Het sollicitatiegesprek

De bedoeling van een sollicitatiegesprek is voor zowel de sollicitant als voor de instelling het verkrijgen van nieuwe, aanvullende informatie. Een sollicitatiegesprek is een selectie-interview en er mogen dan ook alleen vragen gesteld worden die iets te maken hebben met de functie waarnaar wordt gesolliciteerd. Maar hoe verloopt zo'n sollicitatiegesprek, moet je iets voorbereiden? Lees hier verder voor meer informatie.

Het sollicitatiegesprek

Een groot belang is natuurlijk dat de informatie die de sollicitant geeft op waarheid berust. Liegen mag natuurlijk niet, maar een 'leugentje om bestwil' is tijdens een sollicitatiegesprek soms wel handig. Een goede interviewer stelt zijn vragen zo dat de kans op het verkrijgen van de waarheid het grootst is. Hij doet dat meestal door open vragen te stellen. Een personeelschef zal je bijvoorbeeld vragen stellen over situaties die werkelijk bestaan hebben en niet 'Wat zou je doen als...' .

Nog een manier om achter de waarheid te komen is het stellen van controlevragen (inhaakvraag). Als je hebt gezegd dat je een cursus hebt gevolgd, dan kun je de vragen verwachten als: welke, waar, wanneer, waarover, enzovoort.

Om achter de waarheid te komen, kan de personeelschef ook vragen stellen die een veronderstelling (suggestieve vraag) inhouden. Dat wil zeggen dat er in de vraagstelling een bewering is verwerkt. Bijvoorbeeld: 'Had je ook zo'n hekel aan Engels?' De kans is nu wat groter geworden dat je naar waarheid antwoordt.

Ook de 'zelfmoordvragen' zijn populair. Bijvoorbeeld: 'Kun je een paar minder goede eigenschappen van jezelf noemen?' , 'Op welke punten denk je jezelf te kunnen verbeteren?'

Deze manier van vragen stellen lijkt doorzichtig, maar vergeet niet dat je tijdens een sollicitatiegesprek onder druk staat, waardoor je snel geneigd zal zijn naar de waarheid te antwoorden! Bereid je ook voor op vragen als:
'Leg uit waarom jij voor onze instelling een aanwinst zou kunnen zijn' of 'Hoe zou jij jezelf het beste kunnen beschrijven?'
Geef of dergelijke vragen geen korte antwoorden als: 'Ik ben enthausiast!' of 'Ik ben goed met kinderen' , maar vertel uitgebreid hoe je bent.

Populaire vragen

Hieronder staat een vragenreeks zoals die in een sollicitatiegesprek zou kunnen voorkomen.

• Wat vind jij de aantrekkelijkste punten uit onze advertentie?
• Wat weet je over onze instelling?
• Leg eens uit waarom je een goede kandidaat bent.
• Je zegt in de brief dat je creatief/in teamverband/zelfstandig kan werken, kun je daarvan wat voorbeelden geven?
• Wij vragen in de advertentie 'Aantoonbare affiniteit met doelgroep', wil je daar eens op reageren?
• Kun je een beschrijving geven van de manier waarop je met kinderen werkt?
• Welke eigenschappen vind je je beste eigenschappen?
• Op welke punten zou je jezelf nog kunnen verbeteren?
• Wil je eens een kort verhaal vertellen over jezelf, je eigenschappen en vaardigheden?

Uitwisseling

Een sollicitatiegesprek is geen eenrichtingsverkeerd; het gesprek is een uitwisseling van informatie en meningen en er wordt van de sollicitant verwacht dat ook deze blijk geeft van interesse en nieuwsgierigheid.

Als voorbereiding van een sollicitatiegesprek moet een sollicitant dan ook een lijstje samenstellen met vragen waarop hij/zij antwoord wil hebben. Over dat vragenlijstje moet je wel even nadenken, want ook het stellen van vragen kan voor de instelling een factor zijn die invloed heeft op de keuze voor één van zijn gegadigden.

Vragen die de sollicitant zou kunnen stellen hebben meestal betrekking op de instelling, de functie (de eisen en omschrijving), de arbeidsvoorwaarden en de sollicitatieprocedure. Neem altijd een kopie van je brief en van de advertentie mee!

Wel en niet doen bij een sollicitatiegesprek

Wat wel:

• Wees jezelf. Doe je niet anders voor dan je bent. Benadruk je sterke kanten, wees positief over je zwakke kanten.
• Neem een ontspannen houding aan. Oefen desnoods, maar ga niet forceren.
• Kijk de ander recht in zijn ogen. Dit komt eerlijk, oprecht en serieus over. Als je steeds afdwaalt met je blik, kan dit blijk geven van ongeïnteresseerdheid of onrust.
• Blijf positief! Vertel dat je van voorganen banen/stage's hebt geleerd en dat je daardoor jezelf beter hebt leren kennen.
• Beantwoord alle vragen. Ook als ze misschien wat onbeleefd lijken. Probeer ze in dat geval te omzeilen.

Wat niet:

• Je eerste indruk is belangrijk, bij veel personeelschefs zelfs beslissend. Kom dus niet te laat en doe geen felle make-up of ladingen parfum op.
• Ga niet meteen zitten maar wacht tot je een stoel wordt aangeboden.
• Doe je armen niet over elkaar en stop je handen ook niet in je zakken. De beste houding is om je handen zo in elkaar te vouwen dat het lijkt of je een tennisbal vasthoudt. Dit voorkomt dat je van zenuwen gaat tikken of trommelen.
• Glimlach niet op een onderdanige, onzekere manier.
• Vraag niet in je eerste gesprek al naar je salaris. Daar is een eventueel tweede gesprek voor.