Afpersing van ouderen door de hulp is vaak te voorkomen

Afpersing van ouderen gebeurt tegenwoordig steeds vaker. Regelmatig worden oudere mensen die in hun dagelijks bestaan afhankelijk zijn van familieleden en verzorgers, afgeperst door de mensen die hen eigenlijk bij zouden moeten staan. Het is een van de meest lelijke vormen van afpersing. Ouderen kunnen vaak niet zonder de hulp van anderen hun dagelijks leven inrichten. Zij zijn vaak beperkt in hun beweeglijkheid en hebben kwalen die hen soms ook aan huis kluisteren. Hun afhankelijkheid maakt hen kwetsbaar. Vooral licht dementerende ouderen zijn vaak het slachtoffer van afpersing. Als oudere u kunt u er echter zelf vaak wel iets aan doen om zo weinig mogelijk gevaar te lopen.

Afpersing van afhankelijke ouderen kom regelmatig voor

Als oudere komt u er vaak niet omheen. U wordt slecht ter been en kunt bijvoorbeeld de wekelijkse boodschappen niet meer halen. U ziet slecht en mag niet meer autorijden. Uw spieren worden stijver en het onderhoud van de woning lukt niet meer zoals vroeger. Hetzelfde geldt voor de eventuele tuin en het vegen of sneeuwvrij maken van de stoep. In elk van deze situaties zult u toch naar oplossingen moeten zoeken om zelfstandig te kunnen blijven wonen.

Veel ouderen zoeken naar een betrouwbare hulp

Het zoeken naar hulp voor de dagelijkse bezigheden baart veel ouderen zorgen. Hoe weet u immers wie er betrouwbaar is en waar u gerust uw verzorging aan over kunt laten? In de thuiszorg worden de medewerkers wel gescreend, maar zelfs daar komen soms mistoestanden voor. Ga echter gewoon op uw goede gevoel af en bekijk in het begin hoe er gewerkt wordt en hoe de hulp zich tegenover u gedraagt.

Zorg voor regelmatige controle door familie of vriend

Schakel ook een familielid of vertrouwde vriend/vriendin in om eens te helpen oordelen. Twee of drie zien immers meer dan een. Blijf daarna regelmatig controleren. Op die manier merkt men sneller dat er iets niet klopt.

Tip voor bezorgde familieleden

Ga af en toe op bezoek als de hulp er is, maar ook als die niet aanwezig is. Geef uw hulpbehoevend familielid ook door dat er altijd iemand anders gezocht kan worden als de hulp niet tot tevredenheid werkt of andere problemen geeft.

Te weinig hulp van de thuiszorg

Nu de thuiszorg aan de gemeenten is overgelaten, komt er steeds minder geld beschikbaar voor de hulp aan ouderen. De beruchte "keukentafelgesprekken" berichten daar al genoeg over. Vaak gaat een oudere dan maar zelf op zoek naar een extra iemand die kan helpen. Dat is wel wat gevaarlijker, maar meestal lukt dat toch naar tevredenheid. Het is alleen duur om twee hulpen te moeten betalen.

De thuishulp opzeggen is niet altijd goed

Veel ouderen lossen het plotselinge tekort aan uren hulp op door de thuishulp op te zeggen en dan de eigen hulp aan te houden. Die kan men immers opdragen wat men gedaan wil hebben. De thuishulpen mogen immers niet alles doen. Zij hebben een eigen werklijst. Op de thuishulpen is echter wel controle. Op de zelf gezochte hulp niet. Wie geen familieleden heeft moet dan als hulpbehoevende oudere extra oplettend zijn. Meestal gaat alles goed, maar het kan ook goed fout gaan.

Afpersing door een hulp komt ook in verpleeghuizen voor

In een verpleeghuis zijn de mensen nog meer afhankelijk van de hulpverlening in hun omgeving dan in de thuissituatie. Mensen in een verpleeghuis zitten daar immers niet voor niets. In hun grotere afhankelijkheid is het nog moeilijker om weerstand te bieden aan druk van een familielid of een verzorg(st)er om bijvoorbeeld de bankpas en de code af te geven, geld te geven of zelfs een huwelijk aan te gaan, waardoor de familieleden de erfenis geheel of gedeeltelijk kwijt zijn.

Vaak gebeurt de afpersing van ouderen heel geleidelijk

Men merkt het vaak niet meteen dat men afgeperst wordt. Het begint meestal heel onschuldig met vriendelijkheden, kleine cadeautjes en attenties, waardoor de oudere een gevoel van geborgenheid en veiligheid krijgt. Dan volgen er gesprekjes over de moeilijke financiële situatie van de helpende zorgverlener of familielid, waardoor de oudere medelijden krijgt.

Als de houding van het familielid of de hulp verandert: oppassen

Langzaamaan verandert vaak de verhouding en wordt er heel subtiel gedreigd met het wegblijven of verminderen van de hulp, als de oudere niet toeschietelijker wordt. Aan het eind van het liedje durft de oudere niet meer te weigeren, om toch maar verzekerd te kunnen blijven van de noodzakelijke hulp. Dat is in elk geval fout.

U bent niet afhankelijk van een enkele persoon

Laat u nooit in die hoek drukken. Er is immers altijd ergens wel betaalde hulp te vinden. U bent nooit afhankelijk van die ene persoon. Er zijn mensen genoeg die voor geld dezelfde klusjes komen opknappen. U moet ze alleen zien te vinden. Vraag daarvoor altijd hulp van familieleden, vrienden en/of kennissen.

