De emotionele gevolgen van een scheiding

Wanneer mensen gaan scheiden spelen allerlei emoties een rol. Vaak zorgt woede voor een groot probleem, waardoor de zaken die spelen rondom een scheiding moeizaam geregeld kunnen worden. Van alle scheidingen die in Nederland worden uitgesproken eindigt ongeveer 20% in een vechtscheiding (cijfer van de kinderombudsman). Hoe zit het na de scheiding? Blijven emoties dan een rol spelen?

Kinderen betrokken

Wanneer er geen kinderen bij een scheiding betrokken zijn, is de kans groot dat je weinig meer met elkaar te maken hebt. De emoties zullen in dat geval na verloop van tijd geen grote rol meer spelen. Je ziet elkaar niet meer en emotioneel kom je langzamerhand in een rustiger vaarwater. Het is anders wanneer er wel kinderen in het spel zijn. Door de kinderen zit je min of meer levenslang aan elkaar vast. Je blijft elkaar tegenkomen en in sommige gevallen (zeker wanneer de kinderen nog klein zijn), zal je geregeld samen afspraken moeten maken. Dit maakt dat een scheiding waarbij kinderen betrokken zijn in alle gevallen emotioneel meer belastend is.

Een nieuwe relatie

Na een scheiding gaan de meeste mensen binnen een jaar weer op zoek naar een nieuwe partner. Het is voor de ex-partner altijd even slikken wanneer de ander een nieuwe relatie aangaat. Zeker wanneer de relatie nog maar kort daarvoor is geëindigd, kunnen hevige emoties loskomen. Want hoe belangrijk ben jij geweest, wanneer je zo snel voor de eerste de beste wordt ingewisseld en hoe was dit tijdens het huwelijk? Vond de ex-man/vrouw zijn nieuwe partner toen misschien al leuk?

Vaak is het de man die als eerste een nieuwe relatie krijgt. Binnen vier jaar na de scheiding woont de helft van de mannen weer samen en van de vrouwen slechts een derde. Na de scheiding verwacht 40% van de vrouwen alleen te blijven wonen, terwijl mannen meer open staan voor een nieuwe relatie. Vaak is het moment dat de man een nieuwe relatie krijgt, ook het moment dat er door de vrouw moeilijk gedaan wordt over de omgangsregeling met de kinderen. Hoe korter de tijd tussen het einde van het huwelijk en het opnieuw samenwonen, hoe groter de kans dat onverwerkte emoties bij de ex-vrouw hun tol gaan eisen en ze de kinderen gebruikt om wraak te nemen.

Het is na een scheiding belangrijk om de oude relatie ook geestelijk af te sluiten en te verwerken. Dit kost tijd, tijd waarin je misschien boos bent en vaak ook verdrietig. Tijd die nodig is om de gebeurtenissen op een rijtje te zetten, emotioneel te verwerken en af te sluiten. Niet iedereen neemt die tijd en sommige mensen storten zich kort na een scheiding blindelings in een nieuwe relatie (troostrelatie). Het is dan ook geen wonder dat zestig procent van deze relaties binnen twee jaar weer stuk loopt.

Spijt van de echtscheiding

Direct na de scheiding vinden de meeste mensen het wel prima dat ze uit elkaar zijn, maar wanneer de ergste emoties zijn gezakt, gaan ze anders terugkijken op hun relatie. Uiteindelijk blijkt vijftig procent op een zeker moment spijt te hebben van de scheiding. Dat kan verschillende redenen hebben, maar vaak blijkt het leven als single nogal tegen te vallen. Je mist dan iemand waarmee je kan overleggen wanneer er problemen zijn met de kinderen, in de familie of op financieel vlak. Je voelt je alleen en gaat in sommige gevallen je ex-partner en de beëindigde relatie idealiseren.

Hoe langer mensen bij elkaar zijn geweest voor de scheiding, hoe groter de kans op spijt. Je hebt zoveel herinneringen die je samen deelt en verder met niemand. Het voelt als een gemis, want je kan een ander wel vertellen over je herinneringen, maar deze is er niet persoonlijk bij geweest.

Sterker uit de scheiding komen

Vooral vrouwen komen vaak sterker uit een scheiding. Ze rouwen vaak dieper en langer, waarschijnlijk omdat ze meer geïnvesteerd hebben in de relatie. Zij kiezen er vaak voor parttime te gaan werken wanneer er kinderen komen en richten zich meer naar de behoeftes van de partner dan dat mannen over het algemeen doen. Vandaar dat het voor vrouwen meestal meer tijd kost om het verlies te verwerken. Na het verwerken van hun verlies, kunnen ze als persoon langzaam opbloeien. Ze krijgen meer zelfvertrouwen, worden assertiever en voelen zich sterker. Vrouwen zijn over het algemeen beter bestand tegen een leven alleen.

Wanneer deze vrouwen na een aantal jaar hun zelfvertrouwen hebben heroverd, zijn ze vaak kieskeuriger wat betreft een volgende relatie en volgt er in de meeste vallen geen samenwonen meer. Deze dames kiezen dan eerder voor een LAT-relatie. Dit omdat ze minder zin hebben compromissen te sluiten en te onderhandelen en gaan voor een relatie die alleen bestaat uit quality time.

Mannen na een scheiding

De eerste emotie die veel mannen moeten ondergaan na een scheiding is woede. Deze woede kan op de ex-partner gericht zich (vooral als zij degene is die een einde aan de relatie heeft gemaakt), maar ook op zichzelf. Dat is de reden dat veel mannen na een scheiding ineens weer gaan roken, meer gaan eten of meer gaan drinken. Soms nemen ze niet eens de tijd om in de depressieve fase te belanden, maar stappen ze direct in een nieuwe relatie. Een relatie die alleen al daardoor gedoemd is te mislukken.

De mannen die wel alleen in de depressieve fase belanden lopen een acht keer grotere kans om uiteindelijk zelfmoord te plegen dan vrouwen in dezelfde fase. Maar uiteindelijk komen ook mannen door deze fase en de meeste (net als vrouwen) met meer zelfvertrouwen en zelfrespect.