De zaak 'Trayvon Martin'

Op 26 februari 2012 is de zwarte Amerikaanse tiener Trayvon Martin doodgeschoten in Sanford, Florida. De schieter was de 28-jarige buurtsurveillant George Zimmerman, een Latino. De zaak heeft voor grote internationale ophef gezorgd omdat de zaak al snel met racistische motieven in verband werd gebracht. Op 13 juli 2013, meer dan een jaar na de schietpartij, wordt Zimmerman vrijgesproken na een later geopende rechtszaak.

Achtergrond

Trayvon Martin

Martin wordt geboren op 5 februari 1995 in Florida, USA. Wanneer hij vier jaar oud is scheiden zijn ouders. Tijdens zijn middelbare schooltijd wordt hij drie keer geschorst voor respectievelijk te laat komen, in het bezit zijn van drugs en vandalisme. De tiener heeft geen strafblad. Tijdens zijn derde schorsing wegens vandalisme logeert Martin bij zijn vader en diens verloofde in Sanford, Florida waar hij uiteindelijk wordt doodgeschoten.

George Zimmerman

Zimmerman wordt op 5 oktober 1983 geboren in Virginia, USA. Zijn vader is blank, de familie van zijn moeder is afkomstig uit Zuid-Amerika. Zimmerman komt in de loop van zijn leven vaak in aanraking met de politie. Naast de zaak 'Trayvon Martin' wordt hij meerdere keren gearresteerd in verband met het bedreigen en het fysiek aanvallen van zijn vriendin, zijn vrouw, de vader van zijn vrouw en een mede-weggebruiker. Hij is nooit veroordeeld. Wel heeft hij meerdere woede-beheersingscursussen moeten volgen.

Schietpartij

Zondagnacht 26 februari 2012 loopt Trayvon Martin naar een winkel in de buurt van het huis van zijn vader om iets te eten en te drinken te kopen. Op het moment dat Martin terugloopt draait Zimmerman een dienst voor het buurtsurveillaceteam, Zimmerman is in het bezit van een vuurwapen. Hij zit in zijn auto en ziet Martin lopen. Zimmerman vertrouwt deze jongeman niet die 's avonds laat in de regen door de buurt loopt en belt het alarmnummer. De alarmcentrale vertelt hem dat de politie onderweg is en dat hij de jongeman vooral niet moet volgen. Wat er vervolgens gebeurt is onduidelijk. Wanneer de politie arriveert treffen ze Martin neergeschoten aan, met zijn gezicht in het gras. Het gezicht van Zimmerman zit onder het bloed en zijn neus is opgezwollen. De achterkant van het hoofd van Zimmerman is nat, alsof hij op zijn rug in het gras heeft gelegen. Hulpdiensten proberen Martin nog te redden maar enkele minuten na de schietpartij wordt hij dood verklaard. Zimmerman wordt meegenomen naar het bureau maar hij wordt al snel weer vrijgelaten, de zaak wordt afgedaan als zelfverdediging.

Bewijs in de zaak

Opgenomen telefoongesprekken

Het telefoontje van Zimmerman naar het alarmnummer voor de schietpartij is opgenomen. Dit gesprek is van slechte kwaliteit. Op de opnames lijkt het alsof hij de term 'coon' gebruikt, een racistische term die wordt gebruikt in de Verenigde Staten om zwarte personen aan te duiden. Echter is niet met zekerheid vast te stellen of dit daadwerkelijk is wat Zimmerman zei.

Ook zijn er telefoongesprekken opgenomen tussen getuigen en het alarmnummer. Op één van deze telefoongesprekken is duidelijk te horen hoe iemand luidkeels om hulp roept. Ook is het schot zelf te horen op één van de telefoongesprekken. Deskundigen hebben niet kunnen vaststellen of de hulpkreten afkomstig waren van George Zimmerman of van Trayvon Martin in verband met de slechte kwaliteit van de opname en de hoge hoeveelheid emotie in het stemgeluid. De telefonische opnames in deze zaak zijn openbaar gemaakt en te beluisteren op internet (zie bronnen).

Ook oudere telefoongesprekken tussen George Zimmerman en de alarmcentrale werden geïntroduceerd als bewijs door de aanklagers. Tijdens deze telefoongesprekken berichtte Zimmerman ook over verdachte activiteit in zijn buurt. Elk van deze telefoontjes ging over een jonge zwarte man.

De kleding van George Zimmerman

Toen Zimmerman mee werd genomen naar het politiebureau moest hij de kleding die hij op dat moment droeg afstaan. Deskundigen die de kleding, samen met onder andere de plaats delict, hebben onderzocht kwamen tot de conclusie dat Zimmerman het fatale schot loste terwijl hij over Martin heen gebukt stond.

