Omgaan met negatieve emoties

Iedereen heeft weleens last van negatieve emoties zoals ongeduld, boosheid, irritatie, jaloezie enzovoorts. Dagelijks worden we geconfronteerd met de kleine innerlijke botsingen tussen gevoel en verstand; worden we heen en weer geslingerd tussen het wel of niet onderdrukken van onze emoties. En meestal hebben we alles redelijk snel onder controle. Maar hoe ga je ermee om als je steeds weer dezelfde emoties tegenkomt?

Waar komen de negatieve emoties vandaan?

Elke negatieve emotie of elk rotgevoel is afkomstig uit op angst gebaseerde gedachtes, zoals bijvoorbeeld:

• angst om niet goed genoeg te zijn
• angst voor verlies
• angst voor pijn
• angst voor tekorten
• angst voor de dood
• angst voor lijden
• angst voor eenzaamheid

We hebben ongelofelijk veel angsten ontwikkelt in de loop van ons bestaan. Omdat we hebben besloten dat angst een teken van zwakte is hebben we onze angsten verpakt in een heleboel negatieve emoties en gevoelens.
Er zijn in principe maar twee hoofdemoties of gevoelens: angst en liefde. Ons hele arsenaal aan gevoelens en emoties is hierop terug te leiden. Meer hierover kunt u lezen in de artikelen Angst of Liefde en Angst en het negatieve ego.

Het verschil tussen gevoel en emotie

Er bestaat nogal verwarring over gevoel en emotie. Meestal worden beide begrippen door elkaar gebruikt voor een en dezelfde ervaring. Ook denken veel mensen dat gevoel en emotie hetzelfde zijn. Maar er is wel degelijk verschil tussen gevoel en emotie, ook al zijn ze soms moeilijk te onderscheiden.

Onze instelling en onze houding creëren onze gevoelens. Emoties zijn gevoelens die eruit willen, die geuit willen worden. Emoties zijn gevoelens in beweging, in beroering. Onder elke emotie zit een gevoel. En aan elk gevoel ligt tenminste een gedachte ten grondslag. Gevoel kan stil zijn, emotie niet. Emotie wil gevoeld worden, wil ervaren worden. Gevoel is rustig en kalm (ook bij onprettige gevoelens), emotie is onstuimig en wild. Emoties zijn altijd reacties op iets of iemand.

Diep voelen is luisteren naar de signalen van je ziel. Dit is hetzelfde als luisteren naar je intuïtie. Emoties zijn afkomstig van het ego en zullen veelal onrust met zich meebrengen.

Hulpmiddelen om beter met negatieve emoties om te gaan

Dr. Joshua David Stone heeft een zes-stappen-plan ontwikkelt om emoties te helen. Dit proces helpt in het bijzonder dan wanneer je merkt dat in bepaalde omstandigheden steeds weer dezelfde emoties opkomen en je niet begrijpt wat er eigenlijk aan de hand is.

Stap 1

Schrijf de situatie precies zo op, als jij het hebt ervaren. Dit helpt om helder te krijgen wat er is gebeurt en er objectief naar te kijken. Bij voorbeeld, wanneer je partner zich aan jou irriteerde, of als je last van de lange file had.

Stap 2

Schrijf jouw reactie op die situatie of persoon zo objectief mogelijk op. Bij voorbeeld, je verdediging of woede op de aanval van je partner, of je ongeduld tijdens te file. Deze stap kan helpen in te zien of je reactie in overeenstemming met de situatie was of juist ongepast.

Stap 3

Dit is een beslissende stap. Bekijk de situatie of gebeurtenis zo alsof het een (levens) les is, die probeert jou iets te laten zien of iets te leren; alsof dit een kans is om (spiritueel) te groeien, zeg maar. Dan zou in de bovenstaande voorbeelden je partner je leraar zijn, maar ook de file kan als leraar fungeren.

