Socratische intervisie bruikbaar bij visieontwikkeling

Waarin onderscheidt socratische intervisie zich ten opzichte van andere intervisiemethoden? “Niet één iemands professionaliteit staat centraal, maar ieders professionaliteit.” (Boers & Kessels, Het socratisch gesprek, p231)

Wat is socratische intervisie?

Bij de meeste intervisievormen ligt de focus op een vraagstuk, of probleemsituatie binnen iemands professioneel handelen. Het is de bedoeling dat door de intervisie, de inbrenger van een casus reflecteert op het eigen professioneel denken en handelen. Met behulp van adviezen van collega’s zoekt men naar een oplossing voor het vraagstuk en poogt men al doende de eigen professionaliteit te vergroten.

Socratische intervisie heeft een iets andere insteek. De focus ligt bij deze methode veel meer op het verdiepen van het denken en handelen van een groep professionals. Er wordt wel een casus ingebracht, maar die is echter ‘middel’ in het verdiepingsproces van de groep.

Aanpak van socratische intervisie

De socratische intervisie is als het ware een gezamenlijk onderzoek dat uiteindelijk leidt tot inzicht in principes en mechanismen die binnen het handelen van een groep professionals van kracht zijn. Die principes en onderliggende mechanismen worden vervolgens kritisch tegen het licht gehouden op hun validiteit. “Hoe denken we over de dingen die we doen en waarom doen we ze zo? Doen we het wel goed zoals we het doen? Op welke gronden?”

Socratische intervisie is dus meer dan andere intervisiemethoden gericht op normatieve verdieping (visieontwikkeling) van het professioneel handelen op de werkvloer.

Stappenplan voor een socratische dialoog

Boers en Kessels hebben een stappenplan voor een socratische dialoog beschreven waarin zij de socratische gespreksmethode (naar Leonard Nelson) als het ware geschikt maken voor intervisiedoeleinden. (Boers en Kessels, Het socratisch gesprek, Professionaliseren door gezamenlijke reflectie, p240-244). Deze socratische dialoog is zeker bruikbaar voor intervisiebijeenkomsten, maar is beknopt qua opzet en verschaft enkel de hoog nodige handvatten voor een intervisiegesprek.

Socratische intervisiemethode

Als staffunctionaris voor zingeving en ethiek in de jeugdzorg heb ik inmiddels vele socratische intervisiebijeenkomsten begeleid. Naar aanleiding van die ervaringen heb ik de socratische dialoog uitgewerkt tot een socratische intervisiemethode. De resultaten die met deze methode ten aanzien van het professioneel functioneren binnen de behandeling en teamsamenwerking behaald zijn, worden als zeer waardevol ervaren.

Het team is beter gaan functioneren en er is meer openheid naar elkaar ontstaan. Er wordt meer positieve en negatieve kritiek naar elkaar geuit en de motivatie is enorm toegenomen (teamleider in de zorg).

Het is de (team)visieontwikkeling die leidt tot het beter functioneren van teams. De neuzen gaan uiteindelijk dezelfde richting in. Niet omdat de visie aangereikt is, maar juist door het team zelf ontwikkeld wordt tijdens het intervisieproces. Op de werkvloer is vervolgens de teamvisie ieders norm geworden binnen het professioneel handelen. Dat motiveert de samenwerking enorm!