mijn kijk op

Dooddoener “het hoort zo”

We horen het regelmatig om ons heen of we gebruiken het zelf … “het hoort zo”. Hoe gemakkelijk is het een vraag te beantwoorden met hoe het hoort. Maar als je er goed over nadenkt, zou je je ook af kunnen vragen of dat “hoe het hoort” door iemand bedacht is en is dat (nog) wel relevant? Of wil deze dooddoener dat er verder niet over nagedacht wordt en rond je daar op een eenvoudige wijze een mogelijk discussie mee af? Hoe dan ook, “het hoort zo” is iets wat we graag gebruiken als we ergens vanaf willen zijn óf het antwoord niet weten. Je merkt het vanzelf dat wanneer je doorvraagt, je wel of niet met een uitleg komt.

Betekenis volgens woordenboek

We hebben het in deze vaak over het moreel (niet te verwarren met moraal) en heeft meer met de kracht of de moed van een persoon te maken. Met moreel wordt nogal eens bedoeld dat het gaat op de manier zoals het hoort. Een voorbeeld: "Het is je morele verplichting om die oude mensen te helpen." Hierbij wordt er aangegeven dat het wenselijk gedrag is om de mensen te helpen.

Bewust proces of gemakzucht?

Er zijn talloze voorbeelden te bedenken waarop we “het hoort zo” als een soort stopwoord gebruiken. Enkele voorbeelden die mogelijk tot nadenken stemmen.

Zakelijk wel of geen eigen werkkamer

Binnen een grote organisatie is vanaf een bepaald niveau een eigen werkkamer gebruikelijk. Daaronder heeft iemand geen eigen kamer. Als je naar de reden vraagt, krijg je de opmerking dat het zo hoort, want het is zo afgesproken c.q. vastgelegd van hogerhand. Als je er over nadenkt, zou je het ook van de rol van de functionaris af kunnen laten hangen. Bijvoorbeeld als deze heel veel vergadert.

Waarom bepaalde kleding

Mode is van alledag en menigeen wil aan het modebeeld voldoen. Bepaalde combinaties die gemaakt worden, worden niet bekritiseerd. Is het mooi? Past het bij je als persoon? Past het bij je figuur? … en stel nog maar wat vragen in dit kader. We trekken het klakkeloos aan en als je er naar vraagt, dan krijg je te horen dat het zo hoort. Het is immers dé mode.

Beleefdheid

Het is niet vreemd om beleefd te zijn, dat is een fatsoensnorm. Maar als ouders/opvoeders je op een bepaalde manier beleefdheid tot uiting laten komen die je zelf feitelijk door vindt slaan en je vraagt waarom het zo moet, dan krijg je niet zelden te horen dat het zo hoort. Veelal is het meegekregen vanuit de eigen opvoeding.

Wanneer wel strikt volgen?

Het is wat anders als het gaat om bijvoorbeeld spelregels. “Het hoort zo” is dan terecht, want als je geen spelregels afspreekt, kan je geen spel spelen. Overkoepelende organen (zakelijk/bedrijven, sportbonden etc.) passen dan ook regels aan, als er aanleiding toe is. Vanuit het collectief is dat goed te doen c.q. noodzakelijk om een organisatie te laten functioneren. De nuance maakt echter dat het mensenwerk is. In een organisatie kan dat een leidinggevende zijn, op het voetbalveld is dat de scheidsrechter etc.

Makke lammeren

Waarom hebben we regels nodig (die mensen bepaald hebben, meestal vanuit top-down), zal het individu denken. De mens is echter een kuddedier en dat zie je bijvoorbeeld tot uiting komen als er in een grote ruimte iemand gaat schreeuwen. Als één persoon gaat rennen, dan gaat de menigte mee. Slechts weinigen zullen dan nadenken óf er wel iets aan de hand is, iemand een grap maakt of het per abuis plaatsvindt.

Er wordt niet nagedacht, maar men volgt en dat maakt de mens soms dat bekende schaap. We willen het niet weten, maar is wel onze natuur. Slechts de echte leiders, steken daar bovenuit. Bedenken zelf wel wat goed is en wat niet, bepalen eigen regels …. en worden niet zelden als recalcitrant gezien. Toch zijn die mensen weer nodig, om anderen te laten volgen. Een aardbol vol leiders, zou immers ook tot niets leiden.

Conclusie

“Het hoort zo” is dus feitelijk in veel gevallen een dooddoener, waarbij er geen zin, fut of reden bedacht kan worden, uitleg te geven aan deze stopper. Het gegeven dat zo veel mensen het zo gemakkelijk volgen zegt iets over de manier van denken en doen van de mens. Of het de mensheid verder brengt, is maar helemaal de vraag.