De religie van Iran - Zoroastrianisme
Zoroastrianisme is één van de oudste monotheïstische religies ter wereld. Het ontstond in Iran, maar men weet niet precies wanneer. De grondlegger was Zoroaster - Zarahustra. Tegenwoordig gaat men er van uit dat deze profeet rond 1200-1250 voor Christus leefde. In die tijd bestond er al een religie onder de Iraanse nomaden. Zij geloofden in verschillende goden die de elementen van de natuur representeerden. Het nieuwe dat Zoroaster invoerde was het geloof in één God.
De openbaring van Zoroaster
Toen Zoroaster dertig jaar was, kreeg hij een openbaring van God over God en de Amesha Spentas. Deze openbaring zei dat er één God was die al het goede geschapen had. Deze God had verschillende kenmerken, die we zo goed kennen van andere monotheïstische religies:
- God weet alles
- God is overal
- God kan alles
- God is onmogelijk voor mensen om te benaderen en zelfs maar te begrijpen
- God is onveranderlijk
- God is de schepper van het leven
- God is de bron van al het goede
Zoroaster wordt door de aanhangers van het zoroastrianisme gezien als een profeet. Ze aanbidden hem niet, maar ze geloven wel dat ze dichterbij God kunnen komen door zijn leringen na te volgen. Op die manier behandelen ze namelijk het pad van waarheid en rechtvaardigheid (asha).
Amesha Spentas in het zoroastrianisme
Tijdens zijn visie ziet Zoroaster ook vijf andere goddelijke wezens. Dit zijn de Amesha Spentas, die Heilige Onsterfelijken. Wat zijn zij? Zijn de zonnestralen van God. Net als zonnestralen komen van de zon, maar niet de zon zelf zijn zo komen de Amesha Spentas wel van God, maar zijn ze niet God. Je zou ze eigenlijk kunnen beschouwen als aspecten of beter attributen van God, waarmee Hij de wereld kan controleren.
De zes Heilige Onsterfelijken zijn:
- Vohu Manah - Goede gedachten en goed doel
- Asha Vahishta - Waarheid en rechtvaardigheid
- Spenta Ameraiti - Heilige aanbidding, sereniteit en vriendelijkheid
- Khashathra Vairya - Macht and rechtvaardig bestuur
- Hauravatat - Genezing en gezondheid
- Ameretat - Lang leven en onsterfelijkheid
De volgelingen van Zoroaster geloven dat je God kan leren kennen door de Amesha Spentas te doorgronden.
dualisme in zoroastrianisme: Angru Mainyu
Tegenover Ahuramazda stond een slechte God die verantwoordelijk was voor al het kwaad in de wereld. Dit was Angra Mainyu, wat zoiets betekent als verwoestende kracht. Hij wordt ook geassocieerd met de dood. Waar Ahuramazda in de Hemel verblijft, is Angra Mainyu in de Hel.
Angra Mainyu is eigenlijk niet de gelijke tegenstander van Ahuramazda. Hij is eigenlijk het tegenovergestelde van de kracht waarmee Ahuramazda dingen kan scheppen. Met de creërende kracht (Spenta Mainyu) creëerde God de wereld, maar Angra Mainyu probeer die te bezoedelen door ziektes, dood en vervuiling. Ahuramazda probeert dat tegen te gaan. Dus er is een soort voortdurende strijd in de kosmos tussen goed en slecht.
Alle mensen kunnen volgens het zoroastrianisme kiezen tussen Ahuramazfa en Angra Mainyu. Wil je liever Gods helper zijn of liever die van de verwoestende kracht? Je hebt de keuze tussen goed en slecht. Als je het juiste pad volgt (asha) zul je in de Hemel komen; als je het slechte pad (druj) volgt in de Hel. Volgens dit idee bestaat er in het zoroastrianisme zoiets als vrije wil, want de mens kan zelf kiezen welk pad ze volgt.
De mens in het zoroastrianisme
Als je volgeling bent van zoroaster dan geloof je dat je geschapen bent door Ahuramazda en word je geacht om het juiste pad te volgen. Hoewel je een schepsel bent, word je niet gezien als onderdaan van God. Nee, je bent een helper van God. Je moet helpen om zijn schepping zuiver te houden. Hiervoor zijn goede daden, goede woorden en goede gedachten centrale taken.
Als iemand zeven is, dan kan hij volledig deel gaan uitmaken van de geloofsgemeenschap. Er vindt dan een ceremonie plaats die Navjote heet. Tijdens deze ceremonie krijgt het jongen of meisje een shirt (sudreh) en koord (kusti). Deze kleren ziet men als heilig en zijn onderscheidend voor de volgelingen van Zoroaster. Volgens de traditie zou Zoroaster die zelf ingevoerd hebben. Tijdens rituelen wikkelt men de kusti drie keer om de sudreh om zich te herinneren aan de drie taken. Deze drie dingen zijn belangrijker dan gebeden en rituelen. Toch gebeurt dit laatste ook veel. Gelovigen mogen zelf weten wanneer ze bidden, maar voorgeschreven zijn vijf gebeden per dag. Gemeenschappelijk gebed vindt plaats tijdens de seizoensfeesten van het geloof.
Voor of tijdens het opzeggen van gebeden wast men zich meestal om zo rein mogelijk te zijn. Vieze/vervuilende dingen worden gezien als afkomstig van Angra Mainyu en worden daarom zoveel mogelijk vermeden. Gebeden zegt men op in de richting van de opkomende zon of in de richting van een vuur of een andere bron van licht. Vooral vuur is een hele belangrijke plaats gaan innemen bij gebedsplaatsen, waardoor zoroastriërs ook wel eens aanbidders van vuur worden genoemd. Ze aanbidden niet het vuur, maar geloven dat vuur het licht en energie van Ahuramazda presenteert.
In vroegere tijden was het zoroastrianisme een massale religie, hoewel het zich veelal niet verder verspreidde dan Iran en India. Het is dan ook wel bekend als de Iraanse religie bij uitstek. Het zoroastrianisme valt uiteen in twee groepen: de Iraniërs en de Parsis. De laatst groep ontstond in de 10e eeuw toen een hele groep Zoroastriërs naar India vluchtten. Zij vestigden zich in Gujarat waar ze vasthielden aan hun geloof. Door de afstand tussen hen en de Iraniërs zijn er wat verschillen in het zoroastrianisme getreden, maar globaal genomen is het geloof hetzelfde gebleven.
Het Heilige Boek tenslotte van de Zoroastriërs is de Avesta, welke vooral gaat over de openbaringen van Zoroaster. Dit Heilige Boek bestaat uit twee delen: de oude en de jonge Avesta. De jonge zijn vooral commentaren op de oude.
In 2006 bleek uit een onderzoek dat er tegenwoordig nog maar 190.000 volgelingen van het zoroastrianisme zijn.