De verwondingen van George Zimmerman en Trayvon Martin

De verwondingen van George Zimmerman ten tijde van zijn aankomst op het bureau zijn consistent met zijn versie van het verhaal, namelijk een gevecht tussen hem en Martin. Martin heeft geen verwondingen op de fatale kogelwond na.

Bloedonderzoek

Onderzoek wees uit dat Martin ten tijde van zijn dood onder invloed was van marihuana. Zimmerman was ten tijde van onderzoek op het bureau nergens van onder invloed.

Ooggetuigen

Verschillende ooggetuigen vertellen in deze zaak verschillende verhalen. Een getuige zag één van de twee mannen achter de andere aanrennen, maar kon niet herkennen wie voorop rende en wie achteraan rende. Een andere getuige zag de twee mannen vechten in het gras en zei dat het gevecht al voorbij was toen Zimmerman schoot. Weer een andere getuige zegt te hebben gezien dat één van de mannen in het gras lag en dat de ander er bovenop zat en de onderste man aanviel. Weer kon niet met duidelijkheid worden gezegd welke van deze mannen Zimmerman en welke van deze mannen Martin was.

Verschillende kanten van het verhaal

Zimmerman claimt dat hij Martin neerschoot nadat de tiener hem tegen de grond schopte en zijn hoofd tegen het beton gooide. Hij beroept zich op zelfverdediging. Een vriendin die Martin kende van school hing met hem aan de telefoon enkele momenten voor het voorval. Volgens haar vertelde Martin haar dat hij werd gevolgd door een man in een auto waarna hij begon te rennen en ophing. De aanklagers claimen dat Zimmerman achter Martin aanging en hem daarna aanviel, waarna hij zijn wapen pakte en hem doodschoot. Grote groepen Amerikanen beweren dat Zimmerman Trayvon Martin niet vertrouwde en uiteindelijk doodschoot omdat Martin een zwarte huidskleur had. Tijdens het proces hebben de aanklagers dit motief niet naar voren gebracht.

Uitspraak

Op 13 juli 2013 verklaart de jury die aan de zaak 'Trayvon Martin' was toegewezen George Zimmerman onschuldig. Ze achtten het bewijs dat de aanklagers aanvoerden in de zaak onvoldoende om Zimmerman te veroordelen voor moord dan wel doodslag. De dood van Trayvon Martin staat te boek als veroorzaakt door zelfverdediging van George Zimmerman.

Maatschappelijke invloed

In de eerste plaats werd Zimmerman niet aangeklaagd. Pas toen de media en het Amerikaanse volk lucht kregen van de zaak en er veel onrust en kritiek ontstond werd er besloten alsnog te proberen Zimmerman te veroordelen voor de moord op Martin. Vele protesten vonden plaats verdeeld over heel de Verenigde Staten. De zaak kreeg internationaal veel media-aandacht en het gehele proces tegen Zimmerman werd live uitgezonden in de Verenigde Staten. Na de uitspraak van de jury die Zimmerman vrijsprak, liepen de spanningen in Amerika hoog op. De zaak wordt qua historisch belang nu al vergeleken met bekende zaken uit het verleden zoals de zaak 'Emmet Hill' uit 1955, een zaak die nog steeds wordt besproken in Amerikaanse geschiedenisboeken en veel wordt aangehaald bij discussies over racisme in Amerika.

Fouten in de uitvoering van de zaak

De betrokken politie

De schietpartij vond plaats in een klein stadje in Florida, Sanford, met ongeveer 40.000 inwoners. De politie-eenheid van dit stadje heeft jaarlijks weinig (rond de vier) gevallen van moord te verwerken en heeft dus weinig ervaring. Ten tijde van de schietpartij zijn enkele cruciale stappen in het protocol niet dan wel verkeerd uitgevoerd. In een 'normale' moordzaak zijn dit soort details van weinig belang maar wanneer een zaak internationaal veel aandacht krijgt worden de details onder de loep genomen en verzwakt de positie van de aanklagers wanneer er fouten zijn gemaakt, zoals in dit geval.

De aanklagers

De aanklagers focusten zich in hun bewijsvoering en ondervragingen op het feit dat Zimmerman niet handelde uit zelfverdediging en vermeden de vraag of Zimmerman handelde vanuit racistische overtuiging, een vraag die centraal stond in alle protesten rondom de zaak en media-aandacht die de zaak kreeg. Deze invalshoek is hevig bekritiseerd door het deel van de samenleving dat Zimmerman schuldig achtte.

Ook maakten de aanklagers gebruik van getuigen die de zaak meer in de richting van de verdediging bewogen dan in de richting van de aanklagers. Ook waren een aantal getuigen niet goed voorbereid. Zo vertelde de eerdergenoemde schoolvriendin van Martin onder eed een ander verhaal dan ze daarvoor had gedaan, wat de aanklagers in een moeilijke positie zette. Volgens critici was een betere voorbereiding van de getuigen nodig geweest, evenals een betere afweging van wie de aanklagers wel en niet zouden moeten laten getuigen.