Soms is afpersing ook heel agressief

Afpersing kan ook nog veel verder gaan. Soms gaat de hulpverlener geoorloofd een bedrag aan geld pinnen, maar geeft bij terugkomst slechts een gedeelte aan de oudere af. Bij navraag is dat bedrag dan bedoeld om de benzinekosten te betalen of om een andere reden.

Afpersers zijn fantasierijk

Afpersers zijn fantasierijk als het gaat om het vinden van mogelijke redenen voor het achterhouden van geld. Soms worden ouderen ook gedwongen om het gepinde geld meteen aan de hulpgever af te geven zodat deze “zonder om geld te moeten vragen de boodschappen kan halen”. Het geld ziet de oudere echter niet meer terug en de volgende boodschappen wordt gewoon opnieuw gepind.

Zich niet laten bedreigen en toegeven aan de afpersing, maar aangifte doen

Zodra u merkt dat er ongeregeldheden zijn, gaat u eerst een gesprek aan met de betreffende zorgverlener of het betreffende familielid. Verandert er daarna niets, neem dan een betrouwbaar familielid in de arm. Leg deze de situatie uit en doe ook aangifte bij de politie.

Het testament niet veranderen

Zeker als uw “hulp” er tevens op aandringt om uw testament in zijn/haar voordeel te laten veranderen. Doe dat ook nooit, want daarna kunt u op die persoon niet meer rekenen. Die heeft dan wat hij/zij wilde hebben en als er niets meer bij u te halen valt, bent u meestal ook niet meer interessant. Hooguit om zijn/haar criminele gedrag naar de familie en de buitenwereld te verbloemen.

Hulp van familieleden altijd betalen

Ouderen zijn meestal in de zuinige tijd opgegroeid en houden er niet van om met geld te gooien. Dat is begrijpelijk, maar als u van uw familieleden verwacht dat zij u gratis zullen verzorgen, maakt u uzelf afhankelijk van hen. Het is beter om regelingen te treffen. Is een familielid geneigd om uw boodschappen te halen, laat deze dat dan niets voor niets doen, maar betaal ervoor, wat u anders zou moeten betalen als u de boodschappen door een zaak zou moeten laten brengen.

Het hoeft geen groot bedrag te zijn

Het mag best iets minder zijn, maar betaal wel, want op die manier kunt u er ook voor zorgen dat het werkje eventueel door iemand anders gedaan wordt, als de verhouding ongemakkelijk wordt. Bovendien heeft het hulpverlenende familielid niet het gevoel dat het “verloren tijd” is en is vaak blij met het extraatje. Het werkt dus van twee kanten, zeker als u daarna op koffie met iets lekkers trakteert.

Hulp van een zorgverlener

De zorg in een zorginstelling is betaald en u hoeft daar niet iets extra’s voor te doen, hooguit als u wensen hebt, die niet onder het zorgpakket vallen. Hiervoor geldt hetzelfde: doe er iets voor terug, maar pas op dat dit in de loop van de tijd niet afgedwongen wordt. Krijgt u het idee dat de hulpverlener zich iets teveel gaat permitteren, zoek dan iemand anders om die speciale wensen uit te voeren, maar laat u niet afpersen.

Angst is een slechte raadgever

Wees niet bang. Ouderen die afhankelijk worden zijn vaak bang voor de toekomst en voor de manier waarop ze langzaam hun kracht en hun gezondheid verliezen. Angst is echter een slechte raadgever. Weet u niet wat u moet doen en hebt u geen eigen familieleden of kinderen, zoek dan een professionele raadgever als iemand van het maatschappelijk werk of uw huisarts, om uw probleem aan voor te leggen. Is er echt sprake van afpersing, dan moet de politie ingeschakeld worden. Wat u overkomt, kan diegene ook anderen aandoen.

Familieleden moeten alert zijn op afpersing van ouders, ooms en tantes

Hebt u een ouder familielid dat niet meer helemaal voor zichzelf kan zorgen, wees dan alert op afpersing. Houd regelmatig contact. Laat de oudere tijdens uw bezoek of telefoontje vrijuit praten en vertellen. Zorg voor een goede band, waardoor de oudere weet dat hij/zij altijd met zorgen en problemen bij u terecht kan. Denk er aan dat u zelf ooit ook oud kunt worden en in dezelfde situatie terecht kunt komen. Ook u zou dan blij zijn met iemand waar u eventuele problemen betreffende de hulp mee kunt bespreken.

Een nieuwe relatie kan ook mooi zijn

Soms is het echter ook omgekeerd. Ouderen kunnen net zo verliefd worden als jonge mensen. Een nieuwe relatie tussen twee oudere mensen kan erg mooi en vertederend zijn, hoewel dat voor de eigen kinderen vaak moeilijk te verteren is. Soms keren de kinderen zich tegen de relatie om hun erfenis veilig te stellen.

Laat het bij de notaris goed regelen

Zij zien de andere partij dan als gelukszoeker die hun recht op de latere erfenis zal aanvechten. Dat hoeft echter niet altijd het geval te zijn. Voorkom deze situatie door alles goed via de notaris te regelen, zodat niets uw relatie en uw geluk in de weg hoeft te staan.

Sociale contacten zijn cruciaal bij het voorkomen van afpersing

Ouderen doen er goed aan om alert te blijven. Het is vooral belangrijk om sociale contacten aan te houden. Dat is tegenwoordig met de telefoon en de computer niet meer zo moeilijk als vroeger. Ook wie slecht ter been is, kan op die manier contacten onderhouden. Anderen hebben immers vaak sneller in de gaten wat er gebeurt. Wie eenzaam is en slechts van een enkele persoon hulp krijgt, is gemakkelijker af te persen. Dat heeft dan niemand in de gaten.