Aandacht voor War Child, Marco Borsato als ambassadeur
De cijfers zijn schrikbarend! Voor naar schatting 300.000 kinderen is meevechten in een oorlog dagelijkse realiteit. Daarnaast hebben vier tot vijf miljoen kinderen op wat voor wijze dan ook, een oorlogstrauma opgelopen. Het aantal door oorlog gesneuvelde kinderen in de laatste tien jaar wordt geschat op een trieste 2 miljoen. Marco Borsato zet zich al jarenlang met hart en ziel in om hier een einde aan te maken!
Kindsoldaat
Een kindsoldaat is iemand, jonger dan achttien jaar, die deel uitmaakt van een leger of militaire groepering. Waarom worden juist kinderen ingezet? Ten eerste zijn kinderen makkelijker te intimideren. Bovendien zijn ze heel geschikt om te spioneren, omdat ze zo klein en lenig zijn. Omdat er steeds meer lichte vuurwapens beschikbaar zijn, is het voor legerleiders ook steeds makkelijker om kinderen in te zetten.
De meeste kinderen worden gedwongen zich bij het leger aan te sluiten. Vaak worden ze ontvoerd tijdens een overval op het dorp waar ze wonen. Tijdens die overval branden de legers de dorpen plat, vermoorden de volwassenen en nemen de kinderen mee. Vaak worden kinderen gedwongen toe te kijken hoe hun ouders worden vermoord, of ze moeten meehelpen familie of vrienden te doden. Uiteraard laten kinderen het daarna wel uit hun hoofd, weg te lopen.
Sommige kinderen sluiten zich vrijwillig aan bij het leger. De belangrijkste redenen voor deze vrijwillige participatie zijn armoede, wraak, economische of educatieve mogelijkheden, bescherming en de aanwezigheid van gewelddadig conflict. In gebieden die getroffen worden door oorlogen zijn vaak weinig voorzieningen aanwezig. Deelname aan gewapende groeperingen kan de enige kans op onderwijs, voedsel of onderdak betekenen en daarom een aantrekkelijk alternatief bieden.
Psychische en fysieke schade
Als kinderen weten te ontsnappen of vrijgelaten worden omdat de oorlog is afgelopen, is de ellende nog niet voorbij. Veel kinderen zijn lichamelijk gewond geraakt, ze moeten bijvoorbeeld een arm of een been missen. Vaak zijn hun familieleden gestorven of ze zijn ze kwijtgeraakt. Psychologische trauma’s bij kinderen die uit het leger komen zijn onvermijdelijk. Ze hebben nachtmerries en flashbacks, ze kunnen zich niet concentreren en zijn voortdurend bang dat de rebellen terug zullen komen. Vaak staan ze er alleen voor en moeten ze zichzelf maar zien te redden. Veel van deze kinderen komen in de criminaliteit terecht of keren weer terug naar het leger.
Maar ook als ze wel de weg naar huis kunnen vinden, is het erg moeilijk weer een normaal leven te gaan leiden. Altijd heerst de angst dat de rebellen terug zullen komen en wraak zullen nemen.Daarnaast zijn kindsoldaten bij hun ontvoering vaak gedwongen om mensen uit hun eigen dorp of zelfs uit hun eigen familie iets aan te doen of te doden. Het is voor het dorp dan erg moeilijk de ex-kindsoldaten opnieuw in hun kring op te nemen.
Wat doet War Child
War Child Nederland is een onafhankelijke humanitaire organisatie die investeert het psychosociale welzijn van kinderen die slachtoffer zijn van gewapende conflicten. Het doel van War Child is ‘empowerment’ (weerbaar maken) van oorlogskinderen, door:
- Psychosociale programma’s waarbij creativiteit en sport wordt ingezet om de psychologische en sociale ontwikkeling, en het welzijn van kinderen te versterken;
- Creatieve en sportieve programma’s die gericht zijn op het bijeenbrengen van kinderen die door de oorlog uiteen gedreven zijn, met als doel bij te dragen aan een vreedzame samenleving;
- Activiteiten die maatschappelijk draagvlak creëren en steun genereren voor de problematiek van kinderen in oorlogsgebieden.
