De Hofhuishouding: Wat doet een kamerheer van de Koningin?

Een kamerheer is niet iemand die alleen in sprookjes bestaat. Een kamerheer bestaat echt en helpt de koningin met allerlei zaken. De rol van de kamerheer.

Kamerheer per provincie

Per provincie heeft de koningin een kamerheer. In Friesland bekleedt Rienk Wegener Sleeswijk uit Leeuwarden die rol. Hij doet dat al 19 jaar. De oud rechter van 71 jaar heeft een groot aantal taken.

Functionaris in dienst van de koningin

Een kamerheer is de enige functionaris die letterlijk in dienst is van de Koningin. Hij dient primair als adviseur van de koningin en geeft gevraagd en ongevraagd advies over zaken die van belang zijn voor de provincie. Die adviezen blijven overigens geheim. Ook begeleidt de kamerheer de koningin bij alle officiële bezoeken aan de provincie.

Hoe word je kamerheer van de koningin?

Er is geen vacaturebank om kamerheer te worden. Dat betekent dus ook dat je niet kunt solliciteren. Een kamerheer wordt gevraagd voor de baan. Ook die procedure is geheim. De koningin beslist zelf wie haar kamerheer wordt en laat zich informeren. Zelfs kamerheren die al lang voor de koningin werken, weten niet waarom de keuze juist op hen is gevallen. De kamerheer in Friesland werd op een gegeven moment plotseling uitgenodigd voor een diner. Daar werd met elkaar gezellig gesproken. Pas later hoorde Wegener Sleeswijk dat de koningin hem graag als kamerheer wilde.

Spin in het web

Een kamerheer moet, om goed te kunnen adviseren, natuurlijk midden in de maatschappij staan en een goed netwerk hebben.

Tot zeventig

Iemand kan in principe tot z’n 70e kamerheer zijn. Wel kunnen ze nog wat jaren verlenging krijgen, als de koningin daar zelf om vraagt.

Nieuwe koning of nieuwe koningin: hele hofhouding neemt ontslag

Bij het aantreden van een nieuwe vorst of vorstin ontstaat overigens een heel nieuwe situatie. Niet alleen voor een kamerheer, maar ook voor een hele hofhouding. Het is gebruikelijk bij een troonsoverdracht zoals die in 2013 tussen koningin Beatrix en Prins Willem Alexander plaatsvindt, dat de hele hofhouding haar ontslag aanbiedt. De nieuwe koning of koningin kan dan een heel nieuw team samenstellen.

Geen kamerheer in Zuid-Holland

In bijna iedere provincie en in de drie grote steden heeft de koningin een kamerheer. Uitzondering is de provincie Zuid-Holland. De kamerheren van Rotterdam en Den Haag zorgen er samen voor dat deze provincie toch wordt vertegenwoordigd.

Onbezoldigd

Hoewel het lijkt dat de functie van kamerheer een goed betaalde is, is niets minder waar. Een kamerheer werkt onbezoldigd, dat wil zeggen dat hij er geen geld voor krijgt.

De hofhouding van een koning of koningin

De hofhouding van een koning of koningin bestaat uit de volgende functies:

Grootmeester
Grootmeesteres
Algemeen Secretariaat
Thesaurie
Kamerheren
Ceremoniemeester
Hofmaarschalk
Intendance van de Koninklijke Paleizen
Hofdames
Adjudanten

Grootmeester

De grootmeester leidt de Dienst van het Koninklijk Huis en staat aan het hoofd van de hofhouding. Buitenlandse bezoeken vallen onder zijn leiding, maar ook het onderhoud van die contacten. Dat gaat dan wel in overleg met het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Grootmeesteres

De Grootmeesteres is er voor de buitenlanders van belang, maar dan wel die in Nederland wonen. Dit zijn onder andere hoofden van diplomatiek missies en leden van internationale organisaties.

Algemeen Secretariaat

De inhoud van het beleid en de praktische ondersteuning van de Koningin en de andere leden van het Koninklijk Huis en de Koninklijke familie komen voor rekening van het algemeen secretariaat. Ook buitenlandse evenementen worden door deze afdeling voorbereid. Tijdens de secretarievergadering bespreken Koningin Beatrix, Prins Willem Alexander en Prinses Máxima de agenda van de koningin op Paleis Huis ten Bosch. Daarbij zijn ook andere leden van de hofhouding aanwezig.

De Thesaurie

De Thesaurie is als het ware de boekhouder van de Koningin en andere leden van het Koninklijk Huis en van de Koninklijke Familie. Ook de salarisadministratie wordt hier gedaan.

Ceremoniemeester

Het Koninklijk Huis heeft niet één ceremoniemeester, maar een heel bureau. Daar worden alle evenementen georganiseerd en uitgevoerd die de Koningin als gastvrouw initieert. Ook worden er vanuit het bureau adviezen gegeven: over ceremoniële en protocollaire zaken, zoals de toepassing van het gebruik van de Nederlandse vlag, de tafelschikking tijdens een diner en hoe decoraties moeten worden opgespeld en gedragen.

Hofmaarschalk

De Hofmaarschalk bestaat echt en is niet iets uit een film. Vanuit deze afdeling worden alle huishoudelijke diensten in de woningen van de leden van het Koninklijk Huis en de gasten verzorgd. Ook de gasten die bij het Koninklijk Huis logeren vallen onder deze verzorging. Onder deze afdeling vallen de lakeien. Zij serveren dranken en maaltijden bij ontvangsten, recepties, lunches en diners.

Intendance van de Koninklijke Paleizen

Op de Intendance van de Koninklijke Paleizen wordt het onderhoud en het beheer van paleizen en Jachtslot Het Oude Loo geregeld. Meubilering, automatisering, maar ook het onderhoud van tuinen en parken vallen hieronder.

Hofdames werken voor alleen een onkostenvergoeding

De hofdames die helpen bij de voorbereidingen van de evenementen van de Koningin en andere leden van de familie zorgen er slechts voor een onkostenvergoeding voor dat alles op rolletjes loopt. Er zijn zeven van hen in dienst bij de Koningin en soms worden ze uitgeleend aan de andere leden van de familie. Ook staatshoofden van andere landen kunnen in Nederland rekenen op hun steun.

Adjudanten

Bij openbare optredens en grote evenementen zorgen de adjudanten er samen met veel andere leden van de Hofhuishouding voor dat alles goed en veilig verloopt. Zij zijn altijd leden van de Koninklijke Marine, de Koninklijke Landmacht, de Koninklijke Luchtmacht of de Koninklijke Marechaussee en moeten de rang kapitein-luitenant-ter-zee of luitenant-kolonel hebben. De adjudanten werken drie jaar lang voor het Koninklijk Huis of eigenlijk het Militaire Huis. Wie wordt benoemd tot adjudant in buitengewone dienst kan bij speciale gelegenheden terug moeten komen op zijn stek als de gelegenheid daar om vraagt. Adjudanten dragen altijd een uniform.