De Linehan-therapie bij Borderline

De Linehan-therapie bij Borderline Er zijn verschillende behandelingen voor de Borderline persoonlijkheidsstoornis. De meest gebruikte behandelingen zijn psychotherapie, psycho-educatie en medicatie. Een vorm van psychotherapie die steeds meer terrein wint is de Dialectische Gedragstherapie van Marsha Linehan.

Borderline

Borderline, oftwel de Borderline Persoonlijkheids Stoornis is een psychische aandoening. Het belangrijkste kenmerk is instabiliteit in emoties, gedragingen, relaties, zelfbeeld en stemmingen.
De DSMIV is een classificatiesysteem waarmee men kan scoren hoeveel punten iemand scoort op de Borderline Persoonlijkheids Stoornis. Om gediagnosticeerd te worden moet men aan minstens vijf van de onderstaande negen criteria voldoen:
  1. Stemmingswisselingen
  2. Impulsiviteit; dit uit zich vaak in drank- en drugsverslavingen
  3. Identiteitsprobleem; men heeft weinig zelfvertrouwen en weet niet goed wie men is
  4. Chronisch gevoel van leegte
  5. Zwart-wit denken; iemand is óf geweldig, óf helemaal waardeloos. Er is geen grijs gebied
  6. Zelfverwonding/automutilatie
  7. Psychosen/dissociatie; psychisch buiten de realiteit staan
  8. Verlatingsangst
  9. Woede

Linehan

Linehan heeft een biosociale visie op Borderline. Mensen met Borderline hebben een aangeboren gevoeligheid (biologisch) om deze stoornis te ontwikkelen, maar deze komt pas tot uiting onder bepaalde omstandigheden (sociaal).

Dialectisch wereldbeeld

Linehan heeft een psychotherapievorm ontwikkeld die gebaseerd is op het dialectische wereldbeeld. Dit wereldbeeld heeft drie primaire kenmerken:
  1. Alles en iedereen is met elkaar verbonden en een heelheid. Daarom zijn zaken als identiteit en grenzen relationeel.
  2. Polariteitprincipe: realiteit is niet statisch, maar bestaat uit intern tegengestelde krachten, alles blijft opdeelbaar, er is geen duidelijk eindpunt
  3. Continu verandering: constant verandering door spanning tussen these en antithese

Borderline als dialectisch falen

Linehan ziet Borderline als een dialectisch falen. Mensen met Borderline hebben volgens haar moeite om synthese te bereiken en denken vaak in uitersten. Borderliners zien de realiteit binnen erg nauw referentiekader. Een belangrijke term hierbij is splitsen.
Splitsen is het vastzitten in een rigide cognitief patroon, niet in staat om tot synthese te komen maar alleen antithese of these te bereiken.

Een oorzaak van het splitsen is het moeite hebben om de essentiële verbondenheid met anderen te ervaren, men leeft in het moment. Hierdoor is het leven erg onvoorspelbaar, variabel en instabiel.

Sinds 1995 wordt de therapie van Linehan ook in Nederland gegeven.

Dialectische Gedragstherapie

Het kernprobleem volgens de Dialectische Gedragstherapie is het onvermogen om emoties te reguleren. Men heeft een overactief emotioneel reactiesysteem.
De therapie is dan ook niet gericht op in stand houden stabiele omgeving maar op aanleren copingmechanisme voor verandering.

Het doel van de vaardigheidstraining is het aanleren en hanteren van vaardigheden om op een effectieve manier op problemen en veranderingen te reageren.
De cliënt leert zijn gedrag en gedachten ‘managen’. Men leert zich bewust te worden van de manier waarop men reageert, denkt en voelt.

De therapie bestaat uit een individuele psychotherapie en een groepstraining voor sociale vaardigheden. De vaardigheidstraining richt zich op het bewust worden van eigen gedrag, interpersoonlijk functioneren, emotieregulatie en het omgaan met stress en crises.

