Zweedse feestdagen, feesten en schoolvakanties
Zweden heeft net als Nederland en België een aantal officiële feestdagen. Van Kerstmis tot Midsommar: dertien keer per jaar viert iedereen feest! Maar dat zijn niet de enige gelegenheden om te vieren. Er zijn ook nog heel wat andere leuke feesten en evenementen, zoals de Walpurgisnacht en de naamdag van Sint-Lucia. Wanneer je een reis naar Zweden plant is het goed om te weten wanneer deze events plaatsvinden. Het openbare leven valt tijdens sommige periodes zo goed als stil en heel wat bezienswaardigheden en attracties zijn gesloten. Weten wanneer de Zweedse schoolvakanties vallen is ook handig, vooral voor wie de grootste drukte bij pretparken en trekpleisters in het hoogseizoen wil ontlopen.
Wanneer vallen Zweedse feestdagen?
Officiële Zweedse feestdagen
Zweden heeft dertien officiële feestdagen. Kerstmis en Pasen zijn net als bij ons belangrijke dagen. Men brengt deze meestal in familieverband door. Ook de andere feestdagen zijn een traditie. Je moet er rekening mee houden dat heel wat restaurants, winkels, cafés en musea dicht kunnen zijn.
Nationale Feestdag van Zweden
De Zweedse nationale feestdag, ‘Sveriges nationaldag’, vindt plaats op 6 juni. Vreemd genoeg viert men deze pas sinds 2005. Daarvoor stond deze dag wel bekend als ‘Dag van de Zweedse Vlag’, maar was het geen officiële feestdag. 6 juni werd niet toevallig gekozen. Het is een dag van groot historisch belang voor het land. Op 6 juni 1523 werd Gustav Vasa koning van Zweden en op 6 juni 1809 werd een nieuwe grondwet aangenomen.
Maand | Wanneer? | Feestdag | Betekenis |
januari | 1 januari | Nyårsdag | Nieuwjaar |
januari | 6 januari | Trettondedag jul | Driekoningen |
maart-april | vrijdag voor Pasen | Långfredag | Goede Vrijdag |
maart-april | een zondag tussen 22 maart en 25 april | Påsk | Pasen |
maart-april | maandag na Pasen | Annandag påsk | Paasmaandag |
mei | 1 mei | Första maj | Dag van de Arbeid |
mei | zesde donderdag na Pasen | Himmelfärds dag | Hemelvaart |
mei-juni | een zondag 49 dagen na Pasen | Pingst | Pinksteren |
juni | 6 juni | Sveriges Nationaldag | Nationale Feestdag |
juni | een zaterdag eind juni | Midsommardagen | Midsommar (Sint-Jansfeest) |
november | 1 november | Alla Helgons Dag | Allerheiligen |
december | 25 december | Juldagen | Kerstmis |
december | 26 december | Annandag jul | Tweede Kerstdag |
Verschillen met België en Nederland
Paasmaandag is net als bij ons een officiële feestdag, maar Pinkstermaandag dan weer niet. Tot 2005 was dit echter ook in Zweden een officiële feestdag, maar toen men 'Sveriges nationaldag' in 2005 tot officiële feestdag verklaarde werd Pinkstermaandag opnieuw een gewone werkdag.
Goede Vrijdag is net als in Nederland een officiële feestdag, in tegenstelling tot België waar dit niet het geval is. Ook opvallend: in Zweden is Driekoningen (6 januari) een feestdag. De naam 'Trettondedag jul' betekent letterlijk 'dertien (tretton) dagen na Kerstmis'.
De meiboom wordt opgezet tijdens Midsommar /
Bron: Stern, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Kerstmis en Midsommar
Kerstmis en Midsommar zijn de twee belangrijkste feesten in Zweden.
Kerstmis
Kerstavond is voor Zweden het belangrijkste moment tijdens de kerstperiode. Traditiegetrouw viert men dit feest in familieverband. Vaak geniet men dan samen van het ‘julbord’, een uitgebreid traditioneel buffet. De avond van 24 december is bovendien pakjesavond. Na het kerstmaal komt de ‘tomte’ (kerstman) vaak ook echt langs om cadeautjes uit te delen aan de aanwezigen.
Midsommar
Midsommar (of ‘Sint-Jansfeest’) is na Kerstmis het belangrijkste feest in Zweden, vooral op het platteland. De datum verschilt van jaar tot jaar. Men viert het rond de zomerzonnewende, de langste dag en kortste nacht van het jaar. Vaak is dit 21 juni, maar het kan net zo goed op 20 of 22 juni vallen. Hoewel de officiële feestdag op een zaterdag valt viert men het midzomerfeest op de vrijdagavond het dichtst bij de zomerzonnewende. Die dag zijn de meeste Zweden vrij of hebben ze een kortere werkdag.
Midsommar is ‘big’ in Zweden: in haast elk dorp zet men meibomen op en tooit men ze met bloemen. Men versiert vaak ook de huizen en voertuigen. Er is muziek, dans en men geniet van lekker eten. De volgende dag heeft iedereen vrij. Houd er rekening mee dat de meeste restaurants en bezienswaardigheden in het land rond 21 juni een drietal dagen gesloten zijn. De Zweden trekken er immers massaal op uit of gaan op familiebezoek.
