De vliegangstcursus van de Stichting Valk

Wie van zijn vliegangst af wil komen, kan bij de Stichting Valk in Leiden terecht. In een cursus van 2 dagen en een aantal individuele sessies wordt geleerd hoe je om kunt gaan met die angst. Het betekent overigens niet dat de angst verdwijnt, maar dat hij hanteerbaar wordt.

Eerst individuele sessies bij de vliegangstcursus van de stichting Valk

De vliegangstcursus van de Stichting Valk begint met een individuele intake van 2 tot 2,5 uur. In dat gesprek met een psycholoog wordt ingegaan op het hele verleden van de persoon in kwestie en wordt besproken hoe de angst mogelijk is ontstaan. Ook moet een vragenlijst worden ingevuld, waaruit moet blijken hoe iemands persoonlijkheid is, maar ook hoe groot de angst is. Aan het einde van de sessie wordt besproken hoe dan verder. De Stichting Valk heeft een 1-daagse cursus, maar ook een 2-daagse. De 2-daagse cursus is vaak wel nodig, omdat in beide ook een vlucht wordt gemaakt. Daardoor valt een deel van de dag al weg.

De opbouw van de vliegangstcursus van de Stichting Valk

Mensen die zich inschrijven voor de vliegangstcursus krijgen vaak eerst een of meerdere individuele sessies aangeboden. Ook wordt vaak gekeken hoe ze reageren op angst. Dat kan zijn door met ze naar de Euromast om daar hoogtevrees of claustrofobie te lijf te gaan. De cursist krijgt voorafgaande daaraan vaak de nodige ontspanningsoefeningen mee naar huis.

Ademhalingsoefeningen zijn heel belangrijk bij angst

Wie angstig is, krijgt vaak een hogere en snellere ademhaling. En dat zorgt dan weer voor meer angst en meer spierspanning. Niet handig als je al helemaal gespannen bent voor een vliegreis. Daarom leren de cursisten bij de Stichting Valk om goed adem te halen. Dat zorgt ervoor dat iemand veel rustiger wordt.

Eetadviezen bij angst

Wat veel mensen niet weten is dat ook goed eten en vooral ontbijten van goed belang is als je angstig bent. Veel mensen krijgen geen hap door hun keel als ze bang zijn. Maar dat zorgt er voor dat iemands suikerspiegel daalt. En wie een lage suikerspiegel heeft wordt trillerig en naar. Ook niet bevorderlijk voor mensen die al met angst kampen. Bij de Stichting wordt daarom aangedrongen op een goed ontbijt en vervolgens op het eten van kleine hoeveelheden voedsel voor de vlucht. Koffie en thee met theïne, cola of cafeïne houdende drankjes zijn ook uit de boze voor mensen die bang zijn. Die zorgen er namelijk voor dat het lichaam onrustig wordt. Chocolade, kaas en paddenstoelen kunnen zorgen voor hoofdpijn. Ook dat is dus niet aan te raden.

Uitleg van een piloot hoe een vliegtuig vliegt

Wat ontzettend fijn is in de cursus van de Stichting Valk is een hele ochtend met informatie die wordt gegeven door een captain (piloot) van een KLM vliegtuig. Hij of zij legt werkelijk alles uit wat er uit te leggen valt van een vliegreis. Hoe een vliegtuig werkt, van de kleinste onderdelen tot de werking van de motor, van de invloed van wind op een vliegtuig tot wat er mogelijk mis kan gaan. Cursisten mogen werkelijk alles vragen wat zij willen weten en dat zorgt meestal voor heel veel helderheid en meer vertrouwen in wat er in de cockpit gebeurt. Wie weet hoe alles werkt en ook wat er nog allemaal kan als er iets fout gaat of als er iets uitvalt, weet ook dat er eigenlijk weinig kan gebeuren met een vliegtuig.

Angst mag er zijn: het is hoe je er mee omgaat

Na dat enerverende deel wordt ingegaan op hoe mensen omgaan met angst. Angst voor vliegen is namelijk helemaal niet raar. Zeker als er turbulentie is, vinden de meeste mensen dat niet prettig. Maar wie weet wat turbulentie is en weet dat er dan niets mis kan gaan, kan daar mee leren omgaan. Door op een goede ademhaling te letten, maar ook vooral door gedachten die ontstaan over wat er mis kan gaan te relativeren. Want juist die gedachten voeden de angst. En daardoor wordt hij groter. Wie in staat is om te bedenken dat zijn of haar gedachten nergens op gebaseerd zijn, kan er ook mee leren omgaan.

