Bewindvoering, schuldhulp, curator?

Ik heb schulden en ik kom er alleen niet meer uit. Ik heb hulp nodig. Maar wie moet ik nu benaderen? Wat is het verschil tussen een bewindvoerder, een curator en een mentor? Wat doet maatschappelijk werk en wat kan een schuldhulpverlener doen? Wat is schuldsanering en hoe laat ik mij failliet verklaren? Zoveel instanties maar wie regelt nu wát? Bij wie kan ik met mijn vragen terecht? Tot wie kan ik mij wenden in deze wirwar van hulpverleners?

Niet betalen: de gevolgen

Geld staat niet gelijk aan geluk en is zeker niet zaligmakend. Maar als je je rekeningen niet meer kunt betalen, kom je in de problemen. Je krijgt aanmaningen, de telefoon wordt afgesloten, er staat een deurwaarder op de stoep, incassokosten volgen, rentes gaan omhoog noem maar op. Je kunt niet langer je kop in het zand steken of denken dat het wel los loopt. Je kunt je in de slachtofferrol blijven wentelen en denken dat je je financiële zaakjes niet op orde krijgt omdat je steeds weer een tegenslag te verwerken krijgt. Hoe dan ook: je moet hier uit komen.

Wat kunt je ondernemen?

Eén op de zes huishoudens heeft problematische schulden waar zij zelf niet meer uit kunnen komen. Als je ondanks al je pogingen om, in samenwerking met je schuldeiser, een oplossing te zoeken, faalt. Als je niets kunt aflossen of als je schuldeisers meer terug willen krijgen dan je aanbiedt, is een zogeheten minnelijk akkoord of minnelijke schuldregeling onmogelijk. Een schuldhulpverlener kan je hierbij helpen. Ook de overheid werkt aan betere en toegankelijkere schuldhulpverlening. Het is een dooddoener om te denken dat je niets aan je financiële situatie kunt veranderen.

Verschillende hulpverleners op een rijtje

Er zijn verschillende instanties waartoe je je kunt wenden. hieronder volgt een korte beschrijving van de hulpverleners en instanties die er zijn. Zo kunt u in één oogopslag zien welke bij uw situatie van toepassing is.

Bewindvoerder

Een bewindvoerder regelt uitsluitend de geldzaken voor iemand die dit niet zelf kan.

• Een bewindvoerder behartigt de belangen voor bijvoorbeeld mensen met een lichamelijke of geestelijke handicap.
• Een bewindvoerder kan betaalregelingen treffen met de desbetreffende schuldeisers en zorgt dat het je financieel goed gaat. Hij/zij zal jouw gehele financiële administratie verzorgen.
• Om onder bewindstelling te staan dient er een verzoek bij de kantonrechter te worden ingediend, deze bepaalt namelijk wie voor bewindvoering in aanmerking komt. Je dient hiervoor wel te tekenen. Wanneer je dit zelf niet kunt, kan een familielid, curator of mentor dit voor je doen. Verder dient men meerderjarig te zijn en wordt de naaste familie op de hoogte gebracht.

Wat zijn de kosten?

Aan bewindvoering zijn kosten verbonden, het Landelijk Overleg Voorzitters Civiele en Kantonsectoren (LOVCK) heeft een richtlijn opgesteld waarin aanbevelingen worden gedaan over de hoogte van de vergoeding van de bewindvoerders. In sommige gevallen kunnen de kosten voor bewindvoering door de Gemeentelijk Sociale Dienst vergoed worden via een bijzondere bijstand. Personen met een bijstandsuitkering of een inkomen op bijstandsniveau kunnen hiervoor een aanvraag bij de gemeente indienen.

Curator

De positie van de curator lijkt veel op die van ouders of voogd.

• De curator is de wettelijk vertegenwoordiger van de curandus (degene die onder curatele gesteld is), treedt voor hem op en behartigt de financiële en andere belangen van de curandus.
• Een curator wordt door de rechter aangewezen en behartigt zowel persoonlijke als financiële belangen.
• Een curator wordt ingeschakeld als mensen hun eigen belangen niet meer kunnen behartigen.

