Het nieuwe hoofdkwartier van de NAVO

De Noord-Atlantische VerdragsOrganisatie - NAVO - bouwt tegen 2015 een gigantisch nieuw hoofdkwartier in Brussel. Op één van de grootste bouwwerven in België komt echter ook kritiek van politici en burgers die zich afvragen waarom de NAVO moet blijven bestaan.

Inhoudsopgave

• Ontstaan en huidige organisatie
• Kritiek
• Nieuw hoofdkwartier
• Locatie

Ontstaan en huidige organisatie

De Noord-Atlantische VerdragsOrganisatie, met hoofdzetel in Brussel, is ontstaan als militaire alliantie om een tegengewicht te bieden het Oosterse machtsblok rond de Sovjet-Unie (nu Rusland). Velen vragen zich af, na het vallen van de Berlijnse muur en het Oost-Europese communisme, welke de bestaansreden van de NAVO is. Ondertussen zijn veel Oost-Europese landen, die daarvoor de vijand en bestaansreden van de NAVO waren, zélf lid geworden van de militaire alliantie. De laatste twee decennia probeert de organisatie haar nut te bewijzen in andere internationale geschillen, met onder andere militaire interventies in Kosovo eind jaren '90 of in Libië na de Arabische Lente.

De NAVO heeft de kracht dat ze allerlei kleine landen en dito legers kan verenigen: alleen zouden bijvoorbeeld Belgische of Nederlandse militaire operaties weinig slagkracht hebben. In een groter verband kunnen de vele kleine Europese landen, samen met bijvoorbeeld Frankrijk, Groot-Brittannië, de VSA en Canada nog wel een militaire bijdrage leveren in conflicten in de wereld. Van de meeste van 28 lidstaten stelt het nationale leger op wereldschaal niet veel voor, maar samen staan de leden veel sterker.

Kritiek

De NAVO vindt, ondanks kritiek van allerlei middenveld- en vredesbewegingen overal in de westerse wereld (bv. Vrede vzw in België), dat haar bestaan nog steeds van groot strategisch belang is voor de betrokken landen. Huidige westerse leiders roepen de (algemene en ook militaire) opkomst van China en andere BRICS-landen in om het voortbestaan en verder uitbouwen van de organisatie te rechtvaardigen. De NAVO probeert ook haar bijdrage te leveren aan de oorlog tegen het terrorisme, die zich voornamelijk tegen islamieten lijkt af te spelen. De NAVO en de deelnemende landen zijn zelfs zo van de noodzaak van de NAVO overtuigd dat men een nieuw en veel groter hoofdkwartier bouwt in Brussel.

Nieuw hoofdkwartier

Tot het project werd besloten in de jaren '90, waarna een ontwerpwedstrijd werd uitgeschreven. Het ontwerp dat nu gebouwd wordt is een aanpassing van het oorspronkelijke, in de prijzen gevallen ontwerp door Michel Mossessian en partners bij SOM + Asser. Het project ging van start in 2005, maar de echte werken voor het nieuwe gebouw gingen pas in oktober 2010 van start, en worden uitgevoerd door een consortium – BAM Alliance – van allerlei bouwbedrijven (waaronder heel wat Belgische). Het einde van de werken valt normaal in augustus 2015, wanneer het gebouw volgens de opdracht opgeleverd moet zijn.

Eind januari 2014 werd duidelijk dat de bouw grote vertragingen zou oplopen en dat de kosten van de bouw veel hoger liggen dan eerst begroot werd. De meerkost zou al zeker zo'n 245 miljoen euro bedragen. Het bouwconsortium BAM Alliance zou in financiële problemen verkeren. Het NAVO-hoofdkwartier project blijkt verlieslatend voor het consortium, dat met de vinger wijst naar tussentijds sterk opgeschroefde veiligheidseisen voor het gebouw. Het nieuwe NAVO-hoofdkwartier zou volgens de nieuwe berichten midden 2016 opgeleverd worden.

Om je een idee van de schaal van het project te geven: het nieuwe gebouw is met een bovengrondse oppervlakte van 226,283 m² bovenop een ondergrondse oppervlakte van 28,454 m² bijna vijf maal zo groot dan het Wijnegem Shopping Centrum bij Antwerpen, dat in het totaal 57.000 m² winkelruimte omvat, zonder de parkings mee te tellen. In het totaal meer dan 250.000 m² bruikbare ruimte wordt zo gecreëerd door en voor de NAVO op een site tegenover het voormalige (huidige) hoofdkwartier in Evere (Brussel). Het project is één van de grootste Belgische bouwwerven van de afgelopen decennia.

Locatie

Het gebouw wordt polyvalent. De verschillende ruimtes zijn modulair ontworpen. De verschillende kantoren en vergaderzalen kunnen naargelang de noden aangepast worden om optimaal benut te kunnen worden. Maar er wordt niet enkel kantoorruimte voorzien, het hoofdkwartier wordt een klein dorp.
“Naast 120.000 m² kantoorruimtes zullen de 4.500 NAVO-werknemers er ook gebruikmaken van een conferentiecentrum met moderne vergaderzalen, media- en restaurantfaciliteiten, een bank, installaties voor sport en ontspanning, een personeelscentrum, een technisch gebouw voor de energievoorzieningen, magazijnen en werkplaatsen.” (interbuild.be)

Lees verder

• Darpa - Defense Advanced Research Projects Agency