Jeugdjaren van Louise Stolk-Polak

De in Soerabaja geboren Louise Stolk-Polak groeide op in het voormalige Nederlands-Indië. Op 17 jarige leeftijd leerde zij Kees Stolk kennen, een bedrijfsleider bij een boekhandel. Het was liefde op het eerste gezicht en ondanks de sombere weddenschap van vader Polak, werd Kees haar man.Toen kwam de oorlog.

Louise's achtergrond

Louise Stolk-Polak werd geboren in Soerabaja op 23 februari 1922. Haar wiegje stond in een liberaal-joods gezin. Vader Polak was medeeigenaar van een rijwielhandel. Behalve Louise telde het gezin nog twee kinderen, de twee oudere broers van Louise, Philip die geboren werd in 1917 en Marc geboren in 1919. Omdat vader Polak in 1923 dacht dat hij zijn zaakjes voor elkaar had, liet hij de rijwielhandel over aan een zaakgelastigde en ging met zijn gezin naar Nederland.

Terug naar Batavia

In 1932 dreigde de rijwielzaak in Batavia failliet te gaan en vader Polak moest terug. In 1932 stapten ook Louise en haar moeder op de boot naar het voormalige Nederlands Indië, waar haar vader (die reeds eerder vertrokken was) hen opwachtte. Louise's broers bleven achter bij een tante in Bloemendaal, waar ze hun school konden afmaken om later de boot te nemen terug naar Batavia. In de zaak van haar vader werkte een man, die als hobby slangen in de winkel hield. Soms ontsnapten die slangen, zodat er niemand meer in de winkel durfde te komen. Vader Polak ontsloeg die man en stelde meteen orde op zaken. Na een paar jaar flink bikkelen braken er voor het gezin Polak weer betere tijden aan. Toen Louise 14 jaar oud was, kregen zij opnieuw bedienden in huis. Het waren een kokkie en een was-baboe.

Verliefd, verloofd, getrouwd

Louise en haar beide broers waren lid van de Bataviasche Voetbal Club, waar Louise hockey speelde. Toen ze op 17 jarige leeftijd in de club-kantine stond te zingen bij de piano, zag ze Kees Stolk voor het eerst. Het was wederzijdse liefde op het eerste gezicht. Kees was 25 jaar en bedrijfsleider bij een boekhandel. Hij haalde Louise op zaterdag op van school met zijn Chevrolet. Vader Polak voorspelde somber dat 'de verkering' nog geen drie maanden zou duren. Maar Louise's moeder vond Kees direkt aardig. Het stel verloofde zich stiekem. Thuis deed ze haar verlovingsring altijd af, maar de baboe vond hem een keer bij het wasgoed en bracht de ring naar Louise's moeder. Toen moest ze alles opbiechten. Louise kreeg geen toestemming om te trouwen, want ze was nog veel te jong. In 1941 mochten zij zich officieel verloven omdat zij inmiddels haar eigen brood verdiende als privé-secretaresse bij Javastaal-Stokvis. Ondanks de oorlog in Europa, de bezetting van Nederland en de dreiging door Japan, was het een zorgeloze tijd. Kees en zijn Louise gingen veel uit en hadden geen idee dat alles spoedig zou veranderen. Ze waren verliefd, verloofd en wilden in januari 1942 trouwen. Op de Tjiandjoenweg vonden ze een huis waar Kees alleen ging wonen in afwachting van hun huwelijk.

Eerste Japanse luchtaanval op Java

Pear Harbor werd op 7 december 1941 door de Japanners gebombardeerd. Al snel daarna raakte Nederlands-Indië bij de strijd betrokken. Meteen nadat het nieuws over de oorlogsdreiging bekend was, zei Kees dat het beter zou zijn om eerder te trouwen, zodat Louise als oorlogsweduwe tenminste recht zou hebben op een staatspensioen als hij zou sneuvelen. Ook vader en moeder Polak stemden toe met het oog op Louises verzekerde toekomst. Op 10 december 1941 trouwden ze. Vader Polak had zelfs een kistje champagne gekocht voor de receptie en de familielunch geregeld in Hotel "Des Indes". Na afloop van de receptie brachten Kees en Louise de huwelijksnacht gedeeltelijk door in een schuilkelder in de tuin, om zich te beschermen tegen de eerste Japanse luchtaanval op Java.

KNIL capitulatie

De dag na het huwelijk ging de kersverse echtgenoot van Louise in dienst. In die eerste maanden van hun huwelijk was Kees veel op patrouille. Op 8 maart 1942 capituleerde het KNIL (Koninklijk Nederlands-Indisch Leger) voor de Japanse overmacht. Daarmee was het afgelopen met het samenzijn van Kees en Louise. Kees werd krijgsgevangen gemaakt en opgesloten in een kamp in Bandoeng. Louises twee broers die hun school in Nederland afgemaakt hadden en naar Batavia teruggekeerd waren, werden tegelijk met Kees geïnterneerd. Japanse troepen bezetten Batavia en het was voor een Europese vrouw niet langer veilig om alleen te wonen. Daarom trok Louise bij haar ouders in en bracht haar pas aangeschafte meubilair naar een Chinese zakenrelatie. Vader Polak werd enkele maanden later als vijandelijk burger opgepakt en in kamp Adek geïnterneerd. De Japanners verordenden dat vrouwen alleen onder mannelijke bescherming mochten wonen en dus verhuisden Louise en haar moeder naar een pension. De zaak van vader Polak was intussen door de Japanners in beslag genomen.
De oorlog was begonnen.