Armoede: definitie en oorzaak
Ons land behoort tot de groep rijkste landen ter wereld. Toch is het niet zo dat iedere Nederlander zich rijk kan noemen. Integendeel: sommige mensen beweren dat een groot deel van de Nederlanders onder de armoedegrens leeft. De voedsel-banken draaien op volle toeren en ook de kerken verrichten veel liefdewerk. Hoe heeft dit zo ver kunnen komen en hoe is dit überhaupt mogelijk in een "rijk" land?
Wanneer kan men spreken van echte armoede?
Zoals vele begrippen in het leven relatief zijn, zo is ook "armoede " een relatief begrip. Wat voor de één armoede is, is voor de ander slechts het ontbreken van weelde en luxe. Als we proberen enige lijn en orde te scheppen in onze behoeften, dan kunnen we die verdelen in de volgen de drie groepen: Primaire levensbehoeften, secundaire levensbehoeften, tertiaire levensbehoeften.Primaire levensbehoeften
Hieronder vallen natuurlijk in de eerste plaats onderdak (woning), kleding en voedsel. Maar in een woning dienen uiteraard ook voorzieningen aanwezig te zijn, zoals elektriciteit en warm en koud stromend water. En anno 2011 is het niet vreemd als er ook een koelkast en wasmachine e.d. aanwezig is.Secundaire levensbehoeften
In deze categorie vinden we zaken, die niet echt van levensbelang zijn, maar die ook niet als vreemd of overdreven kunnen worden betiteld, zoals een televisie, een PC, een stereo-toren, een eenvoudige auto, een vakantie in het buitenland, een concert-abonnement e.d.Tertiaire levensbehoeften
Onder deze categorie vallen zaken die weliswaar niet verkeerd, doch volstrekt overbodig zijn. We moeten dan denken aan b.v. een peperdure sportauto, een veel te groot huis, meerdere keren per jaar op vakantie naar exotische bestemmingen ( Thailand, Indonesië, China, Australië enzovoort), en overdreven dure voorzieningen in huis, zoals air-conditioning, een zonne-canon, dure sieraden en luxe meubelen.Van echte armoede is pas sprake, als de primaire levensbehoeften ontbreken. Dit komt in Nederland zo goed als niet voor. Wat wel voorkomt, is dat bepaalde mensen doordat zij zich in de schulden hebben gestoken, niet genoeg geld meer hebben om voldoende eten te kopen. Maar deze groep mensen kan gelukkig terecht bij een van de vele voedsel-banken, die Nederland rijk is. Wat is dit toch geweldig goed dat wij over voedsel-banken beschikken!
Als wij naar veel derde-wereld landen kijken, dan zien we dat daar wél vele mensen leven, die de primaire levensbehoeften moeten ontberen. We mogen dankbaar zijn, dat we in Nederland zo goed verzorgd worden, ondanks het feit dat we zo veel klagen. De gezondheidszorg is uitstekend, en tot nu toe (!) is de oude-dag-voorziening uitmuntend ( de A.O.W. is bijna nergens zo hoog als in Nederland).
Wat is de oorzaak van echte armoede in de derde wereld, en relatieve armoede in b.v. Nederland?
