Nederlandse diaspora in de VS

In het dorpje Holland wordt jaarlijks het Tulip festival gehouden. Jongeren lachen om de 6 miljoen tulpen die er elk jaar staan. Het is een plaatselijke sport om er langs te rijden met je autodeur open zodat de bloemen van de stelen vallen. Maar als ze groot zijn denken ze daar anders over. Dan gaan de afstammelingen van Nederlanders klompendansend over straat, eet men met veel genoegen bitterballen, en zie je er meer mensen in traditionele klederdracht dan waar ook in Nederland. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Dutch
• Nederland en Engeland
• Conservatief
• Amerikaanse humor
• Nederlandse Kolonie
• Drie ´Hollandse´ Presidenten
• Martin van Buren
• Theodore Roosevelt
• Franklin D. Roosevelt

Dutch

Het woord Dutch wordt vanaf de 19e eeuw ook gebruikt voor Duitsers. Hoewel de Nederlandse nalatenschap in de VS groter is dan de Duitse en de culturen verschillen is het woord Dutch de ene keer een vertaling van ´Deutsch´ en een andere keer vertaling van het oud Hollandse woord ´Diets´. De term Dutch heeft in Amerika vele betekenissen. Double Dutch is met dubbele tong spreken. Veel uitdrukkingen met het woord Dutch hebben een negatieve bijklank. De Engelsen hebben de Nederlandse kolonie veroverd en waarschijnlijk is op die manier het gebruik ontstaan om de voormalig eigenaren zwart af te schilderen.

Nederland en Engeland

Nederland en Engeland hebben sinds de 17e eeuw vier oorlogen met elkaar gevoerd. De inzet was de wereldheerschappij op handelsgebied. De Nederlanders hadden in de 17e eeuw een technologische voorsprong op Engeland omdat hier de zaagmolen volop in bedrijf was. Daardoor kon er meer planken worden gezaagd en meer boten worden gebouwd om de wereldzeeën te bevaren. Amerikaanse historici roemen de Zaanstreek als het eerste industriegebied ter wereld. Pas ruim een eeuw nadat Nederland zaagmolens had, werd een Nederlandse molenbouwer in Engeland uitgenodigd om succesvol een molen te bouwen. Daarvoor hadden Engelse handzagers uit angst voor broodroof alle Engelse zaagmolens vernietigd. Toen de Engelsen eenmaal vloten konden bouwen met hetzelfde gemak als de Nederlanders, werden de Nederlandse zeevaarders overal ter wereld overvallen. De Engelsen waren sterker door de grotere bevolking waardoor de Nederlanders tegen een nummerieke overmacht stonden.

Conservatief

De Nederlanders, of Dutchies, in Noord-Amerika staan bekend als conservatief. Veel mensen trokken weg uit Nederland omdat het land in hun ogen te progressief werd. Nederlanders in Canada en de VS zijn vaak streng kerkelijk opgevoed. Volgens Amerikanen vonden calvinistische families dat in Nederland te veel katholieken en joden woonden. Natuurlijk zijn er mensen gevlucht tijdens de Europese geloofsoorlogen tussen katholieken en gereformeerden. Er zijn tot de jaren 60 van de vorige eeuw Nederlanders vertrokken naar Canada en de VS om een landbouwbedrijf te beginnen. Over de Nederlanders worden traditioneel veel grappen gemaakt.

Amerikaanse humor

Amerikanen hoef je het begrip humor niet uit te leggen. Dat hebben ze van nature mee gekregen van hun Engelse en Nederlandse voorouders. Hier een lijstje met de meest voorkomende Hollandse dansblessures:

• (10) Klompvoetje;
• (9) Klomp-in-het-oog;
• (8) Slaapgekte;
• (7) Verlengde windmolen;
• (6) Houten spleten;
• (5) Geslachtsverwarring;
• (4) Gedraaide enkels;
• (3) Schurende kledingstukken;
• (2) Bijgedachten;
• (1) Splinters.

