De basis van motiverende gespreksvoering

Motiverende gespreksvoering is een methode die veel wordt gebruikt binnen de psychologie om mensen te motiveren een gedragsverandering toe te gaan passen. Essentieel is de empathische houding van de hulpverlener waardoor de veranderwens en de twijfels over deze veranderwens goed kunnen worden uitgevraagd. Ook is het belangrijk in het bezit te zijn van goede communicatietechnieken om de verandering te ondersteunen en verder te stimuleren als de eerste stap eenmaal is gezet. Het dient alleen te worden uitgevoerd door bevoegde hulpverleners.

Motiverende gespreksvoering

Motivatie binnen een persoon kan zowel intrinsiek als extrinsiek zijn. Bij intrinsiek komt de motivatie van binnen de persoon, vaak treedt deze motivatie op als de persoon datgene waarvoor hij/zij gemotiveerd moet worden al leuk of interessant vindt. Bij extrinsieke motivatie is er een externe factor die de motivatie moet opwekken, vaak zijn deze externe factoren beloningen, verplichtingen of de hoop op resultaten.

Motiverende gespreksvoering is op intrinsieke motivatie gericht. Het is een klinisch bewezen benadering, om mensen voor te bereiden op een gedragsverandering en om 'ambivalentie' op te lossen.

Ambivalentie

Dit is het twijfelen van een patiënt/cliënt of er wel of niet een gedragsverandering doorgevoerd moet worden. Beide opties zijn tegelijkertijd even aantrekkelijk en afstotend. Dit is normaal tijdens het proces van een gedragsverandering. Je kan ook als het ware in de ambivalentie blijven hangen. Motiverende gespreksvoering is er voor bedacht een patiënt hier uit te halen en een gedragsverandering te bewerkstelligen.

Motivatie bestaat, volgens de onderzoekers en schrijvers van het boek 'motiverende gespreksvoering' William R. Miller & Stephen Rollnick, uit drie takken binnen de mens. Deze takken zijn hieronder kort beschreven

Willingness

Hoe bereid ben je op een schaal van 1 tot 10 om dit gedrag te gaan veranderen? Hoe belangrijk is het voor je?

Ability

Hoe groot schat je de kans in, op een schaal van 1-10 dat je het gaat lukken om je gedrag te veranderen?

Readiness

Welke mate van prioriteit heeft deze verandering op dit moment in je leven?

Als op één tak een laag cijfer wordt gescoord is er een andere soort interventie nodig, per tak verschilt dit dus. Bij motiverende gespreksvoering is het beoogde doel vaak dat er aan het einde van de therapie op alle drie de takken goed gescoord wordt.

Richting reflex

'Richting reflex' houdt in dat de patiënt/cliënt die een gedragsverandering moet ondergaan de neiging heeft om de balans te herstellen. Dit komt vaak voor als er tijdens een voorlichting slechts een kant benadrukt wordt. Bijvoorbeeld: Als er benadrukt wordt dat er gestopt moet worden met roken zal de patiënt de neiging hebben om tegen gas te geven en dus juist niet te stoppen met roken. Dit heeft dus het averechtse effect, de patiënt gaat weerstand bieden

Verandertaal

Verandertaal is alle taal die in de richting ligt van een gedragsverandering. De verandertaal kan liggen op verschillende aspecten. Deze aspecten zijn het willen, kunnen, de redenen en de noodzaak. Ook is het ondernemen van stappen een verandertaal, ondanks dat dit geen letterlijke taal is.
Don'ts om verandertaal te bewerkstelligen:

• Vermijd discussies/ overtuigen
• Vermijd confrontaties
• Vermijd het waarschuwen
• Niet op extrinsieke motivatie sturen door middel van een beloning of een straf geven.

Als er motiverende gespreksvoering toegepast gaat worden zal in de meeste gevallen het volgende stappenplan gehanteerd worden

1. De band met de patiënt moet goed zijn. Let dan aan empathie, acceptatie uitnodigend en steun geven.
2. Ambivalentie exploreren. Het uitvragen van de voor en nadelen van de huidige situatie en het uitvragen van de voor en nadelen van de verandering.
3. Verandertaal uitlokken en bekrachtigen. Hierbij wordt er beoogt om de patiënten zelf te laten zeggen wat de nadelen zijn van de situatie voor de gedragsverandering. Patiënten gaan dan ook vaak argumenten verwoorden. Hierachter ligt de zelf-perception-theorie van Bem. Deze zegt dat het krachtiger is als je een argument zelf zegt dan als je datzelfde argument van iemand anders hoort.
4. Discrepantie vergroten
5. Advies/ informatie geven na toestemming.