Tips voor een ontspannen gevoel tijdens en na je vakantie

Het moment van het jaar waar we lang naar toeleven: vakantie. Zon, zee, strand, lange avonden met goed eten en drinken, een fijne tijd met familie, gewoon lekker thuis zijn, goede gesprekken en continu een euforisch gevoel. Het is de tijd om te ontladen, nieuwe energie op te doen en je levensinvulling eens onder de loep te nemen. Lukt dat ontladen tijdens vakantie wel altijd zo goed? En is het hebben van vakantie echt alleen maar lang leve de lol? Vaak is dit helemaal niet het geval. Hoe kun je ervoor zorgen dat je vakantie, thuis of elders, echt een moment van ontspanning wordt? En hoe houd je dit gevoel ook na de vakantie vast?

Vakantie!

Vanaf de maand juni beginnen de meeste Nederlanders echt naar hun vakantie uit te kijken. Het hoogseizoen nadert, de tijd waarin de meeste mensen vakantie nemen. Niet iedereen gaat op vakantie; er zijn genoeg Nederlanders die hun vakantie thuis doorbrengen. Hoe dan ook, als de vakantie begint, ben je vaak lang niet zo ontspannen als verwacht. Waarom is dit zo? En wat kun je eraan doen om je tijdens (en na) je vakantie toch lekker ontspannen te voelen?

Waarom kom je tijdens vakantie niet meteen tot rust?

Eindelijk is je vakantie begonnen. Naar dit moment heb je zo lang uitgekeken. En nu het moment er is, voelt het helemaal niet zo fijn als je dacht. Het maakt daarbij niet uit of je je vakantie thuis of elders doorbrengt. Wat zijn mogelijke oorzaken van het niet kunnen ontladen tijdens vakantie?

Niet ontspannen op vakantie

• Je bent te lang te druk bezig geweest met je werk of met het voorbereiden van de vakantie. Als je tot de dag voor je vakantie hard werkt, zal de stress eerst je lijf en geest moeten verlaten. Dit lukt niet in één dag. Met een beetje pech word je ook nog ziek zodra je rust hebt; tijdens stress beschermt je afweersysteem je namelijk beter tegen ziekmakers.
• Je maakt te snel de switch van continu bezig zijn naar niks doen. Dit is onnatuurlijk en kan niet prettig voelen. Je lichaam en geest hebben tijd nodig om te wennen.
• Je hebt te hoge verwachtingen. Je verwacht dat je meteen goede gesprekken voert met je partner, dat je kinderen allemaal ontzettend goede zin hebben en dat de zon continu schijnt.

Niet ontspannen thuis

• Je hoeft opeens niet meer te presteren. Je kunt er niet mee omgaan dat er zoveel druk wegvalt; hierdoor raak je uit balans.
• Je hebt te veel plannen. Je wilt het liefst iedere dag zoveel mogelijk leuke dingen doen, daar is vakantie toch voor bedoeld?
• Je wilt opeens alles samen doen met je partner, terwijl je dit buiten de vakantie om ook niet doet. Je vergeet dat tijd voor jezelf ook belangrijk is en dat je ook activiteiten alleen moet ondernemen.

Tips om te ontspannen tijdens je vakantie

Het is goed om te weten waarom ontspanning niet vanzelf komt, maar het is nog beter als je het op kunt lossen. Je kunt het ontspannen elders of thuis gemakkelijker maken.

Ontspannen zijn als je op vakantie bent

• Stel je verwachtingen bij. Weet dat het normaal is dat je niet meteen kunt genieten en geef jezelf de ruimte om één of twee dagen te acclimatiseren. Probeer ook te accepteren dat dingen anders lopen dan verwacht; als het op Ibiza een paar dagen regent terwijl het normaal zonnig is, zoek dan een leuk alternatief om je dag in te vullen. Bedenk na afloop van de regenachtige dag wat voor leuks deze dag jou gebracht heeft.
• Leg je smartphone op gezette tijden aan de kant, zo bescherm je jezelf tegen de prikkels van social media en mail. Jouw vakantie is jouw rustmoment, bepaal zelf of en wanneer je berichten beantwoordt.
• Bouw je rust geleidelijk op. Als je na een drukke periode meteen languit op een strandbed gaat liggen, val je in een gat. Je kunt beter beginnen met iets actiefs te doen op vakantie. Hierna kun je veel beter tot rust komen. Als het mogelijk is, kun je het best eerst een aantal dagen thuis doorbrengen en thuis al rustig(er) worden voordat je op vakantie vertrekt.

Ontspannen zijn als je thuis vakantie houdt

• Las vrije momenten in je agenda in. Laat bewust dagen open waarop je niets plant, zie wat de dag je brengt en geniet daarvan.
• Zorg ervoor dat je momenten voor jezelf invult. Breng een paar uurtjes van je tijd door in je favoriete boekenwinkel zonder je partner te verplichten mee te gaan (terwijl hij het helemaal niet leuk vindt).
• Voor de prestatiegerichte types is het vaak lastig om echt vrije tijd te hebben. Verzin voor jezelf iets om te presteren tijdens je vakantie. Beschrijf dit 'iets' wel concreet voor jezelf; zo bewaak je je eigen grenzen. Maak bijvoorbeeld een begin aan je tuin, maar beperk jezelf tot het zaaien van het gras.

Een simpele ontspanningsoefening voor op vakantie en thuis

Om nog iets meer ontspannen te zijn, kun je regelmatig een simpele mindfulness-oefening uitvoeren. Kies een activiteit die je vaak uitvoert. Thuis kan dit bijvoorbeeld koken of strijken zijn. Op vakantie kan dit het moment zijn dat je alleen een rondje over het strand loopt. Of het moment dat je op het terrasje in Italië zit te wachten op je glaasje Pinot Grigio. Zo dwing je jezelf niet om in een hoekje te gaan zitten mediteren. Dit kan altijd nog. Belangrijk is dat je het op je eigen manier doet, zo hou je het ook vol. Zorg dat je tijdens de activiteit je gedachten en de oordelen die daarbij horen helemaal uitschakelt. Blijf gedurende de hele activiteit in het hier-en-nu aanwezig. Het is de bedoeling dat je alleen maar waarneemt wat er op dat moment gebeurt. Je voelt bijvoorbeeld het katoen van de handdoek die je strijkt, je hoort de golven van de zee, je ruikt het eten dat in de keuken van het restaurant bereid wordt en je voelt de wind langs je haren gaan. Je neemt waar wat je zintuigen aan jou doorgeven. Merk je dat je weer in je gedachten gaat zitten, roep jezelf dan gewoon weer terug. Het is normaal dat dit gebeurt, zeker als je nog nooit een mindfulness-oefening hebt uitgevoerd. Als je deze oefening vaker uitvoert, zul je gaan voelen wat mindfulness is: het in het hier-en-nu aanwezig zijn met aandacht.

Een goede voorbereiding is het halve werk

Maak het jezelf niet te moeilijk. Verwachtingen komen nu eenmaal niet altijd uit. Zorg dat je eerst stress kwijtraakt voor je op vakantie gaat. En als je thuisblijft, laat dan bewust ruimte in je agenda open. Volg de tips op voor zover ze bij je passen en neem je vakantie zoals hij komt.

Stress is vaak lager nadat we vakantie hebben gehad, maar stress komt ook snel weer terug. Daarom is het goed om na je vakantie bewust bezig te blijven met ontspannen. Voer daarom de mindfulness-oefening ook regelmatig uit als je weer aan het werk bent. Zo blijf je door het jaar heen relaxter en werk je op een ontspannen manier naar je volgende vakantie toe. Geniet ervan!