Informatie over linkshandigheid

Voor mensen die linkshandig zijn is het soms wat lastiger te werken in de voornamelijk rechtshandige wereld. Zo is het knippen met een rechtshandige schaar voor een linkshandige bijna niet te doen. Al jarenlang is ongeveer 10 tot 15% van de bevolking linkshandig. Waarom en waardoor zijn mensen eigenlijk linkshandig? Vroeger werd het linkshandig zijn afgestraft, dit terwijl het zijn van linkshandig ook zo zijn voordelen heeft.

Wanneer is iemand linkshandig?

Iemand is linkshandig als zijn voorkeur uitgaat naar het gebruiken van zijn linkerhand. Meestal hebben linkshandigen ook de voorkeur om hun linkerbeen voor hun rechterbeen te kiezen. Dit is bijvoorbeeld te zien door de eerste stap die iemand zet. Daarnaast is er meestal ook nog de voorkeur voor het gebruik van het linkeroog, bijvoorbeeld bij het kijken door een vergrootglas. Iemand die linkshandig is heeft in de meeste gevallen bij alles de voorkeur om het met links te doen. De linkerhand van een linkshandige heeft vaak een betere motoriek dan de rechterhand.

Geschiedenis

Ongeveer 10 tot 15% van de bevolking is linkshandig. Dit schijnt echter al zo'n 500.000 jaar zo te zijn. Dit is ontdekt door opgravingen van menselijke resten en gereedschappen. Aan de gereedschappen waren door gebruikerssporen te zien dat deze door een linkshandige werden gebruikt. Toch werd voor de jaren 70 het zijn van linkshandig gezien als iets wat niet hoorde. Het woord links stamt dan ook af van het woord "lyft" wat staat voor zwak. Right staat daartegenover voor correct en oké. Het zijn van linkshandig werd dan ook afgestraft door bijvoorbeeld de linkerhand op de rug vast te binden. In 1975 werd door de Amerikaan Dean R. Campbell een belangenvereniging voor linkshandigen opgericht. Sinds 1976 is het elk jaar op 13 augustus internationale linkshandigendag.

Wat bepaalt of men linkshandig is?

Linkshandigheid is deels genetisch bepaald. Als een van de ouders linkshandig is bestaat er ongeveer een kans van 17% dat het kind ook linkshandig zal zijn. Als beide ouders linkshandig zijn is er een kans van ongeveer 25%. Men kan ook linkshandig zijn als beide ouders dit niet zijn. Er blijft dan een kans over van ongeveer 10%. Een kind is in de baarmoeder meestal al links of rechtshandig. Het daadwerkelijk met zekerheid vaststellen of een kind linkshandig is wordt pas gedaan rond het zesde levensjaar. Voor die tijd kan een kind soms nog een wisselende voorkeur lijken te hebben. Mannen zijn 2 keer zo vaak linkshandig als vrouwen.

Evolutie

Competitief gezien is het heel handig om links te zijn. Tijdens het vechten wordt er uiteraard het meeste met rechts uitgehaald. Links komt dan onverwachts waardoor er meer kans op succes gemaakt wordt. Bij sporten waarbij men direct tegen een andere speler speelt zoals bijvoorbeeld bij honkbal heeft de linkshandige het voordeel dat de tegenstander de linkshandige beweging moeilijker in kan schatten. Hierdoor zijn ongeveer 50% van de professionele honkballers linkshandig.
Bij een sport als golf waarbij u eigenlijk vooral werkt aan uw eigen prestatie is het linkshandig zijn niet nodig. Slechts 4% van de professionele golfers is linkshandig.

Doordat mensen meer zijn weggelegd voor het samenwerken dan voor de competitie zijn er meer rechtshandige mensen. Al jaren is het gebruikelijk om elkaar de rechterhand te schudden. Zo kon men vroeger ook gelijk zien of iemand een wapen had, want die werd meestal ook met de rechterhand gebruikt. Linkshandigen werden als gevaarlijker beschouwd omdat een linkshandige het aangeleerd zou kunnen hebben om met rechts de hand te schudden terwijl men met links nog prima een wapen kan hanteren. Dit zorgde ervoor dat er vaak een betere samenwerking plaats vond tussen de rechtshandigen dan tussen een rechtshandige en linkshandige. Rechtshandigen kunnen ook de spullen van de rechtshandigen gebruiken waardoor de samenwerking nog soepeler verloopt.
Het feit dat er dus maar 10% van de bevolking linkshandig was en nog steeds is heeft dus waarschijnlijk deels ook met de evolutie te maken.

Ambidextrie

U kunt linkshandig zijn of rechtshandig, maar u kunt ook goed zijn met beide kanten. Dit wordt ook wel ambidextrie genoemd. Ambidextrie kan aangeleerd worden, maar van nature komt het maar bij 1 procent van de mensen voor. Leonardo da Vinci is één van de bekendste tweehandigen. Het kan in sporten erg handig zijn want het maakt niet uit als men niet met het goede been of de juiste arm uitkomt, beide kunnen hetzelfde presteren.

Weetjes

• Doordat linkshandigen hun rechter hersenhelft meer gebruiken zijn linkshandigen doorgaans creatiever.
• Omdat sporters gewend zijn om te oefenen dat men speelt tegen een rechtshandige of rechtsvoetige tegenstander heeft een linkshandige of linksvoetige sporter vaak veel voordeel omdat de tegenstanders niet op dergelijke situaties getraind zijn.
• Barack Obama, Picasso, Beethoven, Bill Gates, Lionel Messi zijn slechts een aantal van de wereldberoemde linkshandigen.
• Ongeveer 20% van de linkshandigen heeft schizofrenie. Daarnaast komen ook dyslexie, ADHD en stemmingsstoornissen vaker voor.
• Mannen zijn vaker linkshandig dan vrouwen.
• In Engeland waar links wordt gereden zijn ook iets meer linkshandigen mensen.