Verstandelijke handicap: Het Syndroom van Down

Veelal zijn er oorzaken aan te wijzen voor een verstandelijke handicap. Zo kan het voor de geboorte, tijdens en na de geboorte op allerlei manieren mis gaan. Bij syndromen is het heel duidelijk waar de oorzaak ligt, er is iets misgegaan in het lichaam van de baby voor dat deze geboren is. Een syndroom is een vaste combinatie van een aantal symptomen waarbij de oorzaak voor de geboorte ligt.

Oorzaken van het syndroom van down

De meest voorkomende vorm van het down- syndroom is de trisomie- 21. Het 21e chromosoom is niet in tweevoud, maar in drievoud in iedere lichaamscel aanwezig. De oorzaak is dat de cellen voor of vlak na de bevruchting zich anders zijn gaan delen. Soms zijn er naast de cellen met trisomie- 21 ook normale cellen in het lichaam aanwezig, dit heet mosaïcisme. Als materiaal van een chromosoom afbreekt en vast raakt op een ander chromosoom heet dit translocatie. Bij ongeveer 4% van de gevallen met het down- syndroom is dit gebeurd. Bij translocatie gaat het om een erfelijke vorm van het syndroom van down. In de andere gevallen is het syndroom niet erfelijk.

De kans op het krijgen van een kind met down- syndroom stijgt met de leeftijd van de ouders. Bij vrouwen die ouder zijn dan 40 is de kans ongeveer 1%. Bij vrouwen die ouder zijn dan 45 is de kans ongeveer 2%. Het is echter niet uitgesloten dat jonge moeders geen kindje met het down- syndroom kunnen krijgen.

Kenmerken van mensen met het down- syndroom

Kleine gestalte
Brede neusrug
Plooi aan de binnenkant van het oog
Dikke en gegroefde tong
Vaak openhangende mond
Huidplooi over de breedte van de handpalm
Hartgebrek (in 50% van de gevallen)
Gezichts- en gehoorproblemen
Verhoogde kans op leukemie
Spierslapte waardoor meer kans op spraakproblemen
Op latere leeftijd de ziekte van Alzheimer

Het down syndroom vroeger

Vroeger werden mensen met het down syndroom mongooltjes genoemd. Dit kwam omdat ze dachten dan het ging om een stap terug in de evolutie. Van het superieure ras (blond haar, blauwe ogen etc.) naar de Aziaten. Ze leken namelijk erg op de Aziaten vanwege de stand van de ogen. In die tijd werden de Aziaten nog mongolen genoemd. Nu spreken we alleen van mongolen als we de inwoners van Mongolië bedoelen. Het woord mongool is een veelgebruikt scheldwoord geworden in Nederland. Toch is het nog wel eens zo, ondanks dat de term Downsyndroom bijna bij iedereen wel bekend is, dat een kindje met down een mongooltje genoemd wordt. Sommige ouders vinden dit helemaal niet erg, maar het is te begrijpen dat veel ouders dit helemaal niet fijn vinden.

Hoe vaak komt het voor

Het Down syndroom komt ongeveer bij 1 op de 550 kinderen die geboren worden voor.

Onderwijsmogelijkheden, voordelen en nadelen van een gewone school

Sommige kinderen met het syndroom van down kunnen naar een gewone basisschool. Anderen kunnen dat niet en moeten naar het speciaal onderwijs. Als ze wel naar een gewone basisschool gaan heeft dit een aantal voordelen en nadelen:

Voordelen:

Andere kinderen leren omgaan met een kind met een handicap
Het kind kan meerwaarde bieden voor de rest van de klas omdat het veel structuur nodig heeft. Hier hebben veel kinderen baat bij
Zo gewoon mogelijk, het kind wordt niet in een hokje geplaatst maar doet mee in de gewone maatschappij
Minder kans op een sociaal isolement, het krijgt op school vriendjes en vriendinnetjes die in de buurt wonen, op een speciale school komen vaak kinderen die niet dichtbij elkaar wonen.
Het kind kan leren door voorbeeldgedrag dat hij overneemt van de andere kinderen
Het gehandicapte kind doet ervaring op in de omgang met gewone mensen, waar het op latere leeftijd veel mee te maken krijgt.
Integratie in het gezin, het kind krijgt geen uitzonderingspositie

Nadelen:

Gehandicapte kinderen worden vaker gepest
Er is extra begeleiding nodig wat vaak extra kosten met zich meebrengt
Kans op een negatief zelfbeeld omdat het gehandicapte kind vaak minder presteert dan de andere kinderen
Geen contact met kinderen die dezelfde problemen hebben (lotgenoten)
Soms zijn er aanpassingen in het lesmateriaal nodig, dit is er niet altijd en om dit te maken kost het veel tijd voor de leraren om dit te maken
Het speciaal onderwijs beschikt over meer deskundigen om leerlingen met leerproblemen, gedragsproblemen of stoornissen in hun ontwikkeling te helpen.

Verstandelijke handicap voor meer informatie over de oorzaken van een verstandelijke handicap.