Nederlandse Kolonie

Nederlanders zijn begin 17e eeuw neergestreken in wat nu New York heet. Van 1609 tot 1664 waren de Nederlandse kolonisten aan het bewind in het toenmalige Nieuw Nederland. Ze verdienden in de eerste decennia vooral geld met bonthandel. In 1626 kocht Peter Minuit het eiland Manhattan voor 60 gulden van de Indianen. In 1647 kwam Peter Stuyvesant naar Nieuw Nederland. Hij bracht orde op zaken in het gebied wat van twisten met Engelsen en indianen te verduren had. Vanaf 1640 begon Nieuw Nederland zich verder landinwaarts met landbouw te bemoeien. Hierdoor kwamen er onenigheden met indianen, op wiens land de Nederlanders akkers gingen aanleggen. Er ontstond bijna een oorlog tussen indianen en de Nederlandse kolonisten. De Nederlanders trokken zich op Stuyvesants bevel terug in huizen achter een houten muur en noemde deze vesting Wiltwijck, het tegenwoordige Kingston. Dit dorpje lag strategisch tussen Fort Oranje en Nieuw Amsterdam. Samen vormden ze de drie grootste Nederlandse plaatsen. Elke dag verlieten de Wiltwijckse mannen de houten omheining of palisade om op het land te werken. Die situatie duurde tot 1664 toen er een vredesverdrag kwam tussen indianen en Nederlanders. Dat was net voordat Stuyvesant zijn 40 soldaten met een Engelse overmacht zag worden geconfronteerd. Aan het eind van de Nederlandse kolonietijd telde Nieuw Amsterdam 9000 inwoners. De meeste Nederlandse kolonisten bleven wonen in Amerika onder Engelse heerschappij.

Drie ´Hollandse´ Presidenten

Er zijn drie Amerikaanse presidenten geweest van Nederlandse afkomst. Martin van Buren had Nederlands als eerste taal. Hij is in 1782 in de staat new York geboren. 120 Jaar nadat De Nederlandse kolonie was overgedragen aan het Engelse bestuur sprak men nog volop Nederlands in New York. Na hem zijn twee leden van de familie Roosevelt president geworden.

Martin van Buren

Martin van Buren was de 7e president van Amerika. Hij is de enige Amerikaanse president die geen Engels had als moedertaal. Zijn eerste taal was Nederlands ondanks dat zijn geboortedorp in de staat New York lag. Zoals de naam doet vermoeden is zijn familie afkomstig uit de toenmalige de Nederlandse republiek der 7 verenigde provinciën. Martin van Buren is geboren in het dorp Old Kinderhook. Tijdens zijn verkiezingscampagne gebruikte hij niet zijn eigen naam maar de afkorting o.k. wat komt van Old Kinderhook, het dorp waar hij woonde. Het gebruik van deze afkorting heeft waarschijnlijk bijgedragen aan het feit dat hij de verkiezingen heeft gewonnen. Het was een populair woord en hij heeft het populairder gemaakt. In Amerika wordt hij in verband gebracht met het ontstaan van het woord o.k. Dat is echter niet waar. Martin van Buren was de eerste Amerikaanse president die in Amerika geboren is. Van Buren was een verre voorvader van President Roosevelt.

Theodore Roosevelt

De 28e president van Amerika is ook van Nederlandse afkomst. Theodore Roosevelt regeerde van 1901 tot 1908. Hij volgde William McKinley op die vermoord is. Later na zijn presidentschap toen hij op campagne was is op Theodore Roosevelt een moordaanslag geweest. Hij overleefde doordat de kogel snelheid verloor omdat hij zich door zijn 50 pagina´s tellende speech boorde die dubbelgevouwen was, en een stalen bril. De speech en de bril zaten in de binnenzak van zijn jas. Theodore is geboren in 1858 in een Nederlandse familie die sinds de 17e eeuw in New York woont. In 1906 won hij de nobelprijs voor de vrede voor zijn rol in de Russisch-Japanse oorlog. Dit was de eerste nobelprijs voor een Amerikaan.

Franklin D. Roosevelt

Franklin D. Roosevelt was 32e president en regeerde van 1932 tot 1945. Hij werd drie keer herkozen voor hij stierf tijdens zijn presidentsschap in 1946. Hij wordt beschouwd als één van Amerika´s meest succesvolle presidenten. Hij was het achter achterkleinkind van president Theodore Roosevelt. Samen stammen ze af van een familie die in 1640 Nieuw Nederland stichtte aan de monding van de Hudson rivier. Franklin was gehandicapt en bewoog zich voort in een rolstoel. Hij was verlamd vanaf zijn middel. Dat maakt zijn presidentschap extra bewonderenswaardig. Een lichamelijke handicap is geen belemmering voor de functie van president van de Verenigde Staten van Amerika. Franklin wordt alom geloofd om zijn doortastend optreden tijdens de economische crisis en de tweede wereldoorlog.

Lees verder

• Nederlandse taal en cultuur in Canada
• Nederlandse diaspora wereldwijd