De Tweede Feministische Golf

In de jaren zestig begon de Tweede Feministische Golf, want ondanks dat vrouwen tijdens de Eerste Golf stemrecht hadden gekregen, waren de verschillen tussen vrouwen en mannen nog enorm. Tijdens de Tweede Golf zetten vrouwen zich vooral in voor gelijke rechten op het gebied van werk en op sociaal en cultureel gebied.

De Situatie voor de Tweede Feministische Golf

Tijdens de Eerste Feministische Golf, kregen vrouwen stemrecht en veel mensen hadden verwacht dat dat voldoende zou zijn om gelijkheid tussen mannen en vrouwen te creëren. Dat bleek echter niet het geval te zijn en in de jaren zestig kwamen vrouwen opnieuw in opstand tegen de positie waarin ze verkeerden, die niet veel afweek van die toen ze nog geen stemrecht hadden. Vrouwen werkten nog steeds nauwelijks buitenshuis, vaak moesten ze zelfs simpelweg stoppen met werken op het moment dat ze trouwden. Hun plaats was nog steeds het huis, waar ze voor het huishouden en de kinderen dienden te zorgen. Ook was hun wettelijke positie nog steeds verre van gelijk aan die van mannen. (Tot in 1969 was de man officieel hoofd van de echtvereniging.) Als vrouwen wel werkten verdienden ze meestal een stuk minder dan mannen in eenzelfde functie. Toch waren de materiële omstandigheden wel sterk veranderd. Het huishouden was minder zwaar door de invoering van elektrische apparatuur en er werden minder kinderen geboren door het gebruik van anticonceptie-middelen. De dienstensector groeide en dit was bij uitstek een sector waarin ook banen waren te vinden die voor vrouwen geschikt waren.

Nieuwe Strijdpunten

Met de komst van de jaren zestig, de jaren waarin de jongeren de oudere generaties aanspraken op hun manier van leven, stonden ook vrouwen opnieuw op de barricaden voor hun rechten. De tweede golf begon in de Verenigde Staten en waaide over naar Europa. Opnieuw stonden arbeid, politiek en onderwijs hoog in het vaandel. Daarnaast waren nu ook de onderwerpen seksualiteit, huwelijk en gezin belangrijk. Zo werd er bijvoorbeeld gestreden voor het recht op abortus.

Dolle Mina’s en Man-Vrouw-Maatschappij

In 1968 werd Man-Vrouw-Maatschappij opgericht, deze organisatie oefende druk uit met betrekking tot roldoorbreking en een gelijk salaris voor gelijk werk. Een jaar later verscheen spontaan Dolle Mina, deze ‘Dolle Mina’s’ maakten gebruik van speelse acties die zeer in het oog liepen. Hierna volgden diverse meer of minder georganiseerde groepen die meer radicaal georiënteerd waren. Ze vonden dat mannen en vrouwen tegenover elkaar stonden in een machtsrelatie. De eerste radicaal-feministische actiegroep was ‘Paarse September’, die heteroseksualiteit aanviel, deze groep zag het lesbisch-zijn als een politieke keuze. Want heteroseksueel zijn betekende dat je met je onderdrukker het bed deelde.

Vanaf 1972 waren het vooral autonome groepen die op allerlei vlakken actief waren. Er werden vrouwenhuizen opgericht en blijf-van-mijn-lijf-huizen. Er openden speciale vrouwenboekhandels en er werden feministische tijdschriften in het leven geroepen (zoals bijvoorbeeld Opzij). Eind jaren zeventig bereikte het radicale feminisme haar hoogtepunt.

Resultaten

De Tweede Feministische Golf maakte behoorlijk wat zaken los in de samenleving. Er kwamen zogenaamde moeder-Mavo’s (omdat het vooral vrouwen waren die deze scholen bezochten) VOS-cursussen (Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving), waardoor vrouwen hun achterstand op het gebied van studie konden inhalen. In 1981 kwam er een wet die abortus legaliseerde. Ook werden samenlevingsvormen minder statisch en in plaats van te trouwen gingen mensen samenwonen, in communes wonen of een lesbische relatie aan te gaan; andere vrouwen kozen ervoor om als alleenstaande moeder door het leven te gaan (BOM-vrouwen, Bewust Ongehuwde Moeder). Vrouwenstudies werd zelfs een universitaire opleiding. In 1992 trad de Wet Gelijke Behandeling in werking, waarbij er geen verschil mag worden gemaakt tussen vrouwen en mannen bij bijvoorbeeld personeelsadvertenties, sollicitatieprocedures, arbeidsvoorwaarden, promoties, ontslag, toegang tot opleidingen, etc.

Voortdurende Ongelijkheid

Ondanks al deze positieve zaken is volledige gelijkheid nog steeds niet bereikt. Nog steeds lopen vrouwen tegen diverse problemen aan. Er blijft het probleem van werk en huishouden/kinderen, waarbij het nog steeds meestal de vrouw is die thuis het grootste deel van het werk voor haar rekening neemt. Deze dubbele belasting zorgt er vaak voor dat vrouwen in hun carrière blijven steken. De onzichtbare belemmeringen, die ervoor zorgen dat vrouwen de top niet bereiken worden aangeduid als het glazen plafond. Het aantal vrouwen in topfuncties is nog steeds erg klein. Ook blijven er problemen met bijvoorbeeld kinderopvang. Er is kortom nog genoeg werk aan de winkel.