Duurzame energie voor schoon milieu en werkgelegenheid

Wind, water, afval en zonnestraling vormen een aanhoudende bron van schone energie. Voordat die energie werkelijk langdurig kan worden opgewekt, is een investering vanuit verschillende hoeken noodzakelijk. Denk aan het bedrijfsleven, de overheid en door de burger zelf. Door duurzame energie kan men de investering weer terugverdienen, waarna men altijd van gratis energie is voorzien. Vanuit Europa zijn daartoe eveneens doelstellingen opgesteld om tegen 2020 en 2030 een deel van alle energie duurzaam opgewekt te hebben. Wat is de invloed van duurzame energie-opwekking, hoe is het goed voor het milieu en hoe heeft het een gunstig effect op de werkgelegenheid?

Duurzame energie

• Continue energievoorziening
• Europese doelstellingen
• Voorbeelden van duurzame energie
• Invloed op werkgelegenheid

Continue energievoorziening

Duurzaam houdt in dat men aanhoudend van energielevering kan profiteren, nadat de initiële investering is gedaan en terugverdiend. Energie-opwekking uit continu aanwezige elementen op aarde zorgt ervoor dat we er steeds van kunnen blijven profiteren. Wind, stromend water, afval en zonnestraling hebben een groot potentieel om langdurig aanhoudend veel energie te geven. Bovendien zorgt het ervoor, dat er minder energie nodig is vanuit kolencentrales. Deze hebben een ernstige belasting op het klimaat en milieu. Hoe is investeren in duurzame energie-opwekking voor ons land gunstig, wat zijn de doelstellingen en wat voor invloed kan het op de werkgelegenheid hebben?

Europese doelstellingen

Om het milieu te beschermen zijn in het verleden afspraken gemaakt, aangaande het aandeel energie uit duurzame bronnen. Er is vastgesteld dat landen in 2020 20% (lit.1) van al het benodigde energie duurzaam moet produceren. Aanvullend is eveneens afgesproken dat dit in 2030 reeds 27% (lit.2) moet zijn. Nederland loopt wat dat betreft achter op schema. Onze doelstellingen liggen voor 2020 op 14% en in 2023 op 16%. Er wordt aan gewerkt, echter de inspanningen vanuit ons land en de regering lopen dus duidelijk achter. Dit heeft ook deels te maken met aanhoudende besluitprocedures en wijzigend overheidsbeleid. Om wel aan de doelstelling van 2030 te kunnen voldoen, dient op verschillende niveaus een aanzienlijke inspanning en investering te worden gedaan.

Voorbeelden van duurzame energie

Duurzame energie kan op verschillende manieren worden opgewekt. De zon schijnt altijd, waarnaast het klimaat weer en wind geeft. Oftewel die energie is er en kan gratis (behoudens de investering) voor vele jaren worden opgewekt. Welke voorbeelden zijn er zoal?

Windmolenparken

Zodra er wind waait, kan het via molens in energie worden omgezet. Des te minder bebouwing en bos er in de omgeving staat, des te beter het is om veel wind op te vangen. Oftewel in of langs zee danwel in niet dichtbebouwde gebieden kunnen windmolens grootschalig worden toegepast. Uiteraard speelt de horizonvervuilingskwestie hier zeker een rol bij, echter het gebruik van windmolenparken is evident. Het land kan hier niet omheen om zo de doelstellingen werkelijk te kunnen behalen.

Zonnepanelen

Een zonnepaneel vangt zonnestraling op en zet die energie om in elektriciteit. Een variant hierop is de zonnecollector, waarbij zonne-energie in warm water wordt omgezet. Hoeveel energie men hierbij opwekt, hangt van de kwaliteit van de zonnepanelen af, plaatsingshoek en uiteraard het oppervlak. Omdat de technieken steeds verbeteren, kunt u het beste de lokale paneelleverancier benaderen. Om een structurele verbetering van het aantal toegepaste zonnepanelen te stimuleren, kan de overheid verplichten om het bij nieuwbouw toe te passen. Het pand kan daarmee energiezuinig of -neutraal zijn, zodat het geen aanvullende belasting op het milieu heeft.

Vergassingsinstallaties

Afval vormt een groot probleem binnen de maatschappij. Om de druk op het milieu te verminderen is afvalscheiding, hergebruik of recycling noodzakelijk. Sommige vormen van afval kunnen middels vergassing in energie worden omgezet. Denk aan landbouwafval, takken, bladeren maar ook stront. Het mengsel vergast, waarna dat gas wordt verbrand en zo in warm water danwel elektriciteit wordt omgezet.

Waterkracht

Stromend water heeft een groot energiepotentieel. Het wil namelijk altijd naar het laagst liggende punt stromen. Daarom is in het verleden vaak gebruikgemaakt van waterkrachtcentrales en stuwdammen. Probleem bij stuwdammen is dat het achterliggende gebied compleet onderloopt en het voorliggende gebied uitdroogt. Dit kan leiden tot ongewenste situaties, waarbij belangrijke landbouwgebieden uitdrogen en de bevolking minder voedsel met water heeft. Denk aan de situatie in China, waarbij enorme dammen grote gebieden droog hebben gelegd. Het resultaat is ernstige verstuiving van landbouwgronden, waardoor woestijn-achtige omstandigheden zijn veroorzaakt (lit.3). Dit heeft ook in omringende landen reeds voor problemen gezorgd. Stuwdammen hebben daarom niet de voorkeur. Een ander alternatief is het toepassen van getijdecentrales (lit.4). Door de vloed tegen te houden kan het water bij eb veel energie genereren, waarbij de waterbalans binnen een halve dag weer gelijk is (leeg laten lopen). Probleem is dat het slechts een deel het etmaal energie oplevert.

Invloed op werkgelegenheid

Van 2008 tot 2013 is de werkgelegenheid binnen de duurzame energie sector met 24% gestegen (lit.5), terwijl overige sectoren slechts ontslagen kenden. Dit geeft aan dat het gebruik van duurzame energie ook tot duurzame arbeid leidt. Enerzijds gaat het om de aanleg van duurzame energie producerende installaties en anderzijds gaat het om het onderhoud daarvan. Door continu erin te investeren, kan een standaard groep mensen installaties aanleggen. Daarnaast geldt dat de groep mensen voor het onderhoud continu toeneemt. Die omstandigheid biedt goede vooruitzichten, zeker als op termijn aan de Europese doelstellingen is voldaan. In 2013 werkten er 45.000 (lit.5) mensen in deze sector, waarbij 4,5% van alle energie uit duurzame of herzienbare bronnen kwam. Trekt men dit lineair door dan werken er in 2020 140.000 mensen (o.b.v. 14%) respectievelijk in 2030 270.000 mensen (o.b.v. 27%) in deze sector (*). Nu en zeker in de toekomst hebben er steeds meer mensen profijt van!

(*) Deze bewering is gebaseerd op een rechtlijnige benadering, waarbij niet rekening is gehouden met de werkelijke energiebehoefte. Bovendien verbeteren de technieken steeds verder, waardoor in verhouding mogelijk minder mensen voor onderhoud benodigd zijn.