Wederopstanding en het leven na de dood

Het leven na de dood is niet iets om bang voor te zijn als je een goed leven geleid hebt, met liefde voor God, jezelf en de medemens. De toekomst die ons wacht is zo schitterend dat veel mensen het niet durven te geloven. Ze houden zich liever vast aan wat ze zien en begrijpen, al is het leven op aarde nog zo ellendig. Wie zich echter durft over te geven aan geloof in, hoop op en liefde voor God komt niet bedrogen uit. In tegendeel: hierbij verbleken onze zwaarste beproevingen en pijnen.

Liefde

Ons leven op aarde is een proeftijd en een leerproces. Het is een tijd door God geschonken om onze liefde voor hem te ontplooien en te bewijzen; te bewijzen dat onze liefde

• voor Hem groter is dan voor welke door Hem gecreëerde geschenken ook, zoals gezondheid, rijkdom, familie en vrienden.
• bestand is tegen de druk van menselijk kwaad als pijn, armoede, vernedering of onrechtvaardigheid.

Of we ons nu goed of slecht voelen, we moeten te allen tijde in staat zijn onze liefde voor God te tonen en door ons gedrag te bewijzen.

Absolutie

En dan sterven we - de ziel maakt zich los van het lichaam - door ouderdom, ziekte of een ongeval vervalt het lichaam dermate dat de ziel er niet meer door kan functioneren. Zodra de ziel het lichaam verlaat is de mens gestorven. Wanneer dit precies is weten we niet. Het hart werkt niet meer, de ademhaling is gestopt, maar de ziel kan nog steeds aanwezig zijn. Soms kan iemand die dood schijnt, gereanimeerd worden. Dat is onmogelijk als de ziel het lichaam al verlaten heeft. Daarom staat de Kerk toe om aan een stervende direct na zijn dood toch nog de absolutie en de ziekenzalving toe te dienen, mocht de ziel nog aanwezig zijn. Begint het bloed te stollen, en is de dood echt ingetreden, dan heeft de ziel het lichaam definitief verlaten.

Oordeel

Zodra de ziel het lichaam verlaat wordt ze geoordeeld door de Almachtige God; dit is het persoonlijke oordeel, dit is waarvoor we hebben geleefd en gewerkt. De ziel hoeft nergens heen om geoordeeld te worden (hij hoeft niet aan de poort bij Petrus aan te kloppen), want buiten dit aardse leven is er geen plaats, geen ruimte, en het oordeel wordt ter plekke uitgevoerd.

Lot

Theologen denken dat wat feitelijk tijdens dit oordeel plaatsvindt, is dat God de ziel verlicht zodat ze zelf ziet in welke staat ze zich bevindt - een staat van genade of van zonde, een staat van liefde voor God of van afwijzing van God – en welk lot hieruit volgt overeenkomstig Gods oneindige rechtvaardigheid. Dit lot staat vast! De tijd van voorbereiding en lering is afgesloten. Gods barmhartigheid (die we ontvingen dankzij Zijn dood aan het kruis) is aan haar einde gekomen, nu is het Gods rechtvaardigheid die regeert.

Hel

Als de ziel het ‘ik’ verkozen heeft boven God, en zelfs niet in de laatste seconde naar God is teruggekeerd, sterft ze in een staat van doodzonde. Ze heeft zichzelf moedwillig afgesneden van God en heeft Hem nu voor eeuwig en altijd verloren; dat is hel.
Hoe ziet de hel eruit? Jezus heeft het over een eeuwig vuur. De ziel is echter onstoffelijk, zij kan dus niet verbranden, het moet dus om een gevoel gaan. Erger nog dan dit gevoel van pijn, is dat de ziel een gevoel van verlies ervaart: de eeuwige verwijdering van God. Mogelijk ervaart iedere persoon de hel op zijn/haar eigen manier; bedenk wat voor jou het ergste zou zijn dat je kan overkomen en dat is jouw particuliere hel, voor eeuwig en altijd. En je hebt er zelf, vrijwillig, voor gekozen!

Zegen

Hebben we God niet afgewezen, maar erkennen we dat we niet brandschoon zijn, dan mogen we zeker hopen dat het sacrament van de zieken, dat we op ons doodsbed ontvangen, onze ziel van alle smetten gezuiverd heeft. Daartoe dienen de algemene aflaten, specifiek de aflaat die we op het moment van ons sterven ontvangen tijdens de laatste zegen van de priester. Daarom is het zo belangrijk dat we ervoor zorgen dat iedere stervende deze ook echt ontvangt!

Gelukzalig

Als we aldus met het laatste sacrament en de volledig verdiende algemene aflaat op ons stervensuur gesterkt zijn, zal onze dood ons niet langer angst aanjagen, maar juist het moment zijn van ultieme victorie. De nieuwe realiteit – die onze verbeelding te boven gaat – openbaart zich: vanaf dat moment zijn we één met God. Hierbij verbleken onze zwaarste beproevingen en pijnen. Deze staat van pure gelukzaligheid is eeuwigdurend! Daarbij komt nog de blijdschap over de aanwezigheid van Jezus, zijn Moeder Maria en alle heiligen, inclusief onze eigen familie en vrienden die ons zijn voorgegaan.

