Vermoord door haar ouders: het verhaal van Asunta Fong Yang

Waarom vermoorden een vader en moeder hun twaalfjarige adoptiedochter? Asunta Fong Yang werd als baby geadopteerd door een rijk Spaans koppel. Twaalf jaar later werd ze dood teruggevonden langs de kant van de weg. Niet lang daarna arresteerde de politie haar vader en moeder. Het verhaal van een getalenteerd kind dat door haar ouders niet langer gewenst was. Het verhaal begint in juni 2001, wanneer Rosario Porto samen met haar man Alfonso Basterra naar China vliegt. Rosario is een advocate uit Santiago de Compostela in Noord-Spanje. Haar man komt uit het Baskenland en is een freelance journalist. Het koppel is zenuwachtig. Ze zijn allebei halfweg de 30 jaar en onderweg om een babymeisje te adopteren. Rosario Porto slikt twee tabletjes Orfidal, een veelvoorkomend kalmeringsmiddel dat ze al vaker gebruikte, maar ze is te opgewonden om in slaap te vallen.

Adoptie

Het koppel had er geen enkele moeite mee om de lokale Spaanse autoriteiten te overtuigen van het feit dat ze goede ouders zouden zijn en dat hun kind omringd zou worden door een liefhebbende familie. Porto's vader was ook een advocaat, haar moeder gaf kunstgeschiedenis op de universiteit. Ze hadden hun dochter een appartement cadeau gedaan, een hele verdieping van een gebouw dat in Santiago's 'VIP zone' was gebouwd, waar de gegoede middenklasse van Santiago woonde.

In die tijd was het nog niet gebruikelijk om vanuit China te adopteren. Niemand uit Santiago (93.000 inwoners) had dit al eerder gedaan en er waren maar een paar Chinese kinderen geadopteerd in Galicië (2,7 miljoen inwoners). Maar Spaanse ouders die wilden adopteren, begonnen een steeds groter netwerk uit te bouwen. Er waren slechts weinig Spaanse kinderen op zoek naar adoptieouders, dus al snel trokken zij naar het buitenland. Adoptie daar kon vrij snel en eenvoudig, tenminste voor ouders die zonder moeite 10.000 euro of meer op tafel konden leggen. Tegen 2004 was Spanje voortrekker in buitenlandse adopties. Enkel de Verenigde Staten moesten ze laten voorgaan. In 2005 werden niet minder dan 2.750 Chinese kinderen geadopteerd, 95% waren meisjes.

Een babymeisje uit het buitenland adopteren betekent een kind in nood redden en dat geeft voldoening. De Basterra-Porto familie mocht dan ook heel wat lof verwachten. Porto deelde haar wijsheid en ervaring zelfs op de lokale televisie.

Talent

In China zat een klein babymeisje hen op te wachten, veel te klein en te licht voor haar negen maanden. Het meisje was afkomstig van de provincie Hunan en kreeg de naam Asunta Fong Yang. Na twee weken kon het koppel hun dochter meenemen naar haar nieuwe thuisstad: Santiago. Vanaf dan ging ze door het leven als Asunta Fong Yang Basterra Porto.

Het meisje groeide op en kreeg net zoals veel leeftijdsgenootjes wel eens te maken met kinderziektes, maar verder groeide ze op tot een gezond kind. Al snel werd duidelijk dat Asunta speciaal was. Ze kon op school zelfs een jaartje overslaan. Haar ouders steunden haar in haar talenten, maar maakten zich er ook zorgen over. Zo vertelde de moeder aan haar vrienden dat ze wat gelezen had over talentrijke kinderen en 'dat die een probleem konden vormen'. Asunta kreeg privéles in Engels, Frans, Chinees en ze kreeg Duits op school. Asunta sprak al Spaans en Galicisch. Ze volgde ook ballet-, piano- en vioolles, iets waar Asunta zelf om vroeg.