Omdat ex-kindsoldaten tevens worden geholpen door verbetering van de algemene staat van het land, zet War Child zich ook in op het gebied van:
Vredesopbouw
Als een gewapend conflict voorbij is draagt War Child bij aan het laten slagen van het grotere overkoepelende vredesproces. Zij doen dit door psychosociale activiteiten op lokaal nivea waarbij kinderen en jongeren van verschillende bevolkingsgroepen bij elkaar worden gebracht. Ook ondersteunen zij gemeenschappen bij het oplossen van conflicten en door trainingen te geven op het gebied van sociale vaardigheden en conflictpreventie.
Voorlichting en Beleidsbeïnvloeding
War Child werkt aan wereldwijde verspreiding van de boodschap dat kinderen en oorlog niet samengaan. Het doel is dat overal ter wereld het besef doordringt dat kinderen nooit de dupe van een oorlog mogen worden.
Marco Borsato als ambassadeur van War Child
Sinds 1998 is Marco Borsato ambassadeur van War Child. Zijn belangrijkste missie is ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk aandacht wordt gevestigd op het werk van War Child en het belang daarvan. Hij doet al zijn werk voor War Child op vrijwillige basis en draagt de kosten die hij daarvoor maakt zelf.
De hartverscheurende omstandigheden waaronder wereldwijd miljoenen kinderen in oorlogsgebieden leven, is zijn voornaamste reden zich voor deze organisatie in te zetten. Marco is meerdere malen naar Afrika afgereisd om zelf te zien om wat voor kinderen het gaat en te ervaren hoe belangrijk de rol van War Child is: “Dankzij de programma’s van War Child spreek ik blije, dankbare moeders die weer met hun kinderen kunnen praten, waarvan hun kinderen weer spélen. We bereiken dus echt mooie dingen. Kijk, door sport en spel, door muziek en andere creatieve activiteiten worden kinderen weer positief, ze krijgen weer vertrouwen. Kunnen weer kind zijn.”
Marco heeft meerdere malen aangegeven zich persoonlijk betrokken te voelen bij het onderwerp: “War Child zit in mijn bloed, het stroomt door mijn aderen, het is een essentieel onderdeel geworden van mijn hele zijn.”
Zijn boodschap is duidelijk: “Nederland moet iets doen om de driehonderdduizend kindsoldaten een beter bestaan te bezorgen. Niets doen is géén optie!” Onder andere tijdens zijn concerten vraagt Marco aandacht voor het werk van War Child. Als ambassadeur van War Child heeft Marco Borsato tijdens de Symphonica in Rosso concerten in 2006 geld ingezameld voor 40.000 kinderen in Uganda. De concerten in Arnhem trokken 320.000 bezoekers die ruim € 300.000 bijeenbrachten.
Daarnaast leverde Marco ieder jaar weer zijn muzikale bijdrage aan de Friends for War Child Concerten.
Wit Licht
De film Wit Licht, waarin Marco Borsato de hoofdrol speelt, is opgenomen in Oeganda en Zuid-Afrika en speelt zich af tegen de achtergrond van de problematiek die daar heerst. Het thema kindsoldaten speelt een centrale rol. De film gaat over een restauranthouder, Eduard Zuiderwijk, die in Afrika woont met zijn zoontje. Als het vriendje van zijn zoontje wordt ontvoerd door rebellen om met harde hand opgeleid te worden tot kindsoldaat, gaat Eduard tot het uiterste om hem te redden.
De rol lijkt Marco vanwege zijn enorme persoonlijke betrokkenheid bij oorlogskinderen, op het lijf geschreven. “Toen ik het script van Wit Licht onder ogen kreeg, gebeurde er echt iets met me. Het verhaal greep me zo naar de keel, vind ik zo ingrijpend en spannend, mede door mijn affiniteit met Afrika, dat ik meteen wist dat ik dit wilde doen.”
Marco weet dus zowel in zijn rol van ambassadeur van War Child, ook als acteur een enorme focus op het onderwerp ‘kindsoldaat’ te genereren. En dat is nodig want ondanks het verdrag dat rond de rechten van het kind, dat in 1989 in werking trad en waarin de aangesloten landen aangeven geen kinderen onder de vijftien jaar in hun leger op te nemen, blijft het een omvangrijk en aangrijpend probleem.