Verkeersles voor kinderen

Wanneer begin je als ouder met verkeersles aan je kinderen. Veilig Verkeer Nederland (VVN) roept ouders op om kinderen vanaf zeven jaar te leren om zelfstandig naar school te gaan. Een groot deel van de kinderen wordt altijd gebracht en vaak ook nog met de auto. Hoe leer je kinderen een goede verkeersdeelnemer te zijn? Vanaf welke leeftijd begin je je kind verkeersles te geven en vanaf welke leeftijd kunnen kinderen zelfstandig naar school fietsen of lopen?

De verkeerssituatie rondom scholen

Wie op een willekeurige ochtend bij een basisschool gaat kijken op het moment dat de school open gaat, schrikt soms van de vele auto’s die een parkeerplek in de buurt proberen te vinden. De daarbij ontstane verkeerschaos kan voor onveilige situaties zorgen voor jonge kinderen die zelfstandig leren deel te nemen aan het verkeer. Een deel van de ouders heeft praktisch geen keuze hoe het zijn kind naar school wil brengen. De school ligt iets verder weg op de route naar het werk. Het kost dan te veel tijd om eerst op de fiets weer naar huis te gaan en dan nog eens met de auto naar het werk te vertrekken. Een ander deel kan deze keuze wel maken, maar komt anders te laat op school, wil niet dat de kinderen nat worden als het regent of vindt het te gevaarlijk.

Op de fiets of lopend naar school

Hoe meer kinderen met de fiets of lopend naar school komen, in plaats van met de auto te worden gebracht, hoe veiliger het wordt rondom school. Het is dus belangrijk dat zoveel mogelijk kinderen met de fiets of lopend naar school komen. Sta dus op de dagen dat het kan een kwartier eerder op en schaf goede regenkleding en/of winterkleding aan voor je kinderen. Jonge kinderen hebben namelijk niet zoveel last van de regen. Door de plassen stampen of fietsen vinden ze over het algemeen heerlijk. Het zijn de ouders die er niet blij van worden en erover mopperen. Echter lopen en fietsen door weer en wind is goed voor de weerstand. Kinderen (maar ook volwassenen) zijn immers niet van suiker en met goede regenkleding en regenlaarzen kunnen ze dus ook in de regen op lopend of op de fiets naar school.

Kijk ook samen wat de veiligste weg is. Beter een langere veilige route naar school, dan een weg met onoverzichtelijke oversteekplekken.

Verkeersles is 'zelf het goede voorbeeld geven'

Verkeersles begint al ruim voordat je kind één jaar oud is. In de draagdoek of kinderwagen vertel je waarom je stil staat bij het stoplicht. Dit geldt ook op de fiets of als je in de auto zit. Ga dus nooit met je jonge kind door rood al laat de verkeerssituatie het nog zo toe! Geef het goede voorbeeld en vertel hoe gevaarlijk het is als iemand anders wél door rood gaat. Keur dit heel erg af. Het mag echt niet, het is dom en gevaarlijk! Als je kind zelf loopt of nog op de stoep fietst sta dan bij elke hoek bewust stil en kijk van links naar rechts. Nog voordat je kind zelf op de weg gaat fietsen, heb je het al vaak over naar links en rechts kijken en over de bocht naar links of recht en over rechtdoor. Oefen links af en rechts af slaan op veilig stukjes. Vertel waarom we altijd rechts fietsen en links inhalen.

Laat kinderen bij een stoplicht niet alleen op het groene mannetje letten, maar laat ze ook nog altijd even kijken. Er kan altijd iemand niet opletten en per ongeluk door rood rijden.

Zit ook niet te telefoneren op de fiets, in de auto of terwijl je meeloopt naar school. Leer je kind dat het belangrijk is om met zijn/haar volle aandacht bij het verkeer te zijn. Je moet namelijk leren niet alleen op letten of het zelf goed de juiste dingen doet in het verkeer, maar ook moet je kind leren te kijken wat anderen doen en of zij het goed doen.