Andere, niet-officiële feesten
Walpurgisnacht
De Walpurgisnacht is een feest in de nacht van 30 april op 1 mei. Het is een eeuwenoud, heidens feest en stamt al uit de tijd van de Vikingen die rond een groot vreugdevuur de komst van de lente vierden en de kwade geesten verdreven. Om het nieuwe seizoen in te luiden ontsteekt men op veel plaatsen grote vuren, waarna men lenteliederen zingt en samen geniet van een drankje.
Vooral studentensteden als Uppsala vieren de Walpurgisnacht uitbundig. Ook in het openluchtmuseum ‘Skansen’ in Stockholm zijn er heel wat festiviteiten gepland.
Sint-Lucia
In Zweden wordt de naamdag van Sint-Lucia op 13 december nog op heel wat plaatsen gevierd. Het is een feest van het licht. In scholen en kerken houdt men die dag vaak een processie, waarbij meisjes witte kleding aantrekken en een kaars in de handen of op het hoofd dragen. Vaak wordt in een dorp ook één uitverkoren meisje tot 'Lucia' gekozen en in het wit gekleed, waarna ze samen met haar hofdames koffie en broodjes uitdeelt.
Indien je rond half december in Zweden bent moet je zeker de lijst van de vieringen even uitpluizen. Sint-Lucia zorgt voor een heel leuke en aparte sfeer.
Kanelbullens Dag
Deze grappige 'feestdag' gaat door op 4 oktober. ‘Kanelbullar’ zijn traditionele Zweedse kaneelbroodjes. Toen de organisatie van amateurbakkers in 1999 haar veertigjarige bestaan vierde met een dag rond de beroemde broodjes was een nieuwe traditie geboren. Sindsdien doen bakkers in Zweden op 4 oktober nog steeds speciale acties rond de 'kanelbullar'.
Vaffeldagen
De naam betekent letterlijk ‘wafeldag’ en gaat door op 25 maart. De traditie lijkt te zijn ontstaan door een misverstand. ‘Varfrudagen’ betekent ‘annunciatie, negen maanden voor kerst’ maar dat woord heeft een gelijkaardige uitspraak en werd wellicht verbasterd tot ‘wafeldagen’. Veel Zweden houden nog steeds aan de traditie vast en laten het niet aan hun hart komen: ze smullen op deze dag naar hartelust wafels!
Een typisch Zweeds 'kanelbulle' /
Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)Lokale feesten in Zweden
Naast de vijftien officiële feestdagen en de verschillende niet-officiële feesten zijn er in Zweden ook heel wat lokale events. Ze allemaal opnoemen is onbegonnen werk, maar een paar interessante feesten zijn zeker de moeite waard.
Lapland
In het noorden van Zweden viert Lapland zijn nationaal feest op 6 februari. De 'Sami' of 'Samen' zijn een van oorsprong nomadisch volk. Op 6 februari vieren ze uitbundig feest. Men herdenkt de eerste bijeenkomst van het Sami-volk in Noorwegen in 1917, waar de verschillende gemeenschappen zich voor het eerst verenigden om hun gezamenlijke toekomst te bespreken en veilig te stellen.
Visby
De Middeleeuwse week in Visby op het eiland Gotland gaat door begin augustus. Het is één groot feest met heel wat spektakel, traditionele gerechten en de opvoering van voorstellingen zoals stevige gevechten tussen Vikings.
Stockholm
In Stockholm valt altijd wel wat te beleven. In mei-juni vindt het Internationaal Theaterfestival Ingmar Bergman plaats. In augustus volgt het Cultuurfestival waarbij de stad het einde van de zomer viert met tal van markten, optredens en concerten. In oktober komen de liefhebbers van jazz dan weer aan hun trekken tijdens het vermaarde Jazzfestival.
Kerstmarkten
Zweden zijn dol op kerstmarkten. Echte aanraders zijn de markten van Liseberg in Göteborg en de kerstmarkt in het openluchtmuseum Skansen in Stockholm.
Wanneer vallen Zweedse schoolvakanties?
Zomervakantie
De Zweedse zomervakantie duurt van half juni tot half augustus. Het hoogseizoen loopt dan ook in dezelfde periode en restaurants, attracties en bezienswaardigheden hebben in deze maanden de ruimste openingsuren.
Andere schoolvakanties
Ook Zweedse kinderen hebben een kerstvakantie, paasvakantie, herfstvakantie en krokusvakantie (of Winterverlof). De kerstvakantie (twee weken) en herfstvakantie (één week) vallen in heel Zweden in dezelfde periode. Het Winterverlof verschilt echter per regio en valt niet overal in dezelfde week.
De paasvakantie is in Zweden in sommige regio's veel korter dan in België en Nederland en omvat slechts één lang weekend rond Pasen. In andere gebieden zoals Stockholm, Malmö en Midden-Zweden beslaat de Paasvakantie een volledige week.