Angst moet een bepaalde piek bereiken, pas dan kan hij weer dalen

Veel mensen drinken of slikken hun angsten weg. Met pillen of met alcohol. Althans dat denken ze. Het punt is echter dat angst die voortdurend wordt verdrongen op een punt blijft hangen waar het heel veel energie vreet. Wie zijn angst de vrije loop laat gaan, bereikt een soort piek. Vanaf dat moment kan de angst alleen maar kleiner worden en dus minder energie vreten, zeker als iemand weet hoe daar mee om te gaan.

In de hangar vliegtuigen bekijken

Exposure of te wel blootstelling aan de angst is voor de meeste angsten de enige remedie om hem hanteerbaar te maken. Dat geldt ook voor vliegangst. Daarom zorgt de Stichting Valk er voor dat de cursisten voordat ze een vlucht maken een vliegtuig bekijken van alle kanten. In een hangar waar de vliegtuigen worden bekeken (ook dat geeft de burger moed, want daar wordt heel duidelijk hoe minutieus vliegtuigmonteurs omgaan met het onderhoud van een vliegtuig) wordt de angst dus ook aangepakt. Alles wordt bekeken en uitgelegd. Want wie dacht dat een vliegtuig op wieltjes landt die zo groot zijn als een fietswiel heeft het volledig mis. Wie denkt dat een vleugel zomaar af kan breken, heeft het eveneens helemaal mis. Door rond en onder de vliegtuigen door te wandelen, er in te klimmen, te kijken waar stewardessen slapen en waar piloten liggen en door te kijken hoe de cockpit eruit ziet, wordt heel goed duidelijk hoe een vliegtuig daadwerkelijk functioneert. En dat er eigenlijk bijna niets aan het toeval wordt overgelaten en dat er voor alles een vangnet is. Ook wordt uitgelegd hoe een vliegtuig vliegt op de wind en dat het dus helemaal niet zomaar uit de lucht kan vallen. (Want dit denken heel veel mensen met vliegangst). Mensen met vliegangst hebben soms vooral last van claustrofobie of van hoogtevrees. Door te oefenen in een vliegtuig dat nog aan de grond staat, wordt de cursist aan de angst blootgesteld. En natuurlijk levert dat emoties op. Maar dat is juist goed. Wie in het krappe slaapverblijf van de stewardessen stapt en last heeft van claustrofobie (of wie misschien ooit bekneld heeft gezeten) komt op die manier in de angst. Door dan te leren de irrationele gedachten om te zetten in reële en te ontspannen wordt een soort basis gelegd om dat later in een vliegend vliegtuig ook te doen.

Echt een vliegreis maken in het kader van vliegangst

Als de cursisten al die zaken achter de rug hebben, mogen zij een vliegreis maken onder leiding van een psycholoog die de groep al de hele tijd begeleidt en de piloot die hen heeft uitgelegd hoe een vliegtuig werkt. Wat de bestemming is wordt tot een paar uur voor de reis geheim gehouden. De oorzaak daarvan is dat veel mensen met vliegangst controlefreaks zijn. Weten zij van te voren waar ze heen gaan, dan checken ze windrichtingen, weer ter plaatse en andere zaken. Terwijl dit helemaal niet ter zake doende is, want het verandert aan de reis op zich niets. Ook die overgave behoort bij het proces om vliegangst beheersbaar te maken,

Het nut van de groep bij een vliegangstcursus

Wie meedoet aan de vliegangstcursus van Valk doet dit in een groep. De groepsdynamiek is van groot belang, want samen gaan de cursisten ook een proces door. Ze steunen elkaar, leren van elkaar dat wat zij hebben niet vreemd is omdat anderen dat ook hebben en ze stappen met z’n allen in. Dat geeft een band, maar ook vertrouwen. Overigens bestaat een vliegreis als onderdeel van de vliegangstcursus natuurlijk uit een heenvlucht en een terugvlucht. Een heen- en terugvlucht die elkaar heel snel opvolgen zodat er twee keer een start en twee keer een landing wordt meegemaakt. En als het meezit ook twee keer turbulentie. Tijd om even rustig te relaxen op de luchthavens is er overigens niet. Vaak is er tussen het landen en het weer instappen maar een half uurtje tot een uurtje. In dat tijd wordt ook nog de heenreis geëvalueerd. Na drie maanden komen de cursisten overigens nog wel een keer samen om te kijken hoe het gegaan is. Want tijdens de beide vluchten is er vanzelfsprekend begeleiding, maar daarna moeten de cursisten het zelf gaan doen.