Sinterklaas in Frankrijk: Saint Nicolas et le Père Fouettard
Wie dacht dat de Sint alleen in België en in Nederland bestond, heeft het mis. Ook in sommige delen van Frankrijk, namelijk in Lotharingen, in sommige delen van de Elzas en in het Noorden van Frankrijk is hij een graag geziene gast! Zwarte Piet heet daar Le Père Fouettard. In het Duitstalige gedeelte heet hij dan weer Rupelz. Net als bij ons worden er door de Franse kinderen Sinterklaasliedjes gezongen en wordt er een schoen klaargezet met lekkers voor ... de ezel!Geschiedenis van de Sint in de Lorraine en in de Elzas
Het stelen van een vingerDe verering van de Sint in Lotharingen begint in 1090. Een ridder die terugkwam van een kruistocht passeerde in het Italiaanse Bari waar de relikwieën van de bisschop van Myre, de heilige Nicolaas, lagen opgebaard. Hij steelde de rechtervinger van de heilige man en bracht hem naar zijn geboortedorp, Port. Ter ere van dit relikwie werd een basiliek gebouwd in 1093. De vinger wordt er met veel zorg in bewaard.
Bedevaarten en mirakels
Weldra kwamen er bedevaarten op gang naar het kleine dorpje en telkens men de heilige Nicolaas aanbad, gebeurden er mirakels. Zo ook voor een ridder, Sire de Réchicourt, die gevangen was genomen tijdens een kruistocht. Hij bad tot Sint-Nicolaas voor het slapengaan en op de morgen van 6 december 1240 werd hij wakker door de kou. Hij bevindt zich, nog steeds vastgebonden weliswaar, maar als een vrij man op de trappen van de basiliek. Sint-Louis werd door zijn smeekbede gered van de verdrinkingsdood. Ook het verhaal van de redding door Sint-Nicolaas van drie kindjes kreeg een eigen variant in de streek. Er bestaan ook heel wat liedjes over in het Frans. Pas in de Middeleeuwen werd Sint-Nicolaas de patroonheilige van de schoolkinderen. In 1961 kreeg de stad de naam Saint-Nicolas-de-Port.
Père Fouettard
Le Père Fouettard, de Franse tegenhanger van Zwarte Piet, zou ontstaan zijn in de 16de eeuw. Een pop van zijn personage werd op de brandstapel verbrand en zou symbool hebben gestaan voor Keizer Karel, die in die tijd de regionen teisterde. Un fouet is een roe, dus Père Fouettard betekent eigenlijk zoiets als "vadertje roe". In het Duitstalige gedeelte van de Lorraine is Sankt Niklaus vergezeld door zijn assistent Rupelz of Rüpelz.Saint Nicolas belangrijker dan de kerstman
Na de protestantse hervorming van de 16de eeuw werd Sint-Nicolaas in bepaalde Europese landen afgeschaft of werd hij vervangen door de kerstman. In Lotharingen en in bepaalde delen van de Elzas echter is Sint-Nicolaas belangrijker dan de kerstman.Feestelijkheden in de Lorraine en in de Elzas
Processies en stoetenIeder jaar is er in Saint-Nicolas-de-Port een grote processie met fakkels en lichtjes naar de basiliek en wel op de zaterdag die het dichtste bij het feest van Sint-Nicolaas ligt. In de processie wordt het leven van de heilige man uitgebeeld door zang en spektakel. In ieder dorp in de Lorraine is er een stoet ter ere van de heilge man. Sint-Nicolaas krijgt de sleutel van de stad uit handen van de burgemeester. Hij bezoekt er de huizen, vergezeld door een sinister figuur helemaal in het zwart gekleed. Brave kinderen krijgen snoepgoed en cadeautjes, stoute kinderen krijgen de roe. Allemaal samen zingen zij dan "La complainte de Saint-Nicolas". De Sint wordt in de Lorraine vergezeld door een ezel, niet door een paard. 's Avonds is er een fantastisch vuurwerk.
Snoepgoed
In alle bakkerijen liggen allerlei lekkernijen van peperkoek en chocolade in de vorm van Sint-Nicolaas. De Sint bezoekt ook de scholen waar hij sinaasappels en peperkoek uitdeelt aan de kinderen. Net zoals in België en Nederland zetten de Franse kinderen op 5 december hun schoen klaar met suiker en een worteltje voor de ezel en ook een glaasje melk of wijn voor de Sint. Deze schoen zetten ze weliswaar niet binnen, maar gewoon voor de deur van hun huis. De ezel eet de wortel op in het voorbijgaan. In de Elzas wordt Zwarte Piet Hanstrapp genoemd. Er wordt een brioche gegeten, "Männele" genaamd.