Stap 4

Maak een lijst van alle psychologische en spirituele kwaliteiten die je in jouw omstandigheden zou kunnen leren.
Van je partner zou je bij voorbeeld kunnen leren: zo wil ik niet zijn, of zo wil ik niet op iemand reageren.
De file kan je leren meer geduld en uithoudingsvermogen te ontwikkelen.

Als je eenmaal gewend bent aan het idee dat gebeurtenissen die als vervelend en lastig ervaren worden, ook kansen zijn om te leren, dan biedt het leven meer perspectieven dan steeds maar weer in de spiralen van negatieve emoties te raken. In principe kun je dan alles en iedereen als een leraar zien, die op je pad verschijnt om je te helpen de onbalans in jezelf aan te pakken. Die leraar namelijk, of het nou je moeder, kind, collega, vriend, auto, lichaam of wat dan ook is, houdt je eigenlijk een spiegel voor. Deze spiegel laat je zien waar je knelpunten zitten.

Het is niet altijd leuk om te ontdekken dat de oorzaak van je emoties in jezelf zit en niet in de andere persoon, dier of een of ander object. Aan de andere kant geeft je dit inzicht wel weer alle teugels van je leven in je eigen handen zodat je niet meer afhankelijk hoeft te zijn van de grillen van anderen. Gelukkig zien steeds meer mensen in dat de verantwoordelijkheid voor hun eigen leven bij henzelf ligt, in henzelf en niet buiten hen. Op die manier neemt ook de eigen persoonlijke kracht weer toe.

Hier nog een paar mogelijke voorbeelden van levenslessen die je tegen kunt komen:

• Bij jezelf blijven (gecenterd zijn)
• Niet je persoonlijke kracht weggeven
• De oorzaak van je eigen emoties te zijn en niet anderen de schuld geven van jouw gevoelens
• Je niet in de rol van het slachtoffer te laten duwen
• Op een liefdevoller en krachtiger manier te communiceren in plaats van in de verdediging te gaan of zelf ook aan te gaan vallen
• Bereidheid tot discussie in plaats van je gelijk te halen
• Creëren in plaats van te reageren
• Een meester zijn in plaats van slachtoffer
• Zichzelf staande weten te houden
• Te leren wanneer te praten en wanneer te zwijgen
• Vergeving en onvoorwaardelijke liefde
• Voorkeuren hebben in plaats van gehecht zijn aan iets of iemand
• Onafhankelijkheid en zelfstandigheid
• Te leren bepaalde omstandigheden te zien als lessen in plaats van straf, pech of falen
• Zich minder kwetsbaar op te stellen
• Transformatie van het ego
• Geen fouten te zien maar vergissingen
• Liefde en waarde allereerst bij jezelf en God te zoeken en niet bij anderen
• Geduld
• Spiritueel te zijn
• Objectiviteit
• En nog heel veel meer.

Dr. Joshua David Stone gaat nog verder:

Stap 5

Nadat je al die wonderlijke lessen en parels van wijsheden geleerd hebt, zou je al jouw leraren kunnen bedanken (in gedachte of persoonlijk) omdat zij jou de gelegenheid gegeven hebben om te groeien. Je kunt besluiten om de volgende dag, volgende week of volgende maand, wanneer zich weer een les voordoet, mentaal sterk genoeg te zijn en de situaties steeds beter aan te kunnen. Levenslessen zullen blijven komen, zie ze als uitdagingen. De kunst is, deze als zodanig te herkennen, dan vindt er werkelijk groei plaats (of ontgroei). Je ontgroeit als het ware aan je negatieve emoties.

Stap 6

Wanneer je werkelijk hebt geleerd uit al die lessen en ervaringen dan zullen je negatieve gevoelens en emoties steeds minder worden en je gemoedsrust niet meer verstoren. Dit stappenplan kun je steeds weer oppakken wanneer je denkt, dat je vastgelopen bent. Wanneer je jouw proces op papier zet zal het je helpen de situatie helderder te krijgen.