Gevaarlijk beroep: koningskrabben vangen

De koningskrab, voor de één een lekkernij, voor de ander niet. De koningskrabvangst kan heel veel geld opbrengen, maar het is ook één van de gevaarlijkste beroepen. Waar leeft de koningskrab en hoe wordt deze gevangen voordat hij op markt komt voor consumptie? In de Beringzee mag er in het krabseizoen gevist worden naar deze krab, maar hoelang het seizoen geopend is, verschilt per seizoen. Bij Rusland lijkt een overbevolking van rode koningskrabben te zijn ontstaan. Welke soorten koningskrabben zijn er?

Rode en blauwe koningskrabben

Er zijn vele soorten krabben, maar er zijn er maar weinig zo groot als de koningskrab (king crab). De koningskrab kent een aantal soorten waaronder de rode koningskrab (de Kamtsjatka) en de blauwe koningskrab. Koningskrabben worden ook steenkrabben genoemd. De steenkrabben zijn een superfamilie van tienpotige krab-achtige schaaldieren, ze leven voornamelijk in koude zeeën.

Leefomgeving

De blauwe koningskrab leeft in de buurt van St. Matthew Island, de Pribilofeilanden en de Diomede eilanden, Alaska en langs de kust van Japan en Rusland. Er mag anno 2015 niet gevist worden naar de krabben. De rode koningskrab leeft in de Beringzee, ten noorden van de Stille Oceaan rond het eiland Kamtsjatka en de aangrenzende wateren van Alaska. Er werden kunstmatig rode koningskrabben verplaatst naar Moermansk, Barentszzee en Fjord, door de Sovjet Unie. Hier lijkt een overbevolking te ontstaan en de verspreiding blijft doorgaan (2015).

Beringzee

De Beringzee ligt in het noordelijke gedeelte van de Grote Oceaan, het wordt door Alaska en de Aloeten (Zuiden) en Rusland (Westen) omringd. De zee is vernoemd naar Vitus Bering die dit gedeelte van de oceaan ontdekte. Hij was een Deense ontdekkingsreiziger.

Dutch Harbor

Op het eiland Amanak ligt de haven Dutch Harbor. Vanuit Dutch Harbor varen veel schepen uit om koningskrabben te gaan vangen. Naast de krabvangst wordt er ook naar andere vissen gevist. Samen met Unalaska behoort Amanak tot de Aloeten. James Cook zag een Hollands schip voor anker liggen bij het binnenvaren van Dutch Harbor en noemde de haven daarom Dutch Harbor (1772). De haven is een belangrijke los- en laadplaats voor veel schepen en de belangrijkste industrie is hier de visvangst.

Vangst

Tussen oktober en januari mogen de rode koningskrabben gevangen worden. Het seizoen is in sommige periodes maar vier dagen open geweest, het heeft te maken met het beschermen van de dieren. De opbrengst van koningskrabben zijn enorm en daarom is de visvangst populair. Maar het vangen van deze koningskrabben gaat niet makkelijk en zeker niet zonder gevaar. De bemanning van een schip slaapt weinig gedurende de vangst en is dagen op zee. En zelfs weken van huis om meerdere keren uit te kunnen varen. Eén keer uitvaren levert veel geld op, maar de meeste bemanningsleden varen een paar keer uit om zo maanden te kunnen leven van de opbrengst.

Gevaarlijk beroep

Naast de weinige slaap, die kan zorgen voor mindere concentratie, is het beroep zelf gevaarlijk. De fuiken waar de krabben in worden gevangen zijn groot en zwaar en worden mechanisch binnengehaald nadat een boei is uitgegooid om de fuik binnen te halen. De fuiken hebben een boei aan zich bevestigd, ten eerste om ze binnen te kunnen halen en daarnaast om ze makkelijker te kunnen terugvinden. De fuiken worden in het water gegooid op plekken waar men een hoge krabvangst verwacht. Na vele uren wordt er teruggevaren na de uitgezette boei, om de opbrengst binnen te halen. Er wordt een haak naar de boei gegooid, de boei wordt binnengehaald en met een machine wordt de fuik binnengehaald. Wanneer de fuik aan boord is, wordt deze geleegd en machinaal naar een plek op het schip gebracht voor opslag. Wanneer de fuik naar de opslagplaats wordt verplaatst, begeleidt de bemanning de fuik ook handmatig.

Er kan veel misgaan aan boord, de fuiken kunnen erg slingeren bij het verplaatsen, vooral in een golvende zee. De bemanningsleden hebben dan moeite de fuik naar de opslag te krijgen en om deze vast te zetten. Er zijn vele gewonden en doden gevallen tijdens de vangst naar koningskrabben. Er zijn bemanningsleden overboord geslagen door een losgeraakte fuik of doordat de zee onstuimig was. Het weer speelt een belangrijke rol, de zee is ijskoud en men raakt direct onderkoeld. Maar er zijn soms hevige stormen en ijsschotsen die de visvangst nog moeilijker en gevaarlijker maken dan het al is.

Media Deathliest Catch

Op Discovery Channel is een documentaireserie uitgezonden (Deathliest Catch) over een aantal schepen en haar bemanningsleden. Zij proberen zoveel mogelijk rode koningskrabben te vangen. In 2009 mocht er gevist worden naar de blauwe koningskrabben, dit seizoen is vastgelegd in de serie. Er mag niet meer gevist worden naar deze krabben, 2009 was eenmalig. In de serie komt goed naar voren wat er bij de vangst komt kijken. De serie laat de gewonden en overledenen door ongelukken zien, het geeft een reëel beeld van het gevaar van dit beroep.