Kwartiermaken ter ondersteuning van kwetsbare mensen
Wanneer men kwartier maakt, probeert men mensen die dreigen buiten de boot te vallen te integreren in de samenleving. Dit gebeurt door te onderzoeken hoe kwetsbare mensen weer aan de samenleving kunnen deelnemen en door een samenleving met meer mogelijkheden voor de doelgroep te bevorderen. De kwartiermaker brengt in kaart wat er mogelijk is en probeert deze mogelijkheden te benutten om zo de kwetsbare medemens weer een rol in deze maatschappij te laten spelen.
Waar komt de term kwartiermaker vandaan?
In het leger wordt de term kwartiermaker gebruikt voor troepen die vooruit worden gestuurd om voorbereidingen te treffen voordat de andere militairen arriveren. Met kwartier wordt een tijdelijke verblijfplaats van militairen bedoeld. Een kwartiermaker gaat dus vooruit om alvast een tijdelijk verblijf voor de andere militairen in te richten. Deze term is overgenomen door het sociaal domein en hier wordt met een kwartiermaker iemand bedoeld die het pad vereffent voor de kwetsbare medemens zodat deze weer deel kan uitmaken van deze maatschappij.
Deelnemen aan de samenleving
Bij kwartiermaken gaat het er dus om dat kwetsbare mensen weer enigszins kunnen deelnemen aan de samenleving. Mensen met een kwetsbaarheid vervullen vaak minder verschillende rollen. Verschillende rollen zijn bijvoorbeeld partner, ouder, kind, vrijwilliger, vriend(in), werknemer of werkgever. De bedoeling van de kwartiermaker is het aantal rollen dat de kwetsbare cliënt heeft te vergroten. De kwetsbare medemens moet mogen meedoen en erbij horen. Dit gedachtegoed past in een participatiemaatschappij. Hierbij moet gedacht worden in oplossingen en niet in problemen. Dat is de taak van de kwartiermaker.
Een inclusieve samenleving
In een inclusieve samenleving valt niemand buiten de boot. Dat is behoorlijk idealistisch. In de praktijk vallen heel veel mensen buiten de boot. Kwartiermaken is gericht op de kwetsbare mens zelf, maar ook op zijn of haar persoonlijk netwerk (vrienden, familie en kennissen), de buurt en de wijk waarin de cliënt leeft. Er wordt geprobeerd om het maatschappelijk klimaat om te buigen, zodat er meer ruimte en begrip voor de kwetsbare mens ontstaat. Veel kwetsbare mensen voelen zich sociaal overbodig of zelfs onzichtbaar en dat is een pijnlijke constatering. Het is aan de kwartiermaker om hier waar mogelijk verandering in te brengen.
Wat doet een kwartiermaker?
Een kwartiermaker brengt met behulp van de doelgroep de wensen van de doelgroep in kaart. Daarna bekijkt de kwartiermaker de omgeving. Welke voorzieningen en faciliteiten zijn er in de wijk? Daarna organiseert de kwartiermaker ontmoetingen om hiermee onderlinge contacten te bevorderen. Waar nodig probeert de kwartiermaker de positieve beeldvorming van degene die hij of zij ondersteunt te bevorderen en te helpen met eigen regie. Mensen die hulp of zorg nodig hebben, moeten dit in principe zelf kunnen regelen, maar de kwetsbare medemens kan dit niet en heeft wat meer begeleiding nodig. Zij mogen er niet alleen voor komen te staan en de sociale omgeving kan als vangnet dienen, mits er een sociale omgeving aanwezig is.
Waarom een kwartiermaker?
Ook mensen met psychische problemen of een verstandelijke beperking horen in deze samenleving en mogen deel uitmaken van deze samenleving. Ook zij mogen ervaren hoe het is om andere mensen te ontmoeten, mee te tellen en iets te betekenen. Mensen met een beperking of psychisch probleem hebben meer nodig dan alleen ggz-zorg of andere zorg. Kunnen meedoen in de maatschappij zorgt voor sociaal contact en is hierdoor ook een vorm van zorg. Wanneer iedereen open staat voor mensen die anders zijn, kunnen kwetsbare mensen beter meedraaien in de maatschappij. De kwartiermaker heeft als taak dit te bevorderen.