Autisme bij vrouwen
Autisme is een aangeboren stoornis. Autisme komt voor bij zowel zwakbegaafde als normaal- of hoogbegaafde personen. Dit artikel richt zich op normaalbegaafde vrouwen met autisme. Omdat het gros van de mensen met autisme mannelijk is (zo'n 85%), richt het onderzoek over autisme zich vaak alleen op mannen. Toch zijn er in Nederland zo'n 20.000 tot 30.000 normaal begaafde vrouwen met autisme. Hoe herken je autisme bij vrouwen met een normale intelligentie? En wat als je een vrouw met een dergelijke diagnose bent?
Autisme in het algemeen
Autisme is een ontwikkelingsstoornis welke zich kenmerkt door kwalitatieve stoornissen in de sociale interactie, communicatie en verbeelding. Zo is het voor mensen met autisme bijvoorbeeld moeilijk om de emoties van andere mensen te herkennen; zich in te leven in anderen; moeten sociale regels vaak worden aangeleerd en worden ze niet zoals door de meeste mensen intuïtief aangevoeld; hebben sommige mensen met autisme moeite met onderscheid tussen de realiteit en de werkelijkheid en/of hebben ze moeite op een sociaal geaccepteerde manier toenadering te zoeken tot andere mensen.
Autisme bij vrouwen
Vrouwen met autisme komen vaak al op jonge leeftijd in aanraking met de psychische hulpverlening. In tegenstelling tot mannen, die vaak pas op volwassen leeftijd in aanraking komen met de hulpverlening. Hoewel vrouwen over het algemeen op jongere leeftijd in de hulpverlening terecht komen, krijgen zij vaker een foutieve diagnose met alle gevolgen van dien. Zo kan een verkeerde behandeling worden gestart welke niet aansluit bij de mogelijkheden van de vrouw, waardoor het zelfvertrouwen van een vrouw alleen maar verder kan dalen. Dat vrouwen al op jongere leeftijd in aanraking komen met de hulpverlening dan mannen kan verklaard worden door het feit dat van vrouwen veel meer dan van mannen wordt verwacht dat zij zich sociaal opstellen. Vrouwen zijn zich vaak bewust van hun onvermogen en doen erg hun best om sociale vaardigheden aan te leren, waardoor zij de stoornis kunnen camoufleren.
Autisme bij vrouwen herkennen
Autisme bij vrouwen herkennen is niet altijd even makkelijk. Vrouwen met autisme hebben zichzelf vaak veel sociale vaardigheden aangeleerd, waardoor het probleem voor de buitenwereld niet direct zichtbaar is. De lijdensdruk bij de vrouw in kwestie is echter wel aanwezig. Veel vrouwen met autisme proberen te doen alsof ze normaal zijn, maar voelen zich van binnen anders dan de rest. Het altijd maar doen of je normaal bent kost de vrouwen ontzettend veel energie. Ze zijn vaak letterlijk uitgeput. De sociale vaardigheden die vrouwen zichzelf hebben aangeleerd werken vaak tot op bepaalde hoogte. Iemand vragen naar hoe zijn/haar dag is geweest is een eenvoudig aan te leren beginzin. De behoeften van anderen aanvoelen en afstemmen op subtiele emoties vraagt echter om een andere vaardigheid die moeilijk aan te leren is: aanvoelen van mensen. Daarnaast hebben vrouwen met autisme moeite met non-verbale communicatie. Hoewel ze zichzelf vaak hebben aangeleerd om oogcontact te maken, te knikken enz., weten ze niet altijd de betekenis van dit gedrag en hebben ze moeite om de non-verbale signalen van anderen te interpreteren. Autisme bij vrouwen kan daarnaast herkend worden door naïviteit, ze kunnen te goed van vertrouwen zijn, omdat ze zich niet kunnen voorstellen dat andere mensen anders denken. Vrouwen met autisme hebben vaak niet echt vrienden. Ze gaan wel degelijk met anderen om en ondernemen ook dingen, maar echte wederkerigheid en diepgang in contact is vaak niet aanwezig. Het contact met anderen is vlak en wordt vaak als heel vermoeiend ervaren. In het contact met anderen hebben vrouwen met autisme vaak de neiging om de ander te veel te imiteren, door letterlijk dezelfde zinnen te herhalen op dezelfde toonhoogte zoals iemand anders dat heeft gezegd.
Ik ben een vrouw met een diagnose autisme, en dan?
Voor vrouwen met autisme kan het fijn zijn om andere vrouwen te leren kennen die eenzelfde diagnose hebben. Vrouwen met autisme kunnen herkenning, steun en begrip bij elkaar vinden. Andere vrouwen leren kennen kan bijvoorbeeld via het GGZ, maar ook op internet. Herkenning, steun en begrip kan ook gevonden worden door het lezen van boeken over vrouwen met autisme. De boeken 'Meisjes en vrouwen met Asperger' (2008) geschreven door Tony Attwood, Temple Grandin of 'Doen alsof je normaal bent' (2003) geschreven door Liane Holliday Willey zijn beide boeken welke geschreven zijn door vrouwen met een autisme spectrum stoornis.