Forensisch psycholoog

Forensische psychologie, veel mensen hebben er wel eens van gehoord, gelezen of gezien via bekende tv-series. Maar wat is het nu precies? Wat doen forensisch psychologen en hoe kan je dit beroep uitoefenen? Dit en meer wordt beantwoord in onderstaand artikel.

Wat is een forensisch psycholoog?

Een forensisch psycholoog behoort tot de subgroep: Toegepaste psychologen en ze houden zich bezig met de behandeling en diagnostiek van daders die strafbare feiten hebben uitgevoerd evenals de slachtoffers daarvan. Een forensisch psycholoog werkt echter vaak samen met maatschappelijk werkers en forensisch psychiaters. De opleiding forensische psychologie is een universitaire opleiding en voordat je hieraan kan beginnen moet je in het bezit zijn van een bachelor psychologie.

Toegepaste psychologen

Behalve de forensisch psycholoog behoren de volgende psychologen tot de toegepaste specialisaties:

• Arbeids- en organisatiepsychologen (A&O psychologen)
• Sportpsychologen
• Schoolpsychologen
• Gezondheidspsychologen (GZ)
• Klinisch psychologen en counselors

Forensisch psychiater

Een forensisch psychiater zorgt voor gedetineerden met een psychische stoornis in penitentiaire inrichtingen of ze zorgen voor personen aan wie een TBS-maatregel op is gelegd. De forensisch psychiatrische zorg is verdeeld over verschillende ggz-voorzieningen.

Slachtofferhulp

Een onderdeel van het werk als forensisch psycholoog is het verlenen van slachtofferhulp, ook wel victimologie genoemd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de gegevens uit de psychiatrie, psychopathologie en uit de stresspsychologie. Belangrijke thema's voor de slachtofferhulp uit de psychiatrie zijn onder andere angststoornissen, stemmingstoornissen, dissociatieve stoornissen en bepaalde persoonlijkheidsstoornissen. Victimologie is een relatief jonge tak binnen de mens en maatschappijwetenschappen. Het werk van victimologen bestaat uit de onderliggende oorzaken van gebeurtenissen verklaren en identificeren, ook zoeken ze naar een verklaring waarom bepaalde personen slachtoffer worden en anderen niet. Verder is het heel belangrijk dat ze leren hoe om te gaan met slachtoffers na het feit.

Stresspsychologie

Stresspsychologie is de wetenschap van geestelijke processen rondom stress en het bestuderen van gedrag in stress situaties. Voor een forensisch psycholoog is dit heel belangrijk om te bestuderen aangezien slachtoffers van strafbare feiten vaak erg veel last van stress hebben (denk aan de stress na een: verkrachting, mishandeling, bankoverval etc.).

Forensische psychodiagnostiek

Ook bij forensische psychodiagnostiek wordt gebruik gemaakt van gegevens uit de psychiatrie en psychopathologie. Er is nog geen enkele psychische stoornis ontdekt die het criminele gedrag van mensen verklaart, waarom plegen mensen strafbare en illegale feiten? Echter zijn er wel verschillende oorzaken zoals: verslaving, armoede, psychoses, onderdrukking, hallucinaties etc.
In de forensische psychodiagnostiek gaat het dus om het bestuderen van de specifieke behandelingsvormen van bovengenoemde oorzaken.

Profiler

Een profiler probeert inzichten in het gedrag van criminelen te krijgen om zo de politie te helpen met de opsporing. Echter is dit niet altijd even gemakkelijk, zo botst het wel eens tussen de profiler en politie omdat zij uit eigen ervaring vaak ook dingen beweren. Hier ligt het gevaar van denken in stereotypen op de loer, bovendien is het geheugen van getuigen en verdachten lang niet onfeilbaar. Toch kunnen politie en justitie heel veel baat hebben bij inzichten uit de forensische psychologie, en is het jammer dat tijdens de opsporing en tijdens de rechtszaak deze kennis nauwelijks wordt toegepast.