Mentor

Een mentorschap is een door een Nederlandse kantonrechter op te leggen maatregel.

• Een mentor behartigt alleen de immateriële (niet-vermogensrechtelijke) belangen.
• Een mentor wordt aangesteld om dit namens de betreffende persoon te doen en bepaalt bijvoorbeeld uit naam van de persoon welke zorg of behandeling er wordt toegepast.
• Ook kan een mentor advies geven waar het niet-vermogensrechtelijke zaken betreft.
• De mentor doet desgevraagd van zijn werkzaamheden verslag aan de kantonrechter.

Schuldhulpverlener

Een schuldhulpverlener of schuldbemiddelaar is een persoon die zich bezig houdt met het oplossen van problematische schulden.

• Hij/zij tracht door schuldbemiddeling of schuldsanering de schuldproblemen op te lossen.
• Hij/zij streeft naar twee maatregelingen: inkomstenverhogende en uitgavenverlagende maatregelen.
• De schuldhulpverlener zal een budgetplan maken en een derde rekening openen waar het inkomen op wordt gestort waarvan alle betalingen worden gedaan. Er zal een weekbudget worden toegekend om de boodschappen van te doen.

Dit traject is zwaar en duurt 36 maanden waarin u op bijstandsniveau leeft maar aan het einde van de rit ben je in de meeste gevallen volledig schuldenvrij. Je kunt schuldhulp en/of informatie aanvragen bij de gemeente en is op vrijwillige basis.

Maatschappelijk werker

Een maatschappelijk werker helpt mensen met problemen in het dagelijks leven of binnen het werk.

• Hij/zij kijkt welk hulpaanbod het beste bij je past en helpt je jezelf beter te redden binnen de sociale omgeving.
• Een maatschappelijk werker bemiddelt en kan ondersteuning bieden.

Budgetcoach

Een budgetcoach is een (tijdelijke) steun en toeverlaat voor mensen die het overzicht in hun financiële huishouding kwijt zijn.

• Hij/zij begeleidt mensen met budgetproblemen en stelt samen met de cliënt weer orde op zaken.
• Een budgetcoach is er voor particulieren, bedrijven en instellingen en werkt nauw met je samen om financiële problemen te voorkomen en verhelpen.

Wettelijke schuldsanering

Heb je schulden en kom je er met de schuldeisers niet uit, dan kun je wettelijke schuldsanering aanvragen.

• Wil je een beroep doen op wettelijke schuldsanering, dan moet je een schriftelijk verzoek indienen bij de rechtbank.
• De rechtbank benoemt een bewindvoerder die controleert of alles volgens afspraak verloopt en stelt het aflossingsbedrag vast en de duur van het traject. Meestal is dit drie jaar.
• Schuldeisers moeten meewerken aan de schuldsaneringsregeling. Ze mogen niet zelf doorgaan met het innen van de schulden.

Faillissement aanvragen

Bij een faillissement wordt al snel gedacht aan bedrijven. Toch kunnen ook particulieren failliet gaan. In het geval dat je je rekeningen niet meer kunt betalen en er schuldeisers zijn, dan kan de deurwaarder beslag leggen op (een deel van) je spullen en het salaris of uitkering. Indien een persoon niet langer aan zijn/haar betalingsverplichtingen kan voldoen kan de rechtbank het faillissement uitspreken. Daarna wordt er door de rechtbank een curator aangesteld.

Schulden kunnen veel stress veroorzaken en gevoelens van onzekerheid, machteloosheid of eenzaamheid met zich meebrengen. Geldproblemen kunnen ook leiden tot ruzies of relatieproblemen. Het kan daarom waardevol zijn om naast praktische, ook emotionele hulp te zoeken. Zorgen kunnen het oplossen van de financiële problemen immers ook in de weg staan.