Ontslag tijdens de proeftijd

Vaak wordt er in een arbeidsovereenkomst gebruikgemaakt van een proeftijd. Tijdens deze proeftijd mogen werkgever en werknemer met onmiddellijke ingang de arbeidsovereenkomst beëindigen. Je bent dan in principe per direct ontslagen. Wanneer mag zo’n proeftijd nou worden opgenomen, hoe lang mag deze zijn en hoe moet er opgezegd worden?

Wat houdt de proeftijd in?

De proeftijd is een beding in de arbeidsovereenkomst waarmee een periode wordt afgesproken waarin een werkgever en werknemer elkaar kunnen leren kennen en waarin gekeken kan worden of een werknemer in de praktijk ook echt geschikt is voor de functie. De proeftijd is geregeld in het burgerlijk wetboek in artikel 7:652. Artikel 7:676 lid 1 BW bepaalt: Zolang de proeftijd niet verstreken is, is ieder der partijen bevoegd de arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang op te zeggen; 7:676 lid 1. Er hoeft geen rekening gehouden te worden met een eventuele opzegtermijn.

Wanneer mag er een proeftijd opgenomen worden?

De proeftijd mag alleen worden opgenomen als een arbeidsovereenkomst is aangegaan voor langer dan 6 maanden. Duurt de arbeidsovereenkomst minder lang en is er toch een proeftijd opgenomen, dan is deze nietig.

Hoe lang mag de proeftijd duren?

De proeftijd moet voor allebei de partijen gelijk zijn. Hoe lang de proeftijd mag zijn, is afhankelijk van de duur van het contract. Als de arbeidsovereenkomst is aangegaan voor korter dan 2 jaar, dan mag de proeftijd maximaal een maand zijn. Als de arbeidsovereenkomst is aangegaan voor 2 jaar of langer, dan mag de proeftijd maximaal 2 maanden zijn. Als de arbeidsovereenkomst geen kalenderdatum als einde heeft maar bijvoorbeeld een gebeurtenis, dan mag de proeftijd maximaal een maand zijn. In een CAO mag worden afgeweken van de duur van de proeftijd.

Hoe moet er opgezegd worden?

Ontslag tijdens de proeftijd is in de praktijk de meest simpele en snelste vorm van beëindiging van een arbeidsovereenkomst. De opzegging mag mondeling of schriftelijk, er hoeft geen reden gegeven te worden. Als werknemer kan je na opzegging tijdens de proeftijd achteraf wel een schriftelijke opgave van de reden vragen van je werkgever.

Mag je twee keer een proeftijd krijgen bij dezelfde werkgever?

Stel je bent weggegaan bij je werkgever maar na een bepaalde tijd ga je er weer opnieuw werken. Mag er dan opnieuw een proeftijd worden opgenomen in de arbeidsovereenkomst? Het antwoord is nee, in principe niet. De proeftijd is bedoeld als periode waarin de werkgever en werknemer kennis kunnen maken en waarin de werknemer zich kan bewijzen. Als je opnieuw bij dezelfde werkgever gaat werken in dezelfde functie, is de werkgever al op de hoogte van je functioneren en is het niet toegestaan om een proeftijd op te nemen. Als je bij dezelfde werkgever gaat werken maar in een hele andere functie of na een lang tijdsverloop, dan mag er wel een proeftijdbeding worden opgenomen in de arbeidsovereenkomst.

Kun je iets doen tegen ontslag tijdens de proeftijd?

Er zijn drie situaties waarin je nog iets kunt ondernemen tegen ontslag tijdens de proeftijd. Het moet dan gaan om misbruik van bevoegdheden, zoals discriminatie, het niet in acht nemen van goed werkgeverschap of er moet sprake zijn van een ongeldige proeftijd. Van een ongeldige proeftijd is sprake als er niet is voldaan aan de juridische vereisten, als er bijvoorbeeld nooit een proeftijd opgenomen had mogen worden of de proeftijd was veel te lang of niet voor beide partijen gelijk.