Depresiviteit; wat is het?

Depressiviteit komt veel voor bij de mens, het kan elk moment en in ieders leven toeslaan. De ziekte wordt veroorzaakt door twee factoren, namelijk door biologische en omgevingsfactoren. 30% van de bevolking maakt minstens één grote depressieve periode in zijn of haar leven door. Veel mensen denken dat het een teken van zwakte of van een gebrek aan persoonlijkheid is. Maar dat is helemaal niet het geval. Het is geen ziekte om beschaamd over te zijn.

Wat zijn de symptomen?

Een depressie komt niet van de ene op de andere dag. De ziekte ontstaat langzaam en stapsgewijs. Hoe eerder men opmerkt dat men aan een depressie leidt, des te sneller men het kan behandelen en genezen. De patiënt gaat zich dan ook sneller weer helemaal goed voelen.

De volgende symptomen kunnen helpen om een depressie te herkennen. Vooraleer men van een depressie spreekt moeten er meerdere van deze symptomen gelijktijdig aanwezig zijn.

• Een gevoel van droefheid of angst en een verlies aan interesse van minstens twee weken
• Slaapmoeilijkheden: te veel slapen of juist te weinig, slapeloosheid
• Vermoeidheid en een gebrek aan energie
• Slechte eetlust met weinig eten of juist overmatig eten (vreetbuien)
• Gevoel van nutteloosheid, schuld of uitzichtloosheid
• Concentratiemoeilijkheden
• Geen beslissingen kunnen nemen
• Angst, irritatie, constant nerveus of een opgejaagd gevoel hebben
• Gedachten aan de dood, zelfdoding of zelfpijniging

Wat zijn de oorzaken?

Iedere depressie is anders. Dat is ook zo bij de oorzaken, ze verschillen van persoon tot persoon. Bij sommige is het duidelijker te erkennen, bij anderen dan weer niet. Deskundigen geloven eerder dat het een combinatie is van biologische, sociale en psychische factoren.

Biologische factoren

• Het kan erfelijk zijn. Personen van wie de vader, moeder, broer of zus een depressie doormaakte, lopen zelf ook meer risico. Dit wil niet zeggen dat iedereen die een depressief familielid heeft, depressief zal worden.
• Bepaalde ziekten gaan vaak met een depressie gepaard. Soms kunnen ze ook een bestaande depressie erger maken. Dit geldt voor hart- en vaatziekten, suikerziekte en afwijkingen aan de schildklier en bijnierschors.

Sociale factoren

• Schokkende of droevige gebeurtenissen kunnen een belangrijke oorzaak vormen.
• Andere sociale factoren zijn: schrik om mensen teleur te stellen, druk om te presteren, een te drukke agenda die bepaalde dingen niet toelaat,...

Psychische factoren of karaktereigenschappen

• Sommige persoonlijke eigenschappen kunnen iemand gevoeliger maken voor depressies: een gebrek aan zelfvertrouwen, perfectionisme, het niet kunnen verwerken van verdriet, niet in staat zijn problemen op te lossen, …

Maar er kan natuurlijk ook onzekerheid zijn bij het uiterlijk van deze persoon. Als dat het geval is, is het best zo snel mogelijk deze persoon ervan te overtuigen dat het niks voorstelt of er onmiddellijk iets aan te doen. Ook kan het zijn dat er vanuit de omgeving negatieve signalen zijn waardoor de persoon zich onzekerder gaat voelen. Bij de behandeling van een depressie proberen ze daar tegenin te gaan en de patiënt terug zekerheid te geven.

Wat zijn de gevolgen?

Het kost tijd om een depressie te genezen. Meestal maanden of langer. Het is het beste dat men een depressie zo snel mogelijk behandeld. Een dergelijke ziekte betekent immers een enorme aanslag op de levensvreugde en een grote belasting voor familie, vrienden, omgeving en werkkring. Depressie gaat immers gepaard met een belangrijke daling van de levenskwaliteit. Het risico van zelfdoding mag niet worden onderschat.

Hoe een depressie behandelen?

Om depressies te behandelen gebruikt men meestal geneesmiddelen. Het bekendste medicijn is antidepressiva. Sommige geneesmiddelen zorgen ervoor dat het evenwicht in de hersenen terug wordt hersteld. De meest succesvolle behandeling bestaat uit een combinatie van psychotherapie en geneesmiddelen.