Samen lopen

Wennen aan het verkeer doe je door er aan deel te nemen. Heb je een jong kind dat te pas en te onpas de weg oprent, doe het dan een tuigje om. Zo kan je kind wel gezellig met je mee lopen, maar hoef je niet bang te zijn dat het van de stoep ineens de weg op rent en onder een auto komt. Als het kind eenmaal netjes bij je blijft oefen je om zelf te stoppen bij de hoek en op papa/mama te wachten. Kijk altijd samen of je over kan steken. Vanaf een jaar of vier kan je oefenen of je kind dit zelf kan. Een kind dat dit goed doet, kan je vanaf vijf jaar vlakbij met makkelijke oversteekplekken zelfstandig bijvoorbeeld een boodschapje laten doen bij de buurtsuper. Overleg veel over speciale situaties:

• Wat doe je als je bal op straat rolt?
• Wat doe je als je iets op de weg ziet liggen (een tas/geld/et cetera)?
• Wat doe je als je je vriendje aan de overkant ziet?

Uiteraard hangt dit helemaal af van het kind zelf (éne kind is veel vroeger verkeersrijp dan het andere) en de omgeving.

Samen fietsen

Doe een mooie fietsvlag op de fiets van je kind zodat ze hem/haar ook kunnen zien. Een kind met een fiets t/m 20 inch ligt echt een stuk lager op de weg en wordt makkelijker over het hoofd gezien. Daarnaast laat de vlag zien dat je kind het aan het leren is. Maak de fietsvlag vast met een ti-rap aan de bagagedrager, zodat andere weggebruikers de vlag niet in hun gezicht krijgen.
Oefen goed links en rechts af slaan op een rustig stukje. Dit geldt ook voor rechts houden en stoppen (als je roept of je kind moet oversteken). Heeft je kind dit goed onder de knie dan kan je samen (naar school) fietsen. Oefen dingen als ‘korte bocht’ en ‘ruime bocht’. Fiets zoveel mogelijk naast je kind en strooi met echte complimenten:

• Goed gestopt
• Wat fijn dat jij zo goed kijkt
• Keurig
• Netjes
• Professioneel

Evalueer na afloop wat het beter zou kunnen doen in ‘lastige situaties’ en vertel weer wat je zo goed vond gaan. In het begin heeft je kind het misschien heel druk met netjes rechts rijden en op tijd stoppen. Besef dat ze door met jou samen te fietsen, je kinderen meters maken, inzicht krijgen en het zo leren. Na verloop van tijd komt er steeds meer ruimte om vooruit te kijken.

Verkeersles op school

Op de basisschool krijgen kinderen verkeersles. Daarnaast zijn er veel scholen die de kinderen een fietsexamen laten afleggen, maar dit is vaak pas in groep 7/8. Grijp daarom elke kans aan om je kind(eren) van jongs af aan zelf verkeersles te geven (zonder te overdrijven). Vertel waarom:

• Je een bel hebt op de fiets
• Je bij parkeerplaatsen extra voorzichtig moet zijn
• Vrachtwagens en bussen je niet kunnen zien als ze afslaan (en wat daar het gevolg van kan zijn!!!)
• Je altijd moet kijken, ook als het groen is
• Je niet net als sommige anderen door rood moet gaan
• Een ambulance/brandweer/politie met sirenes en/of zwaailichten altijd voorrang heeft

Et cetera

Overzicht in het verkeer

Vanaf een jaar of negen zijn de meeste kinderen verkeersrijp. Dat wil zeggen dat zij zich zo ver hebben ontwikkeld dat zij goed kunnen fietsten en overzicht kunnen hebben op de omgeving om zich heen en redelijk goed verkeerssituaties kunnen inschatten. Uiteraard is het éne kind niet het andere en de éne weg naar school ook niet even veilig als de andere weg.
Daarnaast zijn kinderen die opgroeien in een dorp vaak fietsvaardiger dan kinderen die opgroeien in de stad, maar hebben kinderen uit de stad vaak meer verkeerskennis.

Zelfstandig naar school

Opgroeien is loslaten en er komt dan die dag dat je kind alleen of met een vriendje naar school fietst of loopt zonder jou. Doe dit op het moment dat je weet dat je kind er klaar voor is. Dat moment kan dus losstaan van het moment dat jij er zelf klaar voor bent. Op al die andere weggebruikers heb je helaas geen invloed. Dat heb je nu niet, maar ook niet over vijf jaar. Heb vertrouwen in je kind en geniet van deze nieuwe stap ‘zelfstandig naar school’.