Hoe Chinezen en waarom Chinezen naar Nederland kwamen

Chinezen doen het in Nederland anno 2011 goed. Ze hebben goede banen of zijn ondernemer, studeren veel en het is niet een groep die buiten de boot valt. Maar hoe kwamen de Chinezen eigenlijk in Nederland? En wat deden Chinezen in Nederland?

De emigratie van Chinezen naar Nederland

In verschillende perioden en door verschillende redenen kwamen de Chinezen naar Nederland. De eerste fase werd ingeluid door havenarbeiders. Zij kwamen eind 19e eeuw, begin 20e eeuw naar ons land en werkten daar als stoker in de koopvaardij. In 1910 – 1911 waren er een paar duizend Chinezen in Nederland omdat een aantal Nederlandse rederijen heel actief Chinezen gingen vragen om hier te komen werken. Ze wilden daarmee een havenstaking van Nederlandse werknemers breken die al een hele tijd duurde. De Chinezen die daardoor naar Nederland kwamen gingen vooral wonen in gasthuizen in Katendrecht in Rotterdam en in de Nieuwmarktbuurt in Amsterdam. Op die manier ontstonden daar de eerste Chinese buurten.

Chinezen verkochten pindakoekjes

De havenarbeiders die met een paar duizend naar Nederland waren gekomen, vertrokken voor een groot deel weer tijdens de economische crisis van de jaren ’30 en door de Tweede Wereldoorlog die van 1940 tot 1945 duurde. De Chinezen die wel in Nederland bleven gingen vooral pindakoekjes verkopen. Maar er waren er ook die een Chinees restaurant begonnen. Chinezen waren geen doelwit van de Duitse Nazi’s en daarom konden ze hun restaurants en winkels gewoon open houden tijdens de oorlog. Chinese vrouwen waren er in die tijd in Nederland overigens bijna niet. Er kwamen eigenlijk alleen maar Chinese mannen naar Nederland. Sommigen van hen trouwden wel met een Nederlandse vrouw, maar dat was maar sporadisch.

Chinese restaurants komen als paddenstoelen uit de grond in de jaren ‘50

In Nederlands-Indië woonden ook veel Chinezen. Toen de onafhankelijkheid werd uitgeroepen eind jaren ’40 van de 20e eeuw kwamen er veel Chinese emigranten naar Nederland. Omdat er in Nederland inmiddels ook meer vraag was ontstaan naar de Aziatische keuken en de Chinezen zowel de Chinese keuken goed kenden als de Indonesische begonnen veel van hen een Chinees-Indisch restaurant. Personeel dat in deze restaurants kwam werken kwam heel vaak uit China zelf of uit Hongkong. Doordat de familie ook naar Nederland kwam voor dat doel wordt gesproken van “kettingmigratie”.

Gezinshereniging, communisme en het onafhankelijk worden van Suriname bracht Chinezen naar Nederland

Rond 1970 kwamen weer andere Chinezen naar Nederland. Daarvoor zijn drie redenen aan te voeren:

1. Chinezen werden herenigd met hun gezin. De mannen die in de jaren daarvoor naar Nederland waren gekomen haalden hun vrouw of hun vrouw en kinderen naar Nederland.
2. In 1976 werd Vietnam door de communisten overgenomen. Dit bracht een groep Chinezen uit Vietnam ertoe om ook naar Nederland te komen.
3. Op 25 november 1975 werd Suriname onafhankelijk van Nederland. Als gevolg daarvan kwamen ook veel Surinaamse Chinezen naar Nederland

Chinezen in Nederland in de 21e eeuw

In de 21e eeuw komen vooral studenten uit de Volksrepubliek China naar Nederland. Door de overdracht van Hongkong door Groot-Brittannië komen ook veel Hong Kong Chinezen naar Nederland.

Meer gebruik van Mandarijn, minder gebruik van Kantonees in Nederland

Doordat er veel meer Chinezen uit Hong Kong naar Nederland komen verandert het taalgebruik van de Chinezen ook. Er wordt meer Mandarijn gesproken en minder Kantonees.