Barsten

Maar het perfecte plaatje van de familie begon wat barsten te vertonen. In 2009 werd Porto twee nachten opgenomen in een privépsychiatrie, omdat ze zelfmoordneigingen had en zich apathisch gedroeg. Volgens Porto zat haar hoofd vol en voelde ze competitieve nood tegenover haar eigen moeder. Op dat moment merkten psychiaters op dat Porto prikkelbaar was als het over haar dochter ging en dat ze het meisje eerder een last vond. Na twee dagen vertrok Porto zelf uit de psychiatrische inrichting. Ze keerde enkel terug voor één van de verplichte check-ups.

In september 2013 keerde de twaalfjarige Asunta na een fantastische zomervakantie terug naar school. Ze had heel wat leuke weken met haar nanny doorgebracht en ook met haar grootmoeder. Van die zes weken brachten Asunta's ouders slechts één week met haar door. Zij waren nog aan het bekomen van een paar donkere maanden, die begonnen met de dood van Porto's moeder en zeven maanden later die van haar vader. Beiden waren in hun bed gestorven. Komt het door het verlies van Porto's ouders? In elk geval, begin 2013 scheidden de ouders van Asunta plotseling, tot grote verrassing van de omgeving. Asunta's moeder hield er een minnaar op na. Toen Basterra de ontrouw van zijn vrouw ontdekte, trok hij het huis uit. Hij ging vlakbij het huis van zijn ex-vrouw wonen, "om zijn dochter te zien opgroeien".

Zenuwinzinking

In juni van datzelfde jaar kreeg Porto een zenuwinzinking, die zorgde voor duizeligheid en verlamming aan een zijde van haar gezicht. Basterra haastte zich naar het ziekenhuisbed van zijn ex-vrouw en hielp haar zo goed als mogelijk. Het was een beetje terugkeren naar hun oude leven. Ze aten samen en dachten erover weer bij elkaar in te trekken.

Intussen ging Asunta door met haar vele hobby's. Op zaterdag 21 september 2013, nadat ze samen met haar moeder lunch had gegeten op het appartement van haar vader, ze daarna wat hadden gekaart en naar The Simpsons hadden gekeken, nam Asunta haar studieboeken en ging ze naar haar kamer.

Een lichaam langs de weg

Vroeg in de ochtend van 22 september keert Alfredo Balsa met een paar vrienden terug van café. Het is een opvallend heldere nacht en het is Balsa die ineens iets vreemds opmerkt aan de kant van de weg. Hij denkt dat het een vogelverschrikker is, maar als hij de auto stopt en met de koplampen op het voorwerp schijnt, merkt hij dat het om een menselijk lichaam gaat.

Hij stapt uit met zijn vrienden en ze ontdekken een meisje, gekleed in een grijze joggingbroek met moddervlekken, zonder schoenen. Onder haar neus merken ze bloed. Een hartslag vinden ze niet meer.

Verdwenen

De politie beseft meteen wie het slachtoffer is. De avond daarvoor waren Rosario Porto en Alfonso Basterra de verdwijning van hun dochter Asunta komen melden. Ze vertelden dat Asunta achtergebleven was op het appartement van haar moeder om huiswerk te doen, terwijl Porto naar het buitenverblijf van de familie ging. Toen Porto een paar uur later terugkeerde, was het meisje verdwenen.

De ouders vertelden dat Asunta niet het soort meisje was om zomaar weg te lopen. Toen Porto de verdwijning opmerkte, had ze dan ook Basterra opgebeld. Samen hadden ze nog een paar minuten gewacht om te zien of het meisje niet van het huis van haar moeder naar dat van haar vader was gelopen, maar daarna hadden ze de politie gecontacteerd. Porto kwam ook aanzetten met het verhaal dat er op een nacht in juli geschreeuw kwam vanuit de kamer van Asunta. Toen Porto kwam aangelopen, stond er een man in het zwart gekleed en met latex handschoenen over het meisje gebogen. Hij duwde Porto omver, met een kneuzing op haar wang tot gevolg. Porto wist niet wie de man was, maar ging ervan uit dat hij uit was op de kluis met duizenden euro's aan cash geld.

