Hoeveel geld is mensenleven waard?

Het klinkt hard. Maar soms is het handig om de waarde van een mensenleven in geld uit te drukken. Hoeveel is een mensenleven dan waard? Wat moet een mens kosten?

Waarom willen we mensenlevens uitdrukken in geld?

Waarom willen sommige onderzoekers mensenlevens zo graag in geld uitdrukken. Bij de stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid hebben ze daarvoor drie redenen:

1. Het maakt het mogelijk om kosten-batenanalyses te maken. Door alle gevolgen van een verkeersmaatregel in geld uit te drukken, kunnen beleidsmakers de gevolgen voor milieu en reistijd simpel optellen bij de gevolgen van verkeersveiligheid, waaronder de bespaarde levens.
2. De schade ten gevolge van een bepaald verkeersongeval kan zo in geld worden uitgedrukt. Heeft een mensenleven geen geldwaarde, dan is het ook niet mogelijk de kosten te verhalen op degene die de schade heeft veroorzaakt.
3. Monetariseren van mensenlevens maakt het mogelijk om de totale kosten van verkeersongevallen op jaarbasis te kunnen bepalen. Die kun je vervolgens vergelijken met arbeidsonveiligheid of milieuverontreiniging.

Je geld of je leven!

Een crimineel zet een pistool op je hoofd en zegt: 'Je geld of je leven!'. De dokter zegt: 'We kunnen je wel genezen, maar je moet de behandeling zelf betalen'. In beide gevallen is de vraag: hoeveel zou je maximaal betalen om in leven te blijven. Het antwoord is simpel: alles wat je bezit natuurlijk. De mens is liever arm dan dood. Een 'statistisch' leven is anders. Daarbij draait het niet op jouw leven, maar om het leven van een willekeurige persoon. Het laat zich als volgt illustreren. We vragen aan een grote groep mensen hoeveel ze willen betalen voor een airbag. Met airbag verkleint de kans op een dodelijk ongeval van jaarlijks 7 doden op 100.000 mensen tot 4 doden op 100.000 mensen. Stel dat mensen bereid zijn jaarlijks gemiddeld 60 euro te betalen voor het verkleinen van dat risico. Dan zijn 100.000 mensen samen bereid om 6 miljoen te betalen. Dat budget is beschikbaar voor het besparen van drie statistische levens. Ofwel: 2 miljoen euro per statistisch slachtoffer.

Vaccinatie

Een griepprik voor alle burgers? Goed idee. Met elke 140 dollar die eraan wordt uitgegeven, leeft iemand een jaar langer. Kinderen van 2 tot 4 jaar vaccineren tegen longontsteking, is minder kosteneffectief. Dat kost meer dan het duizenvoudige per gewonnen levensjaar.

Benzeenuitstoot

Het controleren van de uitstoot van benzeen in de Amerikaanse rubberbandindustrie bleek niet erg veel effect te hebben op de gezondheid. Er wordt 20 miljard dollar uitgegeven om te voorkomen dat één persoon één jaar eerder sterft.

Verkeersveiligheid

Het verplichten van het dragen van veiligheidsgordels is een koopje: met elke 69 dollar die je eraan uitgeeft, leeft iemand een jaar langer. Elke 120.000 dollar die Amerikanen eraan besteden, bespaart één levensjaar.

De redding van één mens

Wat is een leven dan waard in keiharde euro's? We houden het niet langer voor ons. Volgens de methode van de SWOV bleek dat een willekeurig, zogeheten 'statistisch' mensenleven ongeveer 2,2 miljoen euro waard is. Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft aangegeven het getal binnenkort ook te willen gaan gebruiken in haar berekeningen. Die 2,2 miljoen euro is wat de maatschappij over heeft voor de redding van één mens. Kost een verkeersmaatregel die één mensenleven uitspaart minder dan 2,2 miljoen euro? Dan is het verstandig om de regel door te voeren. Is het duurder, dan kun je het beter niet doen.