Het is natuurlijk geen eenvoudige zaak om in kort tijdsbestek te verklaren waarom in b.v. Senegal het merendeel van de bevolking in armoede leeft, en in Nederland niet. Maar als we naar de verschillen in bestuur en samenleving van deze twee landen kijken, dan wordt een en ander wel wat duidelijker. Nederland heeft, als we de afgelopen 3 eeuwen bekijken, een duidelijke ontwikkeling doorgemaakt, terwijl de meeste Afrikaanse landen min of meer stil zijn blijven staan. Reeds rond 1700 zien we al grote verschillen: Nederland was een handelsnatie met als pijlers de V.O.C. en de V.W.C. In de schilderkunst zijn namen als Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer en Pieter Breugel gevestigde iconen. In Afrika daarentegen leefde men primitief, d.w.z. men leefde van wat de natuur gaf, dus de landbouw en de visserij (kleinschalig) waren de drijfveren van de samenleving. En daar is in de afgelopen 3 eeuwen niet veel verandering in gekomen terwijl er in Nederland de afgelopen 3 eeuwen gigantisch veel veranderd is. Heel west-Europa kreeg te maken met de z.g. industriële revolutie, waardoor de agrarische sector een steeds minder belangrijke rol ging spelen. De uitvindingen van de telefonie, de elektriciteit, de gloeilamp en de automobiel (allemaal omstreeks 1880) kwamen daar ook nog eens bij en de kennis bleef maar toenemen. De mechanisatie tenslotte maakte dat heel veel mensenhanden overbodig werden, en de meeste mensen zijn tegenwoordig werkzaam in de "dienstensector."De regeringen in de west-Europese landen zorgen ervoor dat de overheid een belangrijk deel van het bestuur van de landen in handen heeft, zodat er een politie-apparaat aanwezig is, de gezondheidszorg goed functioneert, er een leerplicht is, er een goede oude dag-voorziening is, een justitieel apparaat, en een samenwerkingsverband op militair gebied, gericht tegen een gemeenschappelijke vijand (communisme, islam-fundamentalisme, terrorisme). In de Afrikaanse landen ontbreken deze voorzieningen en instellingen geheel, met alle gevolgen van dien: Er is veel alfabetisme, waardoor iemand zich niet kan ontwikkelen. Er wordt veel geld uitgegeven aan bewapening en oorlogvoering, wat beter de bevolking ten goede zou kunnen komen. De fragiele landbouw-sector maakt dat er geregeld hongersnood is, door mislukte oogsten t.g.v. droogten. Dit alles maakt dat veel mensen in deze landen de primaire levensbehoeften moeten ontberen.
De relatieve armoede in Nederland.
In Nederland hebben dus hooguit te maken met relatieve armoede. Dit kan echter in sommige gevallen extreme vormen aannemen, doordat mensen niet goed met geld weten om te gaan. Zij sluiten leningen af tegen een hoge rente, die zij later niet meer terug kunnen betalen. Op het laatst moet schuldsanering worden ingeschakeld en is de voedsel-bank een feit. Vaak zien we dat zulke situaties voorkomen in de z.g. "lagere milieus," d.w.z. in kringen waar de opleiding in de leeftijd tussen 6 en 23 jaar minimaal is. Het is nu eenmaal zo dat iemand die opgeleid is tot b.v. jurist, chirurg, econoom, rechter of ingenieur, een hoger salaris zal hebben dan een vuilnisman, stratenmaker, schoonmaker, portier of kantine-medewerker. Het is dus uiterst belangrijk dat ouders hun kinderen bijbrengen dat het belangrijk voor de toekomst is om een goede, gedegen opleiding te volgen, zodat men een beroep kan gaan uitoefenen, waarin men plezier heeft, en tegelijkertijd ook nog eens een goed salaris zal ontvangen.De rol van het geloof in dit alles
Toch is dit nog niet het hele verhaal: Als men geen doel in het leven heeft, dan kan je wel een goed salaris hebben, maar dan is het leven toch niet bevredigend. Het hebben van veel geld is wel makkelijk, maar geeft geen inhoud aan het leven. Uiteindelijk is het God, de Schepper van hemel en aarde, Die der regie over alles heeft. Hij heeft de wereld zo samengesteld, dat er altijd arme mensen zullen blijven bestaan. Dit feit maakt dat er een verantwoordelijkheid rust op de schouders van rijke mensen. Als zij zien dat hun naasten gebrek leiden, dan dienen zij uit naastenliefde en uit bewogenheid voor hun soortgenoten in te grijpen en van hun overvloed te schenken aan hun gebrekkige broeders en zusters. Want de Here zegt: " Het eerste, grote gebod is: Gij zult de Here uw God liefhebben met geheel uw hart, ziel, verstand en kracht. Het tweede, daaraan gelijk is: Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf."Gerelateerde artikelen
Eerlijke bankwijzerOp initiatief van Oxfam Novib, Milieudefensie, Amnesty International en FNV Mondiaal is de website eerlijkebankwijzer.nl…
Convergentieleer (Pedagogiek)De convergentie leer is een belangrijke stroming binnen de pedagogiek. Het is een tussenweg tussen de natuurlijke goedhe…Bronnen en referenties
- Bijbel (staten-vertaling)
Reageer op het artikel "Armoede: definitie en oorzaak"
Reacties
Bas, 11-09-2017 19:43 #7
Ik begrijp werkelijk niet waarom een auto, een vakantie in het buitenland, en een concertabonnement o.i.d. secundaire levensbehoeften zouden zijn. Ik denk dat de grens tussen secundair en tertiair zeer rekbaar is.
