mijn kijk op

Eén wereld, twee uitersten

In dit geval “spiritueel zijn versus de controlefreak”. Als je naar deze tekst kijkt dan moet je eigenlijk concluderen dat het niet kan. Immers, als je zover bent – en dat is voor mensen best moeilijk – dat je bepaalde zaken in het leven loslaat en (misschien) niet tastbare zaken toelaat, dan past daar het gedrag van een controlefreak niet bij. Waarbij de controlefreak overigens in velen van ons zit, we ons er zelfs soms voor op de borst slaan, maar het per saldo toch een negatief imago heeft.

Betekenis

De controlefreak wordt nog wel eens verwisseld met de perfectionist. Maar de controlefreak wil alles in eigen hand hebben (lees ook: alle touwtjes in handen hebben) en dat op een dusdanige manier dat het verstikkend kan werken (voor degene die aan het andere eind van het “touwtje” zit).

De perfectionist daarentegen wil alles tot in de puntjes goed of eigenlijk perfect hebben. Waarbij dit bemoeilijkt wordt door het gegeven dat iedereen een eigen definitie van “goed” of “perfect” heeft. Zeker de man of vrouw die “beter” goed genoeg vindt, zal het niet zelden als moeizaam ervaren met een perfectionist samen te werken.

Toepassing

Voor zowel de controlefreak als de perfectionist kan gesteld worden dat ze het, behalve de omgeving, voornamelijk ook zichzelf erg moeilijk kunnen maken. Je legt immers overal een soort lat die gehaald moet worden. De hoogte van de lat leg je jezelf op en is mogelijk niet iemand anders zijn/haar maatstaf. Wat voor de een tot frustratie kan leiden en voor de ander tot passief agressief gedrag en weer iemand anders haakt af. Dit, terwijl er vaak vanuit de beste intenties gewerkt wordt en bij de betreffende persoon weer tot onbegrip kan/zal leiden.

Wat bedoelen we met spiritualiteit?

Strikt genomen is de term mogelijk niet alles omvattend, want spiritualiteit gaat in feite over de geest. Niets vreemds aan en bezitten we allemaal. Maar waar we het meestal mee associëren is weinig of niet verklaarbare en tastbare zaken. We noemen het graag “vaag” of “zweverig”. Juist omdat het niet concreet te maken valt. Iets wat we als zekerheid ervaren, maar in feite een schijn zekerheid is.

Enkele situaties waar we spiritualiteit kunnen plaatsen

• De man of vrouw die als medium (dit kan via verschillende kanalen) opereert krijgt niet kant-en-klaar zaken door – wat we wel graag willen – en de omschrijving of eigenlijk de interpretatie van het medium (wat slechts als doorgeefluik functioneert) is daarom algemener dan menigeen zou willen. Het geeft echter voor velen ook richting of rust (als het bijvoorbeeld gaat om en overledene).
• Verder is het mediteren en eigenlijk is dat de geest heel nadrukkelijk betrekken bij het “zijn”. Alweer iets wat als “vaag” wordt geïnterpreteerd. Toch is “zijn” strikt genomen niet vaag en gaat om fysiek en mentaal in balans te zijn én in het NU leven. Niet alleen ergens naar toe leven of achterom kijken, maar leven en ervaren op dit moment, in het heden (iets wat we vroeger veel meer deden). Mediteren kan helpen bij concentratieproblemen, inzicht in bestaande situaties (waar je niet mee uit de voeten kunt), ordenen van gedachten etc.
• Maar leven vanuit een natuurlijke flow, waarbij we de levenslijn weliswaar in beeld hebben en houden, maar ook kijken en leven naar onze kwaliteiten, behoort ook tot wat we spiritualiteit noemen. Niet kost wat kost vechten tegen bierkaai en de peddels van de roeiboot in de boot leggen in plaats van tegen de stroom in roeien, maakt voor de man of vrouw die zo in het leven staat, het leven net iets gemakkelijker. Het wordt als “natuurlijk” ervaren en men heeft minder stress of kan gemakkelijker met een stressvolle situatie omgaan.

Loslaten en vertrouwen

Als het gaat over de stelling dat spiritueel zijn versus de controlefreak niet samen gaat, lopen we tegen het fenomeen “loslaten en vertrouwen” aan. Loslaten is datgene wat IS een plaats geven en het niet meenemen of kost-wat-kost vast willen houden (materieel en immaterieel). De man of vrouw die krampachtig de controle wil houden, voelt zonder deze (schijn) zekerheid een bepaalde mate onzekerheid. Dit, terwijl juist het touwtje wat laten vieren en te vertrouwen op wat men vaak noemt “het universum of “de kosmos””, zou moeten voorzien in wat goed is (wat dat dan ook is). Gegeven het feit dat de spirituele man of vrouw toch in meer of mindere mate trekjes heeft van de controlefreak, maakt dat er niet volledig vertrouwen is op datgene waar men eigenlijk wel voor staat.

Dat daar bijvoorbeeld negatieve ervaringen uit het verleden nog steeds een rol in spelen, is zeer wel mogelijk (nog niet losgelaten dus). Echter, dit neemt niet weg dat de basis vertrouwen zou moeten zijn. De balans is niet volledig alles loslaten, want ieder mens is ook nog verantwoordelijk voor zijn/haar eigen leven. Maar ook niet de touwtjes dusdanig aantrekken dat het verstikkend werkt voor de omgeving. Het balanceren op deze dunne scheidslijn is niet eenvoudig.

Spiritualiteit een hype?

Het bovenstaande wordt ook wel eens populaire spiritualiteit genoemd en heeft te maken met de hype die rond spiritualiteit hangt. We moeten vooral spiritueel zijn, in kleermakerszit vooral “zen” zitten de zijn en alles vol liefde gooien.

Op zich is dat laatste zeker niet verkeerd, want het zou de wereld een stuk vrolijker en vriendelijker maken. Maar spiritualiteit zit niet in een yogasessie, mediteren op een speciaal kussentje of regelmatig een medium om raad vragen. Spiritualiteit zit in jezelf, je houding, wie in je totale functioneren bent, hoe je ten opzichte van alle mensen staat én hoe je de wereld betreedt … en dus ook hoe je krampachtig de touwtjes vasthoudt of niet.