Help, mijn oudste kind is jaloers op de nieuwe baby!

Sommige kinderen maken een moeilijke periode door wanneer er een nieuw broertje of zusje geboren wordt. Als ouders had je gedacht dat de nieuwe baby vooral leuk is voor het oudere kind, maar soms loopt het anders.

Een nieuwe baby in huis

Wanneer je bevallen bent van je eerste kindje, heb je tijd om alle aandacht die nodig is aan deze baby te besteden. Je omringt het kind met zorg. Bij het eerste huiltje of pijntje ben je vaak meteen op de been om je kindje te troosten. Je kindje voelt zich welkom, geborgen en geliefd. Een ander verhaal wordt het wanneer je bevallen bent van de tweede. De nieuwe baby heeft, net als je eerste kindje, veel zorg en aandacht nodig. Je peuter zal de baby in de meeste gevallen gewoon accepteren en zich aanpassen aan de veranderde situatie. Soms echter gaat het niet zo gemakkelijk, je peuter verandert in een klein driftkopje, is de zindelijkheid opeens kwijt en wordt 's-nachts huilend wakker.

Het oudste kind krijgt minder aandacht

Nadat je tweede kindje is geboren heb je vanzelfsprekend minder tijd om je met de oudste bezig te houden. Je oudste kind was gewend om altijd meteen de aandacht te krijgen en moet nu regelmatig wachten, todat mamma (of pappa) klaar is met de verzorging van de baby. Waar de peuter vroeger vanzelf de aandacht van de ouders kreeg, moet hij of zij er nu soms om vragen. Sommige kinderen hebben hier moeite mee en reageren door het trekken van negatieve aandacht.

Negatieve aandacht

Het negatieve aandacht trekken door je oudste uit zich door ongewenst gedrag. Het kind kan driftig worden, wanneer het zijn of haar zin niet krijgt, is opeens niet meer zindelijk of wordt 's-nachts steeds maar wakker. Het kind is gefrustreerd door de veranderingen in de mate van aandacht en uit dit door opvallend gedrag te tonen. Opvallend gedrag trekt namelijk wel aandacht van de ouders, ook al betekent dit een negatieve reactie.

Hoe omgaan met het negatieve gedrag

Het beste is om het negatieve gedrag van je peuter niet met negatieve aandacht te belonen. Dus niet te gaan mopperen op je kind en het niet gaan straffen voor de driftbuitjes en het bed- of broekplassen. Probeer het oudste kind op een positieve manier aandacht te geven. Betrek het kind bij de verzorging van de baby, laat het kleine taakjes uitvoeren. Beloon het kind door positief te reageren op de taakjes die het uitvoert. Bijvoorbeeld "wat knap van jou, mamma is zo trots op je dat je al zo groot bent". Laat merken dat de baby dat allemaal nog niet kan. Een lastig moment is vaak wanneer je de baby zit te voeden, wanneer je peuter valt of je roept vanuit een andere kamer, kun je niet zo gemakkelijk opstaan. Een handige oplossing is dat je een mooi plaatjesboek aanschaft en je bij het voeden van je baby, je peuter naast je neemt op de bank. Het boek wordt alleen maar tevoorschijn gehaald, wanneer jij gaat voeden. Samen met z'n drietjes op de bank maak je er een knus moment van, waarin je én de baby voedt, én met je peuter praat over wat er in het mooie plaatjesboek te zien is.
Wanneer je peuter 's-nachts wakker wordt, loop dan niet meteen naar het kind toe, wacht even af of het zelf weer in slaap valt. Blijft je peuter huilen, ga er dan even naar toe, troost het even met bijvoorbeeld een aai over de bol en maak rustig duidelijk dat je kind weer moet gaan slapen. Ga vervolgens weer naar je eigen bed. Herhaal dit steeds, totdat het kind weer slaapt. Probeer de dingen die je oudste al kan en al mag te benadrukken. Ten opzichte van de baby, kan jouw peuter al veel meer.

Voorbereiding voordat de baby geboren wordt

Je kunt je kind het beste zo goed mogelijk voorbereiden, nog voordat de baby er is. Met name peuters van tussen de twee en drie jaar kunnen het moeilijk hebben met de komst van een nieuwe baby.

• Probeer je peuter zoveel mogelijk te betrekken bij de voorbereidingen voor de komst van de baby. Laat je peuter bijvoorbeeld ook wat leuke kleertjes kiezen.
• Slaapt je peuter nog in het ledikantje, waar straks de baby in moet, ga dan zo vroeg mogelijk een nieuw bed voor je peuter kopen. Je peuter heeft dan niet de indruk dat zijn of haar bedje moet worden afgestaan aan de baby.
• Laat je peuter op zijn of haar manier helpen met het klaarmaken van het kamertje.
• Kijk in de boekhandel of in de bibliotheek voor boekjes over baby's, speciaal voor hun leeftijd en ga samen met je peuter kijken wat er over verteld wordt.

Gaat de jaloezie weer over?

In de meeste gevallen gaat de jaloezie bij je peuter weer over, zeker als je het kind zoveel mogelijk bij de activiteiten die met de baby te maken hebben, betrekt. Soms heeft de komst van een nieuwe baby zoveel impact op het oudste kind, dat deze een lichte jaloezie overhoudt ten opzichte van het jongere broertje of zusje. Wanneer je merkt dat de jaloezie niet over gaat, of ernstige vormen aanneemt, zoals het stiekem en bewust pijn doen van de baby, roep dan hulp in van je huisarts of een opvoedbureau. Zij zijn bekend met dergelijke problemen en kunnen je helpen om je kind weer een blije en vrolijke peuter te laten worden. Overigens komt het af en toe voor dat een tweede kind last heeft van jaloezie na de geboorte van de derde. Dit is echter vaak minder, omdat een tweede kind al gewend is de aandacht te moeten delen.