Reactie infoteur, 12-09-2017
Het verschil tussen secundair en tertiair zit hem in de uitdrukking "volstrekt overbodig." Een eenvoudige auto, een vakantie binnen Europa en een concertabonnement kan men toch niet betitelen als "volstrekt overbodig"?
M,schenkels, 11-04-2015 06:04 #6
Dat echte armoede in NL zo goed als niet voor komt, is natuurlijk totale onzin.
Er zijn naar schatting rond de 65000 zwervers en daklozen. Die beschikken niet over de primaire levensbehoeften, en zijn dus echt arm.
Verder maken rond de 100.000 mensen regelmatig gebruik van de voedselbanken. Nog een vorm van echte armoede.
In een normaal land zouden voedselbanken niet nodig zijn, en zouden zwervers en daklozen niet voor hoeven komen.
Dat ze er wel zijn komt omdat de Verklaring van de Mensenrechten van de VN, en alle artikelen daarin, in NL niet geldig zijn.
Armen kunnen er geen beroep op doen bij de rechter.
Enzovoort.
Deze situatie van volledige rechteloosheid wordt in stand gehouden door de politiek. alle grote politieke partijen dus.
Ofwel: armoede is een politiek product.
Niet per ongeluk, maar expres.
Een schandaal eerste klas, waar niemand over wil praten.
Bah…!
Reactie infoteur, 11-04-2015
Het feit dat er naar schatting ongeveer 65000 zwervers en daklozen zijn in Nederland zegt niets over de z.g. armoede. Vele zwervers en daklozen kiezen er zelf voor om zo'n leven te leiden. Één van de oorzaken is b.v. gokverslaving. Als iemand al zijn geld vergokt en daardoor zijn huur en rekeningen niet meer kan betalen, en vervolgens zijn huis wordt uitgezet, dan kan men niet de politiek daarvan de schuld geven. Ieder mens is verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Als je als kind je normaal gedraagt op school, en je opleiding afmaakt, en daarna eventueel gaat studeren òf werken, dan hoef je helemaal geen zwerver of dakloze te worden. We kunnen niet alles afwentelen op de overheid, een mens is in de eerste plaats zèlf verantwoordelijk!
Mjjm Schenkels, 22-01-2015 21:39 #5
Dit is een mooi beschrijvend verhaal, wat mooi aan de oppervlakte blijft. Maar de echte oorzaken staan er weer eens niet in. Waarom niet? En echte basale armoede komt hier in NL zeer wel voor. Elke dag worden er - gemiddeld - 17 huisuitzettingen gepleegd in Nederland. Niet alleen van alleenstaanden, ook van gezinnen met kinderen. Ze worden met wat ze nog aan huisraad hebben zo de straat op gekieperd. En tallozen hebben geen onderdak, en worden dan zwerver. Naar schatting zijn er in NL rond de 65.000 zwervers.
Naar schatting, want niemand weet het echte aantal. Die schatting is gebaseerd op de schattingen die door alle gemeenten samen ooit ergens zijn gepubliceerd. Ik ken zelf een aantal zwervers in Breda. En het wordt tijd te stoppen die rare vergelijkingen met de 3e wereld er bij te halen. De situatie in Afrika heeft er helemaal niks mee te maken. Dus voor de draad met de ECHTE oorzaken. Van de schandalige armoede in 'óns rijke Nederland'.
Reactie infoteur, 23-01-2015
Ik heb dit artikel bijna vier jaar geleden geschreven, en nu komt u met zo'n reactie. Als u beweert dat de echte oorzaken er niet in staan, dan moet u maar eens vertellen wat de echte oorzaken zijn! Ik ben benieuwd.