Een paar tips om depressiviteit te verhelpen:

• Ontken niet dat u somber bent
• Praat met anderen over uw gevoelens
• Zoek hulp. Ga gerust regelmatig naar de huisarts
• Probeer regelmaat in uw leven in te bouwen
• Blijf uzelf goed verzorgen
• Probeer zelf de oorzaken van uw depressie te vinden
• Blijf in beweging
• Blijf met andere mensen omgaan

Wat ook zeer goed helpt bij de behandeling van een depressie is het opstellen van een schema wanneer, hoe stevig en hoe lang bepaalde symptomen duren. Bepaalde symptomen van depressiviteit komen in ieders leven voor. Deze zouden echter niet het leven en de kwaliteit daarvan hevig en langdurig moeten beïnvloeden.

Een groot probleem van depressiviteit is dat mensen die daaraan leidden het vaak niet zelf onderkennen of in staat zijn zelf hulp te zoeken. Daarnaast heeft het hebben van een psychische kwaal een negatieve lading doordat het vaak verbonden wordt met gekheid, of er door de omgeving er niemand is die het au serieus neemt. Deze personen kunnen juist de patiënt steunen en stimuleren van het bezoeken van een dokter.

Psychotherapie kan in niet zo ernstige gevallen ook een oplossing bieden. Hierin wordt de patiënt voorbereid op de condities en karaktertrekken die tot een depressiviteit kunnen leiden te vermijden of te veranderen. De dokter kan medicatie voorschrijven dit is meestal wel in combinatie met psychotherapie. Hiermee helpen ze een groot deel van de patiënten.

Deze medicijnen werken op verschillende manieren. Ze stimuleren de concentratie van verschillende stoffen in de hersenen. Vaak moeten een aantal verschillende medicijnen geprobeerd worden voor er een passende gevonden is. Ook een combinatie van verschillende medicijnen op verschillende tijdstippen gebruiken ze soms. Een nadeel is dat alle medicijnen bijwerkingen kunnen hebben. De dokter zal proberen een dosis te zoeken waarbij het beste resultaat en de minste bijwerkingen behaald wordt.

In zeer ernstige gevallen word Elektro-convulsieve schoktherapie (ECT) overwogen. Door de hersenen onder stroom te zetten worden de neurotransmitters in de hersenen bewerkt. Het gevolg hiervan is dat de chemicaliën in de hersenen weer in balans komen.

Komen depressies vaker bij vrouwen voor ?

Bij vrouwen wordt de diagnose wel twee keer zo vaak gesteld. Het zou kunnen dat vrouwen sneller bij hun huisarts te rade gaan. Sommigen denken dat depressie meer bij vrouwen voorkomt. De hormonenhuishouding speelt hier een rol in. Bij mannen zijn de geslachtshormonen na hun puberteit stabiel, bij vrouwen blijven ze veranderen. Het gevolg hiervan zijn stemmingswisselingen. Een ander belangrijke factor is het zelfbeeld van de vrouw. De druk om goed te zijn is tegenwoordig erg groot. Veel vrouwen vergelijken zich met succesvolle personen en vinden zichzelf maar waardeloos als ze niet even goed zijn .

Hoe wordt depressiviteit vastgesteld ?

Voor depressie zijn nog geen objectieve tests beschikbaar. Vaak is het aan het gedrag of gevoel van een depressief persoon te zien.

De meest belangrijke factoren die wijzen op depressiviteit zijn:

• Verdrietig gevoel
• Verliezen van interesse in voorheen veel gedane activiteiten
• Niet meer kunnen genieten van dingen
• Hulpeloos voelen
• Negatieve gedachten

Maar ook minder geloofwaardige symptomen:

• Verandering in gewicht en eetlust
• Verandering in de duur van de slaap
• Verlies van eigenzorg
• Schuldig voelen
• Geïrriteerd
• Ongemotiveerd
• Fysiek, emotioneel of sociaal teruggetrokken
• Vasthouden aan een bepaalde gedachte
• Gedachten aan de dood of zelfmoord

Iedereen heeft wel eens last van deze symptomen. Bij een depressie duurt deze periode zeer lang, het is zeer zwaar in vorm en soms zonder een duidelijke oorzaak.