Vasten buiten Ramadan in de Islam

Wie aan Islam en vasten denkt, denkt onmiddellijk aan Ramadan. Maar er zijn nog veel meer dagen waarop een moslim kan vasten. Sommige dagen zijn zeer aan te raden, vanuit een religieus oogpunt. In dit artikel aandacht voor het vasten buiten Ramadan en welke periodes gunstig en bekend zijn.

Vasten buiten Ramadan

De meesten mensen zijn wel bekend met het concept van vasten tijdens Ramadan voor moslims. Dit is voor gezonde, volwassen moslims een verplichting. Er zijn echter ook veel andere dagen waarop gevast kan worden, al zullen zeker niet alle moslims dit doen en ook al is het niet verplicht. Alleen de eerste dagen van het Offerfeest en het Suikerfeest zijn uitgezonderd als dagen om te vasten. De profeet Mohammed (vzmh) vastte vaak op maandag en donderdag, maar hij keurde het vasten op vrijdag als alleenstaande dag af. Daarnaast zijn er veel hadith over het vasten van de profeet in diverse periodes en dagen en veel moslims volgen hem daarin na. Toch is het vasten wanneer het niet verplicht is niet heel populair en bekend. Dit omdat het vaak zwaar is in combinatie met werk en studie, maar voor de gelovige moslim die zich bezighoudt met bidden en het geven van aalmoezen kan het extra vasten ook een grote spirituele stimulans betekenen. Vasten is een vorm van aanbidding en dus zeker aan te raden voor de gelovige.

De Islamitische Maanden

Om extra dagen te vasten is het handig om de islamitische maanden in de gaten te houden. Deze hebben de volgende namen:

• Muharram ul Haram of Muharram
• Safar
• Rabi'-ul-Awwal
• Rabi'-ul-Akhir
• Jumaada-ul-Awwal
• Jumaada-ul-Akhir
• Radjab
• Sha'abaan
• Ramadhaan
• Shawwal
• Dhul Qa'dah
• Dhul Hidja (de maand van het Offerfeest)

Verplicht Vasten

Er zijn twee redenen om buiten Ramadan te vasten: een vrijwillige vorm van vasten of een verplichte vorm van vasten, deze laatste vorm van vasten is een soort boetedoening. In sommige gevallen kan gevast wordt omdat men een eed heeft gezworen en die vervolgens niet is nagekomen, hiervoor moet men drie dagen vasten. Ook wanneer men opzettelijk een dier doodt tijdens de Hadj staat hier als straf een aantal dagen vasten voor, voor elk dier een dag. De straf voor het doden van iemand is twee maanden vasten en hetzelfde geldt voor wanneer een man zijn vrouw beschrijft als 'de rug van zijn moeder' ('zihar'), een gebruik uit de periode voor de Islam, waarmee een scheiding werd uitgesproken. Ook iemand die opzettelijk zijn/haar vasten tijdens Ramadan verbreekt door te eten, drinken of geslachtsgemeenschap moet die dag inhalen en daar bij wijze van boetedoening zestig dagen aan toevoegen. Wanneer hij/zij daar fysiek niet toe in staat is moet de persoon zestig armen voeden.

Vrijwillig Vasten

Vrijwillig vasten kan gedaan worden om zo van zonden vergeven te worden. Ook bidden of het geven van aalmoezen is een manier om van zonden vergeven te worden voor een moslim. Veel moslims vasten daarom op de dag voor het Offerfeest (de dag van Arafah, de negende dag van Dhul Hidja), omdat men dan alle zonden van het jaar ervoor en dat daarna zou worden vergeven. Het vasten op de tiende dag van Muharram, Ashura zou ervoor zorgen dat alle zonden voor het vorige jaar worden vergeven.

Specifieke periodes en dagen om te vasten:

• ashura, dit is de tiende dag van de maand Muharram, Mozes leidde op die dag de Joden van Egypte naar Palestina, waardoor ze bevrijd werden van onderdrukking.
• vasten tijdens Muharram, na Ramadan is geen maand zo geschikt om te vasten als deze maand.
• arafah, de negende dag van Dhul Hidja, dit is de dag voorafgaande aan Eid al-Adha, het Offerfeest. Dit is de maand van de Hadj waarin ook veel moslims die zelf niet de Hadj ondernemen vasten.
• negen dagen van Dhul Hajj
• zes dagen tijdens Shawwal (de maand na Ramadan), in de Quran staat 'een goede daad staat gelijk aan tien goede daden'. De dertig dagen vasten tijdens Ramadan en de zes dagen van Shawwal maken zesendertig dagen maal tien, waardoor het is alsof men het hele jaar gevast heeft.
• vasten tijdens Sha'abaan (de maand voor Ramadan), in deze maand vastte de profeet veel. Zijn vrouw Aisha zei hierover: Ik heb de profeet nooit zo veel vrijwillig zien vasten als in de maand Sha'abaan. Vooral de vijftiende dag van deze maand is sterk aanbevolen, de dag voorafgaande aan de nacht van Barat, de nacht van verzoening en vergiffenis.
• enkele vaste dagen per week vasten, veelal maandag en donderdag in navolging van de profeet Mohammed (vzmh)
• de 'witte dagen', de dertiende, veertiende en vijftiende dag van elke maanmaand, dit zijn de dagen dat de maan vol is

Voor wie dus daadwerkelijk geïnteresseerd is in vasten buiten Ramadan om, is er meer dan genoeg gelegenheid om dat te doen.