Depressie en erfelijkheid

Wetenschappers denken dat de kans om een depressie te krijgen meestal in de genen zit. Genen zitten in onze lichaamscellen. Het zijn een soort strengen waar allerlei informatie in vastligt. Ouders geven hun genen door aan hun kinderen. In de genen ligt precies vast hoe het lichaam zich gaat ontwikkelen zoals bijvoorbeeld de haarkleur of de vorm van een neus. In sommige genen ligt ook de kans op het ontwikkelen van een bepaalde ziekte reeds vast.

De genen voor depressie

Sommige mensen krijgen defecte genen mee die de hersenen vertellen dat ze maar weinig neurotransmitters aan moeten maken. Deze mensen hebben een grotere kans om depressief te worden, vooral als ze een moeilijke periode doormaken. Eén op de honderd mensen heeft een gen voor manische depressie. Dit is een sterk gen. Als één van de ouders van iemand manisch depressief is, heeft diegene twintig procent kans om het ook te worden. Als beide ouders de ziekte hebben, loopt de kans op tot vijftig procent. Een unipolaire stoornis (zie pagina 9) is minder sterk genetisch bepaald. Maar ook dan heeft een kind een drie keer zo grote kans om de ziekte te krijgen dan iemand anders. Dit kan ook te maken hebben met de invloed die het leven met depressieve ouders op een kind heeft.

Een wetenschappelijke uitdaging

Ongeveer 50.000 genen zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de hersenen. Het kan nog jaren duren voordat de genen zijn gevonden die verband houden met depressiviteit. Maar er is niemand waarvan bij de geboorte al vaststaat dat hij of zij een depressie krijgt, hoe de genen er ook uit mogen zien. Er kan alleen een grotere kans bestaan om de ziekte te krijgen. Zelfs als de ene helft van een eeneiige tweeling - die precies dezelfde genen hebben - de ziekte krijgt, ligt het risico voor de ander niet op honderd maar op ongeveer zeventig procent. Dit bewijst dat er naast de genen ook andere factoren meespelen. Hoe mensen met hun problemen omgaan speelt trouwens ook een belangrijke rol.

Depressiviteit en zelfmoord

Ongeveer vijftien procent van de mensen met een depressie pleegt zelfmoord. Dit zijn meestal degenen die niet voor hun ziekte behandeld zijn. Zelfmoord is voor hen de enige uitweg. Zelfmoord is sowieso een belangrijke doodsoorzaak. In 2001 pleegde ongeveer een miljoen mensen over de hele wereld zelfmoord.

Vrouwen doen drie keer zo vaak een poging tot zelfmoord dan mannen. Maar bij mannen lukt het vaker. Dat komt omdat mannen vaak meer gewelddadige middelen gebruiken. Ze schieten zichzelf dood of hangen zichzelf op. Veel vrouwen gebruiken bij hun poging een overdosis pijnstillers. Als ze op tijd gevonden worden, kunnen ze in het ziekenhuis nog behanded worden.

Explosieve groei onder jongeren

Sinds ongeveer 1970 plegen steeds meer jongeren zelfmoord. Dit komt onder andere omdat jongeren, vooral jongens, niet zo snel voor hun depressie behandeld worden als volwassenen. Ze zijn bang of schamen zich om hulp te vragen. Mensen die hun problemen opkroppen zullen zich sneller hopeloos voelen en geen uitweg meer zien dan mensen die met een vriend, familielid of therapeut over hun problemen praten.