Wat is het geheim van succes?

Iedereen wil graag succesvol zijn, maar veel mensen zullen nooit succesvol worden in hun leven. Ook al ben je een supertalent, dan nog komt succes je niet zomaar aanwaaien. Toch zijn er enkele mensen die het wel lukt. Wat is het geheim van succes?

Voedingsbodem

De ideeën over wat de juiste voedingsbodem is voor succes, lopen uiteen. Sommige mensen denken dat de natuur iemands kans van slagen bepaalt en dat het vastligt in de genen. Anderen denken juist dat de opvoeding doorslaggevend is, en dat vrijwel iedereen kan slagen als je maar de kans krijgt. Welke opvatting weerspiegelt de realiteit nu het beste? De genen spelen zeker een rol, maar de omgeving niet minder. Zelfs een IQ-score, die volgens velen toch een belangrijke indicator voor aangeboren intelligentie is, is met de juiste opvoeding te verbeteren. Er zijn dus legio manieren om mensen succesvoller te maken. Maar doen regeringen, scholen en ouders er wel alles aan?

Thuissituatie

Kinderen met het hoogste IQ schoppen het lang niet altijd het verst in hun latere leven. In 1921 zocht de Amerikaanse psycholoog Lewis Terman 1528 kinderen bij elkaar die zeer hoog hadden gescoord op de zogeheten Stanford-Binet-IQ-test. Terman was er net als Johnson van overtuigd dat IQ de sleutel is tot succes in het latere leven. Terman zag zijn vermoedens tot op zekere hoogte bevestigd. Toen de proefpersonen de middelbare leeftijd bereikten, hadden ze bij elkaar zo'n 2000 wetenschappelijke artikelen en 230 patenten op hun naam staan. Ook hadden ze 33 romans geschreven, net als 375 korte verhalen en toneelstukken. Hun mediaan inkomen was drie keer zo hoog als dat van de rest van de Verenigde Staten.

Toch zijn deze resultaten minder indrukwekkend dan je in eerste instantie zou denken. Het mediaan IQ van de onderzochte personen lag weliswaar rond 147, maar ongeveer een kwart van hen had een weinig imponerend beroep, zoals verkoper of politieagent. Niemand in de groep bereikte het academisch niveau van Nobelprijswinnaars. Ook stond geen van de proefpersonen aan de basis van een groot bedrijf, zodat zij dus niet meer welvaart schiepen. Alleen al op basis daarvan kun je betwijfelen of een voorkeursbehandeling voor een kleine elite zichzelf terugbetaalt in de vorm van stijgende welvaart. Terman moest 25 jaar later toegeven dat intellect en prestaties bij lange na geen perfecte correlatie vertonen.

Hoewel intelligentie zeker helpt bij het bereiken van succes, geeft het geen garanties. Er is wel veel bewijs voor het argument dat omgevingsfactoren, vooral gerelateerd aan sociaaleconomische status, een belangrijke rol spelen. Kinderen die in een arme opvoeding opgroeien, waar ze weinig met boeken of computers in aanraking komen, en weinig aandacht van hun ouders krijgen, zijn ongezonder en doen het vaker slecht op school. Dat maakt het veel lastiger om later als volwassenen tot bloei te komen. Veel succesvolle leiders en ondernemers groeiden juist wel op in een stimulerende omgeving. Kinderen van gescheiden ouders, of met een anderszins instabiele thuissituatie, beginnen hun leven al met een achterstand, ongeacht hun sociale klasse. De omgeving heeft dus een zeer grote invloed.

Doorzettingsvermogen

Voor succes is echter meer nodig dan aangeboren kwaliteiten en opgroeien in een stimuleren omgeving. Gewoon keihard oefenen draagt er ook veel aan bij. Om de top te bereiken is volhouden en je doel niet uit het oog verliezen belangrijk. Doorzettingsvermogen veronderstelt de wilskracht om het niet snel op te geven en het vergt het vermogen om weerstand te bieden aan verlangens en impulsen die afleiden van het werk. Wilskracht vraagt een grote mate van zelfbeheersing. Dit heeft invloed op het bereiken van je doelen. Zelfbeheersing is essentieel om geconcentreerd te kunnen oefenen. En dat is weer nodig om je in iets te bekwamen.
De meesten mensen kunnen op alle gebieden expertise verwerven, als ze maar lang genoeg op de juiste manier oefenen. Maar mensen die sneller leren, en dus meer talent bezitten, doen het daarbij wel altijd beter dan anderen.