Etiquette over gesprekken aan tafel

Waar praat je over tijdens het eten? Mag je zomaar alle gespreksonderwerpen aansnijden terwijl je van een maaltijd met anderen geniet? Er zijn diverse gedragsregels rondom gesprekken aan tafel. De etiquette aan tafel schrijft bijvoorbeeld voor dat je het niet uitgebreid hebt over het eten zelf - hoe lekker dat ook is.

Wat mag je volgens de etiquette bespreken aan tafel?

Er zijn veilige onderwerpen die je aan tafel kunt bespreken. In Nederland is onder meer het weer geschikt, mits er een positief gesprek over wordt aangegaan.

Onderwerpen die volgens de etiquette kunnen zijn de volgende

• Het weer/de weersvooruitzichten, mits deze gunstig zijn in de nabije toekomst (of als het net erg mooi weer is geweest).
• Muziek
• Mode - en eventueel complimenten voor iemands outfit.
• Sport - tenzij het een verhitte discussie kan opleveren (bijvoorbeeld als één persoon aan tafel voor Ajax is en een ander voor Feijenoord).
• Eigen prestaties - let wel op dat je niet opschept.
• Actualiteiten - mits positief.

In het algemeen behoren de onderwerpen een vrolijke noot te hebben.

Wanneer praat je wel/niet?

Aangezien je niet kunt praten tijdens het eten (met je mond vol praten is onbeleefd), onderbreek je tijdelijk het eten als je in gesprek raakt. Tegelijkertijd mag je je eten niet koud laten worden, dus het is belangrijk om ook de ander aan het woord te laten zodat je tijdens het luisteren verder kunt eten. Sowieso is het beleefd om niet alleen maar zelf aan het woord te zijn. Enkele tips:

• Stel af en toe een vraag als je lang aan het woord bent, zodat de ander het gesprek kan overnemen.
• Wees een goede luisteraar: onthoud wat je gesprekspartner vertelt en denk niet alleen aan hoe je zelf input kunt leveren aan het gesprek.
• Vraag door.

Er zijn tekenen dat een gesprekspartner op je is uitgekeken:

• Gapen
• Geen oogcontact (meer) maken
• Rondkijken, op zoek naar iemand/iets anders
• Weinig of niet reageren op wat je zegt

Verander dan van onderwerp, stel een vraag, of knoop een gesprek aan met iemand anders.

Tegen wie praat je?

In principe probeer je meerdere personen op een avond te hebben gesproken. Dit zouden, bij een zittend diner, dus minstens je linker- en rechterbuurman/vrouw moeten zijn. Bij sommige diners wordt er in de loop van de tafel van plek gewisseld. Probeer dan iemand aan te spreken die je lange tijd niet (of zelfs nog nooit eerder) hebt gesproken.

Wat mag je volgens de etiquette niet bespreken aan tafel?

Hieronder vind je een lijst met onderwerpen die niet netjes zijn om aan tafel te bespreken. Er zijn er die voor zich spreken, maar verrassend is toch het niet bespreken van de maaltijd zelf. Hier zit toch echter een logica achter. Het diner is een moment van samenzijn en bij kunnen praten. Het diner zelf past niet bij 'bijpraten'. Je zou dan praten over het middel dat voor een gesprek moet zorgen, en zo kom je niet bij het uiteindelijke doel: een daadwerkelijk gesprek. Overigens is in de loop der jaren het eten zelf (en de omgeving waarin je eet) minder een 'verboden' onderwerp geworden.

Lijst met 'no-go'-onderwerpen aan tafel

• De maaltijd zelf. Een kort compliment aan de gastvrouw of gastheer wordt op prijs gesteld. Laat het echter hierbij. De maaltijd moet geen hoofdonderwerp van gesprek worden.
• Lastige politieke kwesties, in het bijzonder wanneer deze onderwerpen gevoelig kunnen liggen.
• Deprimerende onderwerpen, zoals ernstige ziektes.
• Onderwerpen die de smaak kunnen bederven, zoals ontlasting, aandoeningen als jeuk, bultjes, acné, etcetera.
• Onderlinge ruzies of onenigheden - dit is niet gepast aan de eettafel en zeker niet met anderen erbij die er al dan niet mee te maken hebben of ervan afweten.
• Religieuze overtuigingen.
• Je financiële situatie of zakelijke aangelegenheden (tenzij het gaat om een echt zakelijk diner waarbij dit juist het gespreksonderwerp is).
• Ziektes/aandoeningen.
• Scheidingen of affaires.
• Negatieve opmerkingen over iemands gewicht, lengte, schoenmaat, leeftijd of geestelijke gezondheid.
• Roddels.
• Moppen of grappen met een racistisch of onetisch karakter. Ook schuine moppen zijn niet gepast.
• Seks.
• Abortie, vrouwenrechten, homoseksualiteit of andere onderwerpen die voor een verhitte discussie kunnen zorgen.
• Iemands leeftijd.

Hoe is je houding aan tafel volgens de etiquette?

Op het moment dat je nog niet eet, houd je je handen rustig naast je bord. De onderarmen zijn hierbij niet verder dan net voorbij de polsen op de tafelrand. Je mag je handen ook op schoot houden. Een hand die je tijdens het eten niet gebruikt, ligt op dezelfde manier op tafel of op schoot. Tijdens een formeel diner hoor je niet uitgebreid het menu te bestuderen.

Tijdens het snijden van je vlees - en ook tijdens de rest van het diner - houd je je ellebogen zo dicht mogelijk naast je lichaam. Wat niet mag: over tafel hangen, op je ellebogen leunen, en bij elke hap voorover buigen. Aan je neus of haar zitten is niet netjes, net als krabben.

Wanneer geldt de etiquette?

Als je een chic diner bezoekt of je wordt uitgenodigd door mensen die etiquette zeer op prijs stellen, dan zul je zeker wat aan bovenstaande gedragsregels hebben. In bepaalde gezelschappen wordt zelfs van je verwacht dat je op de hoogte bent van de heersende etiquette. Heb je een diner voor je (toekomstige) werk, dan kan het lonen om van de etiquette op de hoogte te zijn.

Strikt of niet?

Je kunt je afvragen of het bij je past om je aan alle regels rondom converseren aan tafel te houden. Voor sommigen voelt het onnatuurlijk en stijfjes om steeds op gespreksonderwerpen te letten en ervoor de zorgen dat de etiquette wordt nageleefd. Anderen zien het weer als richtlijnen zien die helpen bij het goed laten verlopen van een diner. Als je het als houvast ziet, zal het vast ook makkelijker voelen om je eraan te houden. Mocht je je er echt niet prettig bij voelen, dan is de beste tip nog altijd om jezelf te blijven.

Lees verder

• Wat is de etiquette aan tafel?
• Wat zegt de etiquette over eten opdienen en eten?