Vagevuur

Maar wat als we nog niet klaar zijn voor de hemel? Wat als we tijdens ons leven tevreden waren met een oppervlakkige spiritualiteit, als we ons geloof gemakzuchtig hebben beleefd, als we nauwelijks zelfkritiek beoefend hebben, als we snel bereid waren tot het sluiten van wereldse compromissen? In dat geval was onze liefde voor God niet zo perfect en onbaatzuchtig als ze had kunnen zijn. Onze ongecontroleerde hartstochten en neigingen zijn misschien enigszins gezuiverd door het bidden van de geloofsbelijdenis (“…en vergeef ons onze zonden”), maar we hebben niet ons uiterste best gedaan om onze ziel volledig te zuiveren. Daarmee zijn we te goed voor de hel, maar niet goed genoeg voor de hemel en gaan we naar het vagevuur voor onze laatste zuivering. Om ons te reinigen van onze zonden die tussen ons en God instaan.

Zuivering

Het vagevuur is een staat van lijden. Onze ziel voelt zich sterk tot God aangetrokken, maar we bevinden ons nog niet in die perfect zuivere staat waarin we naar hem toe kunnen. Tijdens ons leven functioneert ons lichaam als een schild tegen de sterke aantrekkingskracht van God. Sommige heiligen voelen dit desalniettemin, maar de meesten van ons niet. Zodra onze ziel ons lichaam verlaat – het schild afwerpt -, is de aantrekkingskracht echter overweldigend, onontkoombaar. We moeten helaas wachten, zonder iets te kunnen doen om deze tijd te verkorten. Tijdens ons leven hebben we onze kansen voorbij laten gaan. In het vagevuur moeten we nu alsnog gezuiverd worden, terwijl we geen idee hebben hoe lang dit proces gaat duren.

Hulp

Gelukkig is dit lijden niet eindeloos, het is niet hopeloos. Bovendien wil de ziel zelf niet voor God verschijnen zolang ze niet helemaal gezuiverd is; ze is blij deze zuivering helemaal te kunnen ondergaan. Hoe lang dit duurt weten we niet. Dat hangt af van de ernst van de begane zonden. En bovendien: er bestaat geen tijd na de dood, er zijn geen dagen, geen weken, zelfs geen minuten. Gelukkig ook, kunnen de zielen die reeds in de hemel zijn, en wij mensen op aarde, degenen in het vagevuur helpen. Met onze liefde en herinnering, met onze gebeden en met de missen die we voor hen laten opdragen, zoals met Allerzielen, met de 6-wekendienst en met jaardiensten.

Het Einde

We weten niet wanneer de wereld ophoudt te bestaan: morgen, over een eeuw, of over vele miljoenen jaren. In het evangelie van Matheus voorspelt Jezus oorlogen, hongersnoden, dodelijke ziektes en het bewind van de Antichrist vóórdat wij de Zoon van God zullen zien verschijnen. Afhankelijk van hoe je ertegen aan kijkt hebben we dit alles al meegemaakt, misschien echter, staan ons nog veel ergere dingen te wachten. Misschien is wat de wereld geleden heeft niets bij wat er nog moet komen. Met andere woorden: we kunnen alleen maar zorgen dat we klaar zijn als het zover is, dat we voorbereid zijn.

Lichaam

Wat we wel weten is dat aan het einde van de geschiedenis onze lichamen uit de doden zullen opstaan om verenigd te worden met de ziel. Want, we zijn geschapen met lichaam en ziel, in die hoedanigheid hebben we God geëerd en voor hem geleden. Het is dus niet meer dan rechtvaardig dat ziel én lichaam herenigd worden om voor eeuwig bij God te zijn, als een geschenk van liefde. Onze lichamen zullen echter anders zijn: ze zullen geen honger, dorst of vermoeidheid kennen. Ze zijn vergeestelijkt. Deel uitmakend van God zullen ze perfectie en pracht uitstralen. De kerk prefereert dan ook begrafenis boven crematie, uit respect voor het lichaam dat ons geschonken is door God.

Openbaring

Aan het eind van de wereld zal een algemeen oordeel geveld worden. Dit is Gods glorieuze moment waarop Hij zijn rechtvaardigheid, zijn wijsheid en zijn genade zal openbaren. Er zal niets veranderen, maar alles wat we niet begrepen, wordt ons nu duidelijk: waarom er een hel is, hoe God zielen voor eeuwig kan laten lijden terwijl zoveel mensen denken dat hij dat niet zal doen omdat hij een liefhebbende God is. Zelfs de veroordeelden zullen, ondanks zichzelf, Gods rechtvaardigheid voor altijd beseffen en begrijpen.