ADHD; wat is het?
ADHD is de laatste jaren goed ingeburgerd, zelfs zo goed dat we bijna niet meer weten wat de betekenis van dit woord is. ADHD staat voor ‘Attention Deficit Hyperactivity Disorder’ of in het Nederlands ‘Aandachtstekort met hyperactiviteit’, soms ook wel ‘Alle Dagen Heel Druk’ genoemd. Het is geen modeverschijnsel, het is een stoornis die te maken heeft met het biologisch ‘anderszijn’ op niveau van de hersenen. Dit ‘anders-zijn’ uit zich via het gedrag.
ADHD
ADHD heeft 3 kenmerken, namelijk
aandachtstekort,
hyperactiviteit en
impulsiviteit.
- Aandachtstekort wil zeggen dat je je aandacht niet lang genoeg bij iets kan houden en dat je vaak slecht georganiseerd bent. Het heeft niets te maken met ‘te weinig aandacht krijgen thuis’.
- Hyperactiviteit wil zeggen dat je je ‘activiteitsniveau’ niet goed kunt aanpassen aan de verwachtingen van de omgeving. Je bent vaak te druk.
- Impulsiviteit wil zeggen dat je je niet goed kunt beheersen, dat je er niet in slaagt eerst va te denken voor je iets doet of zegt.
Iedereen is wel eens druk , verstrooid of impulsief. Dat kan een gevolg zijn van te weinig slapen, te veel koffiedrinken, te veel stress vanwege die vervelende testen of examens… of gewoon omdat je een hevig temperament hebt of een ‘rebelse’ puber bent. Dit wil dan niet onmiddellijk zeggen dat je ADHD hebt.
Oorzaken
ADHD is grotendeels (70%) genetisch bepaald. Het is dan ook niet verwonderlijk dat men vaak hoort dat ADHD in de familie zit. 30% heeft een andere oorzaak. We denken dan aan de omstandigheden in de baarmoeder, beschadiging van de hersenen, infectieziektes tijdens de eerste levensjaren. ADHD heeft ook een biologische basis. Alles wat te maken heeft met impulsen, gedrag en gevoelens is hersengestuurd. Ook ADHD heeft te maken met een biologisch ‘anderszijn’ op het niveau van de hersenen. Zowel de vorm als de werking van bepaalde hersengebieden is anders als men ADHD heeft.
Gezinsfactoren worden vaak gelinkt aan ADHD, maar kunnen nooit de oorzaak zijn van ADHD. Ook zijn er nog steeds geen wetenschappelijke bewijzen dat een slechte voeding een oorzaak is van ADHD. Bepaalde voedingsstoffen kunnen wel je ADHD gedrag versterken.
Gevolgen
ADHD heeft een grote invloed op het dagelijks leven. Belemmering, vertraging of verstoring van een aantal cognitieve maatregelen. Het lukt niet om gebeurtenissen als een neutrale getuige te bekijken, hierdoor reageert men vaak zeer impulsief. Dit kan leiden tot afwijzing en straf. Iemand met ADHD kan moeilijk zijn gemaakte afspraken of plannen nakomen, hij ziet alleen het hier en nu. Iemand met ADHD kan niet wachten, alles moet direct gebeuren. Bij iemand met ADHD zijn prestaties sterk afhankelijk van de gedragstoestand. Wanneer de gedragstoestand gunstig is, kan men een taak perfect uitvoeren.
Voorlichting
Precies weten wat ADHD is, waar het vandaan komt en wat het met je doet, verandert niets aan je gedrag. Maar het kan je wel helpen om jezelf beter te begrijpen. Het kan je sterker maken en je motiveren om dingen te doen die écht kunnen helpen. Als je begrijpt waarom je iets doet, houd je het ook vol.
Medicatie
Uit onderzoek is gebleken dat stimulerende medicijnen beter dan welk middel ook, helpen om ADHD-symptomen te onderdrukken. Rilatine is hier een voorbeeld van. Rilatine zorgt ervoor dat je je ADHD-symptomen beter onder controle hebt. Ongeveer 70% van de jongeren met ADHD is goed geholpen met Rilatine. Toch mogen we niet uit het oog verliezen dat Rilatine noch een leerpil, noch een wonderpil is.
Coaching
Door ADHD kan er heel wat foutlopen thuis, op school en in de vrije tijd van de jongeren. Goede coaching wil zeggen dat men de praktische problemen, ontstaan door ADHD oplost. Een oplossing kan zijn structuur aanbrengen in kleine stapjes. Een coach zoeken die fungeert als co-piloot die je naar de overwinning loodst. Vooral trainen in het leren plannen, ordenen en studeren. Bewuste keuzes maken door impulsen te beheersen.
Psychotherapie
Door te werken met een psychotherapeut bouwt men aan de sterke kanten. Samen met de psychotherapeut tracht men de misgelopen relaties en het zelfbeeld terug te herstellen.