Maakt geven gelukkig? Geven uit betrokkenheid

Het geeft ons een goed gevoel als we iets kunnen doen voor de ander. Belangrijk daarbij is dat we zelf die keuze kunnen maken en dat het niet is opgelegd. We geven omdat we ons betrokken voelen, want door te geven dragen we persoonlijk bij aan het welzijn van de ander. Ook kunnen we geven aan zaken die wij belangrijk vinden in onze maatschappij. Dat zorgt ervoor dat we ons gerespecteerd en gewaardeerd voelen.

Maakt geven ons nu echt gelukkig?

Degene die ontvangt ontvangt niet alleen, maar het gegevene roept ook emoties op. Als je iets ontvangt kan er van je worden verwacht om wat terug te doen en als je weinig hebt kan dat lastig worden, want niemand vindt het prettig om niets terug te kunnen geven. Geven wordt dan liefdadigheid waar je afhankelijk van bent. De ander kan zich daar behoorlijk rot over voelen.
Het hangt er dus heel erg vanaf wát er wordt gegeven en door wie het wordt gegeven.

Als je liefde geeft of aandacht dan doet dat iets met de ontvanger, het bevestigt hem als persoon, hij is goed zoals hij is. Maar ook de gever geeft het een goed gevoel, hij is van betekenis voor de ander.

Spreekwoorden met geven

• Het is zaliger te geven dan te ontvangen (de Bijbel)
• Geluk ontlenen we niet aan wat we krijgen, maar aan wat we geven (Ben Carson)
• Je kunt geven zonder lief te hebben, maar je kunt niet liefhebben zonder te geven (Amy Wilson-Carmichael)
• Wat we ontvangen zit in datgene wat we geven (Franciscus van Assisi)
• Wie geeft wat wij heeft, is waard dat hij leeft (Cornelis Karel van Hemert)

Geven aan vrienden en familie

In veel gevallen geven we aan vrienden en familie, mensen uit de directe omgeving, vanzelfsprekende zaken met een verjaardag of zomaar een bloemetje tussendoor. Kleine geschenken onderhouden de vriendschap en als het cadeau(tje) goed gekozen is, zal de ontvanger er blij mee zijn.

Geven aan goede doelen

We geven aan goede doelen omdat we achter het doel kunnen staan, onszelf betrokken voelen. In die zin is geven een uiting van onze persoonlijke betrokkenheid bij een maatschappelijk doel.

Geven en maatschappelijke betrokkenheid

Door te geven krijgen we het gevoel dat we persoonlijk bijdragen aan het geluk van anderen of aan zaken die wij zelf belangrijk vinden in onze maatschappij. Ons geefgedrag zegt iets over hoe wij tegen de wereld aankijken en wat wij belangrijk vinden.
Een erkenningsbehoefte is de wens om gewaardeerd en gerespecteerd te worden. Mensen willen complimentjes en status, maar ook zelfrespect. Het is fijn als een ander met waardering over je spreekt en je wordt gezien als een waardevol lid van de maatschappij. Gewaardeerd worden om wie je bent als persoon en om wat je over hebt voor de ander of voor anderen. Door die waardering ben je ook meer geneigd om nog beter je best te doen en dit bevordert je zelfvertrouwen. Kortom, je voelt jezelf gelukkiger.

Onvoorwaardelijke liefde

Het afdwingen van waardering daarentegen werkt tegenstrijdig en kan zelfs irritatie opwekken. Er zijn voor de ander, niets terug verwachten en de ander in zijn waarde laten. Eigenlijk is dat onvoorwaardelijke liefde, waarbij we de ander helpen zonder er wat voor terug te verwachten:

Geven omdat we ons betrokken voelen

Als we iets voor de maatschappij doen of voor de medemens dan is het wel belangrijk dat we zelf kunnen bepalen hoe we dat vormgeven. Bijvoorbeeld aan welk doel we geven of wat voor vrijwilligerswerk we willen doen. Het gaat om onze keuze, wat wijzelf belangrijk vinden. Onze persoonlijke betrokkenheid kan een ander niet voor ons bepalen. Als het moeten wordt heeft het niets meer met vrijwilligheid te maken en zullen we onszelf minder betrokken voelen.

Geven maakt gelukkig

Het was al bekend dat gelukkige mensen vrijgeviger en aardiger zijn dan ongelukkige mensen. Uit onderzoek blijkt dat geld weggeven mensen gelukkiger maakt dan als ze hetzelfde bedrag aan zichzelf zouden hebben besteed. Geven maakt vooral gelukkig wanneer de gever het idee heeft dat zijn gift goed terecht komt.

Nederlanders doen minder aan liefdadigheid

Volgens hoogleraar filantropie Réne Bekkers van de VU in Amsterdam gaf de gemiddelde Nederlander in 2014 ongeveer 0,93 procent van zijn inkomen aan goede doelen, in 2019 is dat percentage geleidelijk gezakt naar 0,69 procent. Een daling dus van 26 procent. Wel zijn de uren die een vrijwilliger aan vrijwilligerswerk besteedt vanaf 2012 redelijk stabiel gebleven, ongeveer 4,5 uur per week.

Dertigers en veertigers zijn minder trouw aan een vast goed doel, ze geven het liefst als er een sponsorwedstrijd tegenover staat. Hoe bekender de deelnemer, hoe hoger de opbrengst. Een goed voorbeeld is de zwemprestatie van Maarten van der Weijden om geld op te halen voor het KWF. Op deze manier kunnen de organisaties het verlies aan inkomen via particuliere donateurs voor een deel goedmaken.