Fred, 08-07-2013 12:30 #4
God is inderdaad de Schepper van hemel en aarde. Maar de wereld ligt in de macht van de goddeloze zegt de bijbel (1 Johannes 5:19). God heeft na de opstand van de mens (Adam en Eva) en van Satan de duivel, toegelaten dat mensen zichzelf mogen besturen. Zoals de bijbel al zegt, ligt de gehele wereld in de macht van de Satan, waardoor veel mensen worden beïnvloed door Satan en zijn demonen. Dat resulteert in al deze ellende in de wereld. Toch zegt de bijbel dat God daar heel binnenkort een einde gaat maken aan deze ellende. (Psalm 37:29). Natuurlijk kan het zijn dat iemand niet in God gelooft. Maar als hij/zij een eerlijk onderzoek wilt plegen, dan zou zo iemand ALLE bewijzen en FEITEN moeten onderzoeken. Dus ook of er een mogelijkheid bestaat dat er een God is. Vaak willen mensen dat niet onderzoeken en nemen ze alleen maar wat de "wetenschap " vertelt klakkeloos aan.
Darwin, 19-06-2013 15:55 #3
"Uiteindelijk is het God, de Schepper van hemel en aarde, die der regie over alles heeft."
Eeuuhhh, misschien tijd om een nieuwe regisseur in de arm te nemen dan? Hij levert anders op grote schaal een wanprestatie.
En het ontkennen van God bekritiseren is pas dom en rebels. Een uitroepteken achter de zin plaatsen lost daar echt niets aan op hoor. Geloof wat je wilt, maar doe het lekker voor jezelf en verspreid geen vage aannames als waarheid. Als je zo sterk in de heer gelooft, laat het oordelen dan ook aan hem over en laat de ongelovige of anders gelovige met rust. Hij had toch immers de regie?
Lees eens met open geest wat wetenschappelijke stukken betreffende het ontstaan van onze planeet. Of is dat weer te veel gevraagd?
Wietse, 27-05-2013 15:01 #2
Ik vond het wel een aardig artikel, tot de laatste paragraaf. Ik zou het waarderen als er in een artikel alleen feiten staan, en als er toch speculatie in staat dat dit duidelijk wordt gemaakt. in mijn optiek is een verhaal over de rol van god hier nutteloos, en misschien zelfs onwaar.
Reactie infoteur, 04-06-2013
God is de Schepper van al het zichtbare en het onzichtbare. Het ontkennen van God is niet alleen dom, maar ook arrogant en rebels!
Lourdes, 18-06-2011 16:50 #1
Hoe naief is de schrijver van dit artikel als hij/zij zegt dat er nagenoeg geen mensen leven in Nederland zonder onderdak en voedsel. Ik weet niet hoeveel het er zijn, maar 1 is al te veel in dit rijke land. En het is helemaal van de zotte dat het hier ook om kinderen gaat. Kinderen van rijke ouders. Die mensen kunnen net zo goed hun leven verkloten hoor! Bijvoorbeeld door alcoholmisbruik waardoor zo iemand zijn kind niet kan opvoeden en als het laten we zeggen 15 jaar oud is de deur wordt uitgezet. En nee, ook de hulpverlening is niet heilig en laat het net zo goed weleens afweten. Zo'n kind leeft vervolgens jaren op straat, in Nederland en als het geluk en wilskracht heeft komt 't wel goed.
Maar ook in Nederland leven mensen zonder dak en voedsel. En onder deze mensen bevinden zich dus ook kinderen van rijke ouders en mensen die best ontwikkelt zijn. Het is niet altijd je eigen schuld als je in armoede leeft.
Reactie infoteur, 18-06-2011
Je hebt zeker geen acht geslagen op het laatste stukje van mijn artikel!? Overigens is het voorbeeld wat jij geeft niet representatief voor de normale toestand in de samenleving. Ouders die zich schuldig maken aan drankmisbruik, en vervolgens hun kind(eren) de deur uitzetten begaan een zeer ernstig misdrijf en dienen dus vervolgd te worden.
En dat de hulpverlening niet heilig is heeft alles te maken met het feit dat we in de eindtijd leven. We staan aan de vooravond van een nieuwe bedeling, omdat de Here God dat zo verordineerd heeft. Maar dit is een heel ander onderwerp. Mij artikel ging over armoede. En het maakt een heel groot verschil of je een inwoner bent van b.v. Ivoorkust of Nederland.
Gepubliceerd: 12-06-2011
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Levensvisie
Bronnen en referenties: 1
Reacties: 7