Berichtje

Hoewel Porta de politie had gecontacteerd, besliste ze om geen officiële aanklacht in te dienen. Ze ging ervan uit dat inbraken zelden opgelost worden, en er was ook niks verdwenen. "Asunta was een bang meisje en ik wilde niet dat ze zich onveilig zou voelen in haar eigen huis", zei ze daarover. Een vreemde uitleg, die wordt versterkt door het feit dat Porta nooit over het voorval sprak met haar buren. Maar getuigen zagen de kneuzingen op Porta's gezicht en wisten wel dat er iets gebeurd moest zijn. Asunta zelf had naar een vriendinnetje een berichtje gestuurd: "Vannacht heeft iemand me proberen te vermoorden". Twee maanden later is iemand daar ook echt in geslaagd.

Arrestatie

Op de begrafenis van Asunta arresteerde de politie Rosario Porto. Dat lokte veel kwade reacties uit, want niemand kon zich voorstellen dat Porto het meisje iets had aangedaan. Hoewel er geen fysiek bewijs was, zoals vingerafdrukken of vezels, die Porto konden linken aan het lichaam van het meisje, had de politie toch redenen om haar te arresteren. Het belangrijkste bewijs kwam van de bewakingscamera van een tankstation vlakbij het appartement. Daarop is te zien hoe Porto in de richting van het buitenverblijf rijdt, maar mét een meisje naast zich. Volgens de tijdscode van de bewakingscamera moest Asunta op dat moment thuis zitten, zoals Porto beweerde.

Ziek

Toen Porto geconfronteerd werd met de video, beaamde ze dat de passagier haar dochter was. Ze gaf de schuld aan zenuwen en pillen die een effect hadden op haar geheugen. Ze vertelde dat ze samen kort naar het buitenverblijf waren gegaan, maar dat Asunta ziek was geworden en dat ze haar weer naar het appartement in Santiago had gebracht. Daarna was Porto alleen boodschappen gaan doen.

Maar Porto's gedrag was al eerder verdacht gebleken. Toen de politie haar naar het buitenverblijf bracht, net nadat Asunta's lichaam was gevonden, was Porto meteen naar een vuilnisbak gelopen met restjes oranje touw erin. Gelijkaardig touw was gevonden naast Asunta's lichaam. De politie ging ervan uit dat Asunta's armen en benen daarmee waren samengebonden. Ze vonden nog een bolletje van hetzelfde soort touw in de berging van de woning, maar de forensische wetenschappers konden niet met zekerheid zeggen dat het touw bij Asunta's lichaam van die rol afkomstig was.

Medeplichtige

Als Porto haar dochter had vermoord, moest dat gebeurd zijn met een medeplichtige. De kleine Porto kon immers nooit een meisje als Asunta tillen en netjes langs de weg neerleggen, zonder sleepsporen. Dus de dag dat Porto werd gearresteerd, gebeurde hetzelfde met Basterra.

Er was bijna geen enkel fysiek bewijs dat Basterra aan de moord kon linken. Die zei dat hij de hele avond alleen was geweest in zijn appartement toen de moord gebeurde. Hij beweerde dat zijn telefoon uitstond. Ook Porto beweerde dat de batterij van haar telefoon leeg was. Daardoor kon geen enkele toren een signaal van hun gsm's oppikken.

Verdoofd

Toch was er nog een reden om het koppel te verdenken. De forensische wetenschappers hadden Asunta's bloed en urine getest en er heel hoge waarden van lorazepam in gevonden. Dat is het hoofdbestanddeel van de Orfidalpillen die Porto al lang gebruikte om haar angstaanvallen onder controle te krijgen. Uit de resultaten bleek dat Asunta eerst verdoofd was en daarna verstikt.

Haar leerkrachten bevestigden bovendien dat Asunta er de voorbije maanden soms verward uitzag, dat ze soms zelfs haar bladmuziek niet meer kon lezen, of niet meer recht kon lopen. Het meisje zelf verklaarde aan één van haar leerkrachten dat ze van haar ouders een wit poeder moest innemen, maar dat ze niet wilden zeggen waarom. Bovendien was Asunta een paar dagen voor haar dood afwezig geweest op school, volgens haar moeder omdat ze slecht had gereageerd op een medicijn. De forensische onderzoekers vonden na een tekst op Asunta's haar restanten van lorazepam in de eerste drie centimeter van haar haren. Haar groeit ongeveer een centimeter per maand, dus ze konden besluiten dat Asunta al drie maanden lang kleine hoeveelheden van de drugs toegediend kreeg. Die resultaten klopten ook met de verklaringen van de leerkrachten.

