuze maken waardoor de situatie weer (deels) terug verandert. Voorbeeld: je weet niet of je bij je huidige partner moet blijven en twijfelt al een paar maanden. Besef je dan dat twijfel in ieder geval wijst op iets dat niet goed zit en durf de beslissing te nemen om uit elkaar te gaan. Besef je dat als jullie echt bij elkaar horen, je daar beide vanzelf wel achterkomt en dan kun je altijd nog samen verder gaan. Neem dan wel eerst de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen, want een relatie eindigen is in het begin altijd moeilijk. Dit geldt ook voor het veranderen van baan of het verhuizen van een huur- naar een koophuis: als het niet bevalt kun je de situatie altijd opnieuw veranderen.

Vervolgens is het belangrijk om meer inzicht te krijgen in het dilemma. Dat kan door jezelf vijf keer door te vragen met de vraag “Waarom?”. Waarom wil je dat zo graag, waarom vind je dat belangrijk, waarom lijkt je dat beter.
Als je dan nog geen beslissing kan nemen, kun je een lijstje maken met voors en tegens. Dit is een bekende methode, maar meestal vergeet men er weegfactoren aan te verbinden. Niet iedere argument weegt immers even zwaar. Om het met het voorbeeld van een relatie nog eens duidelijk te maken: je partner kan grappig zijn en goed kunnen koken, maar dat weegt natuurlijk niet op tegen het feit dat hij/zij vreemd gaat of geweld gebruikt. Bij een huis weegt de financiële haarbaarheid zwaarder dan dat je het leuk vindt om te gaan klussen in een nieuw huis. Door de weegfactoren toe te kennen en deze op te tellen, krijg je een soort van uitslag wat betreft je dilemma. De uitslag zal een keuze aanwijzen of laten blijken dat beide opties even hoog scoren.

Het kan zijn dat je na de voorgaande adviezen, toch nog geen beslissing kan nemen. De uitslag vind je bijvoorbeeld niet overtuigend genoeg of je gevoel is het er toch nog niet helemaal mee eens. Als je blijft twijfelen is het beste advies: maak een keuze en wacht af hoe je gevoel reageert. Handel dus niet meteen naar die keuze, maar besluit waar je voor wilt gaan. Vaak merk je meteen, maar anders toch binnen een dag of hooguit een paar dagen, of de gemaakte keuze je rust geeft of dat je gevoel juist als nog aangeeft toch voor de andere optie te willen gaan. Wil je vloer A of B in je nieuwe huis en kom je er maar niet uit? Kies gewoon één van de twee, bijvoorbeeld optie A en wacht af hoe je gevoel reageert. Geeft het je rust, dan kun je na twee dagen de vloer gaan bestellen. Blijf je onrustig of krijg je zelfs een gevoel van “maar dat wil ik eigenlijk niet”, dan weet je dat je vloer B kan gaan bestellen en besef je dat beide vloeren dus goede opties zijn en de keuze altijd goed is in plaats van altijd fout.