Verliefdheid, tragisch of biologisch?

Romeo en Julia, Jack en Rose, Lancelot en Guinevere; beroemde liefdesparen uit de geschiedenis. De verhalen van deze liefdeskoppels zijn terug te vinden in de literatuur, muziek en kunst. De liefde van de paren was verboden. Door familie of door gezag en omstandigheden. Hoe oud waren deze mensen eigenlijk toen ze zo ontzettend verliefd op elkaar werden? En heeft niet iedereen zo’n alles verterende liefde gekend? Dat het niet goed afliep met Romeo en Julia is tragisch, maar wel mooi voor het verhaal. Lancelot en Guinevere konden elkaar ook niet krijgen en dat maakt het een prachtige romantische vertelling. Miljoenen bioscoopbezoekers zwijmelden bij het romantische verhaal van Rose die na bijna een eeuw nog steeds verliefd is op haar eerste grote liefde Jack. De verhalen zijn natuurlijk beroemd omdat ze tragisch zijn, verzonnen of niet. De alles verterende liefde in de verhalen is niet verzonnen. Iedereen die verliefd is geweest weet hoe het je hele leven kan beïnvloeden. Het enige dat telt is in de armen van je geliefde zijn, al het andere verdwijnt naar een tweede plan. Alle seconden in een dag tel je af tot het onderwerp van je hartstocht weer voor je staat. Starend in die prachtige ogen verlies je alle gevoel voor tijd en ruimte en de wereld kan vergaan op dat moment, het maakt je niets uit.

Verslavende verliefdheid

Maar waar komt deze gemoedstoestand vandaan? Waarom gebeurt het? En waarom gaat het weer over? En hoe komt het dat iedereen een keer in zijn of haar leven zoiets meemaakt? Fysiologisch gezien is alles te verklaren. Je voelt je verliefd omdat je lichaam allerlei hormonen aanmaakt waaraan je niet kunt ontsnappen. Deze hormonen zijn behoorlijk verslavend, zodat je jouw geliefde telkens weer wilt zien. De reactie op de hormonen is eigenlijk primitief te noemen, je lichaam neemt de regie over. Je hersenen zijn maar al te bereid om telkens nieuwe smoesjes te verzinnen om bij je geliefde te zijn. “Ik kan er niets aan doen, ik moet bij hem/haar zijn” verzucht de verliefde persoon.

Hormonenfabriek met topproductie

De meeste mensen ervaren zo’n onstuimige verliefdheid tijdens hun pubertijd. Niet zo raar als je bedenkt dat tijdens de pubertijd je lichaam een hormonenfabriek in overdrive is. Alles wordt er aan gedaan om het kinderlichaam om te vormen tot een volwassen lijf. En wat is de onderliggende gedachte? Voortplanting natuurlijk! Een levensverwachting van 80 jaar is nu niet meer gek, in vroeger dagen was dat wel heel erg oud. In de middeleeuwen werden mensen gemiddeld 40 jaar en in de prehistorie lag de gemiddelde leeftijd nog lager. Om de soort in stand te houden moeten er nieuwe mensen gemaakt worden en liefst snel na het bereiken van de geslachtsrijpe leeftijd. Verliefdheid is een probaat middel om de voortplanting mee te garanderen. Twee verliefde mensen willen het liefst zo dicht mogelijk bij elkaar zijn en seks is een logisch gevolg van die wens.

Foefje van de natuur

De verliefdheid gaat over in een andere, meer bestendige soort liefde en het koppel blijft samen, ook als de eerste hevige gevoelens wegebben. Een mens alleen is kwetsbaar, zeker als deze mens in de prehistorie leeft. Houden van is dus een tweede foefje van de natuur om ervoor te zorgen dat koppels bij elkaar blijven om voor hun kroost te zorgen. Het mooie van deze regeling is, dat tegen de tijd dat het koppel uitgekeken is op elkaar, ze ook aan het einde van hun leven zijn. Dat klinkt een beetje cru, maar puur biologisch gezien is het logisch. Als mensen gemiddeld 35 tot 40 jaar oud worden, zullen ze van die jaren er twintig tot vijfentwintig samen zijn om de kinderen groot te brengen. Zorg voor een gezin met een flinke kinderschare kost veel tijd en energie die het paar samen zal moeten inbrengen. Zo blijft er niet veel tijd over om samen door te brengen. De relatie kabbelt voort en ook dat is goed voor het nageslacht. Tegen de tijd dat de laatste kinderen zelfstandig zijn en het verliefde paar van weleer weer aandacht voor elkaar heeft, is het vaarwater een stuk rustiger. Samen voor de grot zitten genieten van de kleinkinderen is dan misschien wel het prettigst om te doen.

Tweede jeugd

Moderne mensen hebben na twintig jaar huwelijk en twee kids meer behoefte om actief te zijn. Je gaat op je veertigste niet achter de geraniums zitten, je gaat er op uit! Het kan ook zo maar zijn dat je erachter komt dat de verliefdheid van toen niet is blijven hangen als houden van, maar als een gewenning aan de ander. Je lichaam weet daar wel wat op: een nieuwe verliefdheid! Net zo heftig als die allereerste. Zo heftig dat mensen gaan zeggen dat ze een tweede jeugd beleven. Er zijn veel stellen die na twintig of meer jaren huwelijk uit elkaar gaan. Voor mannen betekent het soms dat ze aan een tweede stel kinderen beginnen. Vrouwen beleven hun tweede jeugd eerder als een cadeautje. Vrij van zorgtaken, meer tijd voor jezelf en met een minnaar in plaats van een huwelijkspartner.