Bewust worden van gedrag

In deze module gaat het erom dat de cliënt leert begrijpen waarom hij reageert zoals hij reageert. Men leert gedrag van anderen juist observeren en interpreteren.

Interpersoonlijke vaardigheden

Deze module is vooral gericht op assertiviteit. Hoe geef je je grenzen aan, zonder dat je anderen kwetst of omver loopt?

Emotieregulatie

In deze module leert men de functie en herkomst van emoties analyseren.

Omgaan met stress en crises

Men leert in deze module vaardigheden als afleiding zoeken en ontspanningstechnieken.
© 2008 - 2024 Melod, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Borderline en Linehan-therapieBorderline en Linehan-therapieBorderline is een persoonlijkheidsstoornis die zeer zware invloed heeft op het leven van de patient, maar ook op dat van…
Borderline, wat is het preciesBorderline, wat is het preciesBorderline is een persoonlijkheidsstoornis en wordt tegenwoordig ook wel emotieregulatie stoornis genoemd. Er zijn heel…
Borderline, waar ligt de grens?Borderline is een erge stoornis die je leven heel erg kan beïnvloeden. Een laag gevoel van eigen waarde, moeilijk social…
Persoonlijkheidsstoornis: Wat is borderline?Persoonlijkheidsstoornis: Wat is borderline?Borderline, bijna iedereen heeft hier vast eens vast gehoord en veel mensen kennen wel iemand in hun omgeving met border…

Fysiologie en persoonlijkheidFysiologie en persoonlijkheidGage was een mijnwerker. Op een dag splijtte een metalen buis zijn hersenen doormidden. Wonderbaarlijk genoeg genas Gage…
Behandeling Posttraumatische Stresstoornis: Exposure en EMDRBehandeling Posttraumatische Stresstoornis: Exposure en EMDRMensen kunnen verschillend reageren op een ernstige, traumatiserende gebeurtenis. Mensen met de Posttraumatische Stresst…
Bronnen en referenties
  • http://faculty.washington.edu/linehan/ Linehan: Dialectische Gedragstherapie bij Borderline (1996)
Reacties

Bonnema, 10-08-2010
Ik heb zelf bordeliner denk ik en ik wil dat graag testen zodat ik ook weet wat ik er aan kan doen, ik herken alle punten in mijzelf, ik wil graag hierbij hulp zoeken maar ik weet niet wat voor therapien je hebt en waar die zijn bijvoorbeeld zwolle is daar ook zoiets, en kost het geld of loopt het via je verzekering? wie kan mij antwoordt geven Reactie infoteur, 10-08-2010
Beste Bonnema,
je kan het best even contact opnemen met je huisarts en je probleem daar voor leggen. Huisartsen hebben doorgaans contacten met allerlei hulpverleningsinstanties en kunnen je doorverwijzen. Een doorverwijzing van je huisarts is bij veel zorgverzekaars een eis voor het (deels) vergoeden van behandelingen.

