Verschillen en gelijkenissen tussen mensen

Wanneer we kijken naar de verschillen en gelijkenissen tussen mensen, kunnen we zien dat deze in eerste plaats tot stand komen door aangeboren kenmerken zoals bloedgroep, oogkleur en intelligentiequofficiënt en niet-aangeboren kenmerken zoals socialisering en cultuur. Al deze factoren vormen onze persoonlijkheid en maken wie we zijn.

Aangeboren kenmerken

Universeel

Ieder mens is uniek horen we wel eens zeggen, maar dit is eigenlijk maar deels waar, aangezien we als mens vele gemeenschappelijke kenmerken vertonen. Deze kenmerken zijn aangeboren en omvatten:

• basisemoties vatten en uitdrukken (vreugde, verdriet, angst, woede, verbazing en afschuw)
• nood aan sociaal contact
• de leefomgeving kunnen verstaan en zich hierin staande houden.

Meer specifiek

Hiernaast zijn er ook aangeboren kenmerken die helemaal niet universeel zijn en kenmerkend om zich als persoon specifieker te onderscheiden. Denken we bijvoorbeeld aan:

• bloedgroep
• kleur ogen
• intelligentiequofficient

Belangrijk is hierbij om te vermelden dat we deze kenmerken genetisch overgedragen krijgen. We krijgen dus van onze voorouders eigenschappen mee waar we geen invloed op hebben om onze persoonlijkheid zelf op die vlakken te beïnvloeden.

Niet aangeboren kenmerken

Wanneer we opgroeien worden we stelselmatig gevormd door onze sociale leefomgeving, die een belangrijke invloed zal hebben op hoe we onze persoonlijkheid 'persoonlijk' zullen vorm geven en ontwikkelen. Hierbij kunnen we twee belangrijke beïnvloedende factoren onderscheiden: socialisering en cultuur.

Socialisering

Hetgeen we tijdens ons leven ervaren en/of ons gedrag zullen aanpassen om tot een bepaalde groep te behoren is de omschrijving van 'socialisering'. Socialisering kan dus heel ruim worden gezien, maar komt er dus op neer dat invloeden van onze sociale leefomgeving sterk onze persoonlijkheid gaan bepalen, maar het omvat ook de manier hoe wij zelf als persoon onze sociale leefomgeving gaan 'gebruiken'. Hierbij kunnen we dus een onderscheid maken tussen door middel van de sociale leefomgeving je persoonlijkheid gewild of ongewild vorm geven.

Persoonlijkheid ongewild beïnvloed door sociale omgeving
Wanneer iemand op de lagere school bijvoorbeeld gepest wordt, zal dit een ingrijpende invloed hebben op de persoonlijkheidsontwikkeling van die persoon en zal zijn persoonlijkheid gevormd worden door psychische problemen. Een ander voorbeeld is wanneer iemand een zwaar auto-ongeluk heeft en verlamd raakt voor het leven.

Persoonlijkheid gewild beïnvloed door sociale omgeving
Iemand die er voor kiest om onder de zonnebank te kruipen heeft de bedoeling om zijn huidskleur een bruine kleur te geven. Een ander voorbeeld is wanneer iemand kiest om een tongpiercing te laten zetten. Beide kenmerken zijn zaken die een unieke toets zullen geven aan de persoonlijkheid van die persoon en waar je zelf voor kiest.

Cultuur als belangrijk onderdeel van socialisatie

Hoewel we zouden kunnen zeggen dat cultuur ook deels aangeboren is om een persoonlijkheid vorm te geven, (we worden immers 'geboren' in een bepaalde cultuur) mag er toch niet gezegd worden dat je culturele voorkeur en omgeving reeds vastligt vanaf je geboorte. In sommige gevallen lijkt dit er sterk op als we bijvoorbeeld kijken naar de Islam, waarbij baby's meteen worden ondergedompeld in de rituelen en regels die tot deze cultuur behoren. Belangrijk om van een niet-aangeboren kenmerk te spreken is dat we zelf als persoon hier min of meer een invloed in hebben, maar dat we tegelijk langs buitenaf door onze omgeving 'beïnvloed worden'. Een baby die in een Moslimfamilie geboren wordt zal pas moslim worden als hij zich werkelijk naar dit geloof zal gedragen. Een treffend voorbeeld hiervan is de profvoetballer Zinedine Zidane, die van zichzelf zegt dat hij een “non-practicing Muslim” is en die trouwde met een vrouw van christelijke origine.

Het verschil met de 'aangeboren specifieke kenmerken' rust dus in het feit dat iets binnenin ons lichaam wordt vastgelegd, terwijl een bepaalde cultuur respecteren en volgen een gedragspatroon is dat van buitenaf gestuurd wordt (en als we dit zelf willen deel zal uitmaken van onze persoonlijkheid).