Roze ouderen: gray pride!

In deze tijd van openheid over homoseksualiteit, het erkende homohuwelijk en lesbisch ouderschap zou je denken dat seksuele diversiteit in alle lagen van de bevolking inmiddels geaccepteerd zou moeten zijn. Nee dus… Nog niet zo heel lang geleden was de algemene opvatting dat homoseksualiteit een ‘ziekte’ was. Het was taboe om erover te spreken en al helemaal niet gebruikelijk om ervoor uit te komen. Wie de moed had om uit de kast te komen, werd over het algemeen niet geaccepteerd, buitengesloten en soms zelfs uitgescholden.

Vroegere opvattingen

De generatie die met deze opvattingen is opgegroeid, bevolkt nu de Nederlandse verzorgingshuizen. De opvattingen waarmee mensen destijds zijn grootgebracht heeft men doorgaans meegenomen in het verzorgingshuis. Men weet niet beter. Vooral als ook het geloof om de hoek komt kijken, hebben mensen geleerd dat homoseksualiteit niet hoort en denkt men soms zelfs dat er een mogelijkheid is te ‘genezen’ van deze ‘ziekte’.

Terug in de kast

Homoseksuele ouderen die een emancipatoire revolutie hebben meegemaakt door uit te komen voor hun seksualiteit, kunnen er bij hun intrek in het verzorgingstehuis wat terughoudend in zijn om deze openheid voort te zetten. Vooral als ze merken dat dit weerstand oproept bij andere bewoners of personeel.

Het is niet ongewoon dat mensen in deze levensfase worden buitengesloten of uitgescholden door medebewoners. Roze ouderen kunnen in een isolement raken, verzwijgen hun geaardheid en kruipen dus als het ware weer in de kast. Dit kan zelfs zo ver gaan dat ze hun liefdesleven voor de buitenwereld ‘ontkennen’ door foto’s van de (vroegere)partner te verbergen en zich als een hetero te gedragen. Depressieve gevoelens en eenzaamheid komen vaak voor in deze situatie.

Roze loper

De ANBO besteedt aandacht aan de roze ouderen. Zij hebben op hun website en app een artikel staan over de Roze Loper. Dit is een soort keurmerk voor homovriendelijke zorginstellingen. Dit zijn de instellingen die homoseksualiteit bespreekbaar maken, niet alleen bij bewoners, ook bij personeel. Men gaat er vaak voor het gemak vanuit dat er geen roze ouderen in de instelling wonen en daarom wordt er onder het personeel aan dit onderwerp geen aandacht besteedt.

Maar het keurmerk is niet alleen in het leven geroepen om aandacht te besteden aan roze ouderen. Er zijn ook personeelsleden die niet uit durven te komen voor hun geaardheid, bijvoorbeeld vanwege de geloofsovertuiging van waaruit de instelling werkt, of uit angst dat bewoners niet meer door hun willen worden verzorgd.

Tolerantiescan

Het COC heeft in samenwerking met organisaties als de ANBO, Movisie, Vilans en KIWA de ‘Roze Loper Tolerantiescan’ bedacht. Dit is een middel om acceptatie van homo- en biseksualiteit te bevorderen. Tevens kan worden gemeten in hoeverre personeel en directie zich bewust inzet om dit doel te bereiken. Gedacht kan worden aan gespreksgroepen, het organiseren van een soos speciaal voor roze ouderen, of een dagbesteding waarbij homoseksuele mannen en vrouwen gezamenlijk de dag kunnen doorbrengen.

Gray pride

Gelukkig komen er steeds meer initiatieven om het taboe over roze ouderen te doorbreken. Een mooi voorbeeld hiervan is ‘Gray pride’, een dag waarop een boot door de grachten vaart, net als bij ‘gay pride’, maar dan met feestende ouderen, die hun vrijheid vieren en trots zijn op wie ze zijn.

De gedachte hier achter is dat iedereen zichzelf zou moeten kunnen en mogen zijn en ook op zijn of haar oude dag met respect moet worden behandeld. Zeker op de plek waar je woont en werkt, moet je je veilig kunnen voelen en zou je niet je ware aard mogen verbergen.

Kijk voor meer info op: www.rozezorg.nl