L. Wiersma, 21-06-2010
Heb sinds augustus 2009 een vriendin ontmoet met borderline. Ben geïnteresseerd in mijn rol hierin.Heb de elementen van borderline bestudeerd, ben zelf o.a. communicatietrainer, ben op de goede weg merk ik. Wil graag meer weten hoe mijn vriendin te steunen, het is niet makkelijk maar heb zelf steun in mijn omgeving, neem op tijd afstand, elementen die beschreven zijn in het artikel borderline (google) zeer juist omchreven herken alles. Heb onlangs muziek voor haar gecomponeerd met als teksten, met name over de gebeurtenissen die wij samen hebben meegemaakt, reactie van haar waren tranen en waardering. Maar het zijn inderdaad korte momenten van geluk, veiligheid, vrede, kalmte die zij dan ervaart, daarna vervalt ze weer in het oude patroon. Ook gebruikt zij coke m.b.v. pijpje, zij gebruikt dit omdat ze volgens haar dan haar ongeluk, problemen verwerkt, duur is ongeveer 30 minuten. Daarbij drinkt ze elke dag bier, daardoor wordt ze weker en zwakker met als gevolg cokegebruik en weer terug valt in de visuele cirkel. Heb nu op papier afspraken met haar gemaakt, o.a. geen geld meer van mij voor coke. Nu zoekt ze elders haar financiering, andere man. Maar ik ervaar dat ik voor haar de nr 1 ben, want die momenten dat ze in balans is zegt zij voor mij de juiste woorden waardoor ik kracht krijg en hoop. Haar doel is stoppen met drugs, de 3 hoogbegaafde kinderen weer terug, eerst zelf een andere woning betrekken buiten de stad, nu bezig met werk, heb ik voor gezorgd, steeds weer bespreken wat haar werkelijke doel is, het goede na te streven en het zwakke om te zetten naar sterk, positief. Voor mij zeer leerzame tijd, moet zeer veel geduld hebben, jaloezie moet ik in de hand houden, op tijd afstand nemen, kijken naar de fijne tijden die ik met haar heb, zoals toen 3 dagen dagen strand en zij bij mij thuis, waar ze voor het eerst zei, ik begin me weer thuis te voelen. Maar dan gaat ze weer op haar pad naar de verkeerde personen, die haar willen gebruiken en waarvoor ik haar elke keer weer waarschuw. Mijn liefde voor haar is zeer groot, ziel niveau, hart niveau, zeer veel respect voor haar, zij is hoog begaafd en heeft vanaf haar 1e levensjaar tot 32 verschrikkelijke dingen meegemaakt. Mijn geloof in de ware Schepper is mijn redder en aanjager, ik laat haar niet vallen! Zij heeft recht op een gelukkig leven met haar kinderen en een eigen huis, ik kom daarna als zij weer in balans is. Ik hou in gedachten en rekening met het feit dat de mislukking aanwezig is, nu van dag tot dag de zaak scherp houden en de liefde voor haar blijven uiten, haar telkens weer opbouwen en steunen. LW te L een plaats waar zij altijd terecht kan. Tot slot haar woorden:" jij bent mijn redder, engel, ik wil je nooit verlaten"! Voor mij de brandstof voor mijn hart om door de gaan. LW te L. Reactie infoteur, 21-06-2010
Beste L.,
ik waardeer het enorm hoe je je vriendin probeert te helpen, maar houdt alsjeblieft in je achterhoofd dat zij de enige is die zichzelf echt kan helpen. Zij moet zelf willen veranderen en hulp willen zoeken. Je kan haar uiteraard wel (onder)steunen bij de dagelijkse problemen en stimuleren professionele hulp te zoeken. En houdt vooral jezelf goed in de gaten. Wanneer jij niet lekker in je vel zit (ik kan me voorstellen dat deze situatie veel van je vergt) kan je een ander helemaal niet helpen. Veel sterkte en wijsheid gewenst!
Kim

Ralf Brunenberg, 10-03-2009
Mijn vriendin heeft borderliner en ik zoek naar een ambulante zorg of deeltijdterapie. Graag hoop ik op deze manier erachter te komen wat ik voor haar kan betekenen want ik had de ziekte toch wel een beetje onderschat ik hoop dat u mij kan helpen hiermee alvast bedankt. Met vriendelijke groet R Brunenberg Reactie infoteur, 15-03-2009
Hoi Ralf,

ik heb ook een artikel geschreven over de Cognitieve gedragstherapie bij Bordeline, misschien heb je er iets aan. De link is http://mens-en-samenleving.infonu.nl/psychologie/26638-behandeling-van-borderline-de-cognitieve-gedragstherapie.html

Misschien kan je op internet lotgenoten websites vinden?

Groetjes MeloD

Ina Brakman, 12-08-2008
Duidelijk en zeer informatief, geeft een goed beeld, heb met interesse gelezen. Reactie infoteur, 14-08-2008
Bedankt voor je reactie en complimenten!

Melod (654 artikelen)
Laatste update: 20-07-2009
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Psychologie
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.