Theorie

Toen begonnen de onderzoekers een theorie te ontwikkelen. Volgens hen waren Asunta's adoptieouders het meisje dat ze hadden 'gekocht' beu te worden. Ze hadden de moord zorgvuldig gepland om zo van het kind, dat steeds meer aandacht vroeg nu ze puberde, af te geraken. Ze hadden het meisje langzaam aan gedrogeerd met Orfidal, hun gsm's uitgeschakeld en in hun arrogantie geloofd dat iedereen zou geloven dat het meisje ontvoerd en vermoord was. Porto was de drijvende kracht achter de moord, vermoedden de onderzoekers, en de dood van haar eigen ouders was de laatste aanzet geweest.

Meteen na de arrestatie van Basterra was hij in een cel geplaatst naast die van zijn vrouw, met enkel een dunne muur ertussen, zodat ze konden praten. Het gesprek was heimelijk gefilmd. De uren tape werden beluisterd, maar nergens konden ze ook maar iets van bewijs horen dat Basterra of Porto de moord hadden gepleegd. Ze merkten wel iets anders op. Basterra, die normaal gezien stil en onderdanig was, ontpopte zich tot een dominante man. De onderzoekers konden daaruit besluiten dat Basterra evengoed de trekker in de moord kon geweest zijn.

Traag onderzoek

Na twee jaar van traag onderzoek met heel wat geruchten had iedereen intussen een eigen mening gevormd over de zaak. Het is uiterst zeldzaam dat adoptieouders hun kind vermoorden en al zeker een talentrijk kind als Asunta.

Op 1 oktober 2015 kwam de zaak voor de jury. Porto en Basterra zaten toen al twee jaar achter de tralies en dat had hen allebei zwaar getekend. Een jury van negen mannen en vrouwen moest beslissen over het lot van het koppel. Het proces duurde een maand.

Pillen

Uiteindelijk was het de Orfidal die hen de das omdeed. Basterra had 175 pillen gekocht in tien weken, soms met een voorschrift, maar soms ook zonder. Porto beweerde nochtans dat ze de pillen slechts af en toe gebruikte. Asunta zou uiteindelijk minstens 27 geplette pillen binnengekregen hebben, negen keer de dosis voor een volwassene, op de dag dat ze stierf. Haar ouders konden niet verklaren waar en hoe ze die pillen had verkregen. Ze beweerden dat ze enkel pillen tegen de hooikoorts nam en daar wat duizelig van werd.

Na bijna vier dagen beraad besliste de jury dat de ouders schuldig waren aan de moord op hun dochter. Ze concludeerden dat Basterra zich had verstopt op de achterbank van de auto toen Asunta naar het buitenverblijf werd gebracht. Daar hadden ze haar verstikt en gedumpt langs de weg. Basterra en Porto werden allebei veroordeeld tot 18 jaar cel. Beiden zijn in beroep gegaan.

Onbeantwoorde vragen

Toch blijven er nog veel vragen onbeantwoord. De onderzoekers kunnen alleen maar raden naar de reden van het koppel om een meisje te adopteren. Basterra had blijkbaar nooit kinderen gewild, maar zwichtte onder de druk van zijn eigen ouders. Nu blijkt ook dat de psychische problemen van Porto al begonnen waren voor de adoptie, maar dat ze geheim waren gehouden tijdens het adoptieproces.

Door de moord is het nu veel lastiger geworden voor ouders uit Spanje om een Chinees kindje te adopteren. Gelukkig zijn zaken zoals die van Asunta heel zeldzaam.

De plek waar Asunta's lichaam werd ontdekt, is nu een kleine gedenkplaats geworden, met knuffels, kaarsjes en af en toe een bosje verse bloemen. Het enige wat van het meisje overblijft, is een blog waar ze haar Engels mee oefende.