La Tomatina - Tomatenfestival Spanje

Fiesta del tomate of La Tomatina is de officiële Spaanse benaming voor het Tomatenfestival dat jaarlijks wordt gehouden in het dorpje Buñol in de Spaanse provincie Valencia. Jaarlijks trekt het zo'n 40.000 deelnemers die meedoen aan de tomatenveldslag. Het tomatengevecht is zo heftig dat na afloop het hele dorp "rood" is gekleurd. Het tomatensap vormt letterlijk een groot blubberbad.

De oorsprong van La Tomatina

In 1945 was er in Buñol, een dorpje in Valencia, een typisch grote parade van reuzen en groothoofden "Los Gigantes y Cabezudos", waarbij een groot vechtpartij onstond. Een groep kwajongens plunderden de groentenstal (toevallig in hun buurt) en begonnen te smijten met tomaten. Het vechtpartij werd beëindigd door de politie en de ruzieschoppers moesten de schade betalen.

Het volgende jaar begon weer op dezelfde dag een tomatengevecht. Dit keer namen de jongeren de tomaten mee van huis. Weer werden de jongens opgepakt.

Na enkele jaren dit vol te houden werd het een traditie, zonder officiële status. Deze dag werd al gauw "de dag van de tomatina" genoemd. Onder de druk van de bevolking, bezweken de autoriteiten en hierdoor werd het festival steeds beroemder. Ook buiten Buñol. Steeds vaker werden (plaatselijke) toeschouwers zowel met tomaten als met water overgegoten.

In 1957 kwam er een verbod en voor diegenen die het toch aandurfden stond een gevangenisstraf te wachten. De aanhangers van La Tomatina besloten om een doodskist met een grote tomaat door het dorp te dragen. De begrafenis van deze tomaat verliep met cabaret, muziek en een groot orkest.

In 1959 werd La Tomatina definitief toegestaan, met nogal strenge voorwaarden. Vanaf dat jaar werd het tomatenfestival geformaliseerd met allerlei Spaanse spelen, waaronder het paalklimmen als officiële startschot.

In 1975 kwam er een officiële Festivalorganisatie. Dit zorgde voor toename in het aantal tomaten, maar ook toeristen uit de hele wereld. Sinds 1980 worden tomaten uitgedeeld door de Gemeente.

Waar en wanneer wordt La Tomatina gevierd?

La Tomatina wordt elke laatste woensdag van augustus gehouden in het pittoreske dorp Buñol. Dit dorp ligt in de provincie Valencia in Spanje. Het is een soort volksfeest geworden, dat elk jaar weer in een ware tomatenoorlog ontaardt.

Fiesta La Tomatina; het Tomatenfestival

Het totale feestprogramma duurt meer dan één week en wordt opgedragen aan de patroonheilige van het dorp: San Luís Bertrán. Rondm het tomatengevecht zijn er shows, concerten en talrijke andere evenementen. Jaarlijks trekken zo'n 40.000 bezoekers. Dit zijn inwoners uit de omgeving, maar ook toeristen. Het grote Tomatenfestival eindigt met een groot vuurwerkspektakel.

Het gratis evenement is gesponsord door de lokale overheid, die jaarlijks 140 ton overrijpe tomaten importeert

Op de laatste woensdag van augustus stromen de bezoekers, al vroeg in de ochtend, het dorp in. Er worden vrachtwagens vol tomaten naar het plein "Plaza del Pueblo" gereden.

Zeer vroeg in de ochtend zijn wikeliers en omwonenden van het plein druk bezig met het bedekken van ramen om ze te behoeden van de tomatenpuree.

Op een grote, met zeep ingesmeerde, paal moet naar de top worden geklommen, met als beloning een grote poot Jamon Serrano (gerookte ham). Zodra de ham eenmaal is gegrepen, schreeuwen de mensen "Tomaten!"

Als antwoord hierop rollen de vrachtwagens het dorp binnen. Onder leiding van de zogenaamde instigators worden de tomatenladingen op het plein gestort. Gelijk daarna zie je al dat de eerste shirts afgerukt worden. (Hoewel dit tegen de regels is)

Vanaf de balkons worden grote hoeveelheden water over de wachtende menigte gegooit. Iedereen zoekt een strategische positie natuurlijk. Ervaren strijders staan vaak aan de zijkant van het plein.

Er volgt eerst een startsein: vuurpijlen worden afgeschoten, waardoor de lucht rood kleurt.

Vanaf nu komen de tomaten uit alle richtingen. Een tomaat kan hard aankomen, totdat ze enkele malen zijn gesmeten. Iedereen zit onder de puree, sap, zaden en schillen. Al na een uur ontstaat er een groot tomatenbad (zo hoog als je scheenbeen), waarin rode lijven zwemmen.

De stopsein is weer vuurwerk. Hiermee eindigt de tomatenoorlog.

De Schoonmaak

Het lijkt een enorme schoonmaakwerk, maar het blijkt mee te vallen!

Met tuinslangen en met hulp van de brandweer worden de deelnemers globaal schoongewassen van de tomatenblubber. Er zijn mobiele openbare douches voor degenen die nog een extra douche wil. Sommigen springen gewoon simpelweg in de nabije rivier.

Opruimploegen zorgen voor een ongelooflijke prestatie. Binnen een paar uurtjes zijn de pleinen en steegjes weer helemaal schoon, alsof er niets gebeurd is.

Regels en Adviezen

Alhoewel er een aantal regels bestaan, houdt bijna niemand zich aan de regels.

Een aantal regels:

• Alleen gooien tussen het startschot en eindschot
• Het is verboden kleding af te scheuren
• Tomaten dienen van te voren eerst fijn te worden geknepen
• Flessen water of waterbommetjes mogen niet als munitie dienen.
• Let op je gooitechniek: Gooi liever tegen iemands oor dan op iemands rug.

Kledingadvies:

De standaarduitrusting van de deelnemers is een oud wit T-shirt, korte broek en een (veiligheids)bril. Dames wordt aangeraden een badpak onder het shirt te dragen.