Wat is Wajong? voorwaarden en uitkeringsbedragen

De Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (Wajong) is een inkomensvoorziening voor jongeren die op een relatief jonge leeftijd arbeidsongeschikt zijn geworden. Hierdoor kunnen ze niet of slechts een gedeelte werken. Wajong is ook voor studenten die tijdens de studei arbeidsongeschikt worden. Het UWV regelt de Wajong-uitkering.

Melden van arbeidsongeschiktheid

Als je jong arbeidsongeschikt raakt, moet je dit zelf melden. Het UWV regelt de uitkering van de Wajong. Daarom moet de melding van arbeidsongeschiktheid ook bij het UWV gedaan worden. Er zijn regels voor het melden. Zo moet arbeidsongeschiktheid gemeld worden:

• Binnen 13 weken na de dag waarop je 17 jaar bent geworden
• Binnen 13 weken na de dag waarop je (als student) arbeidsongeschikt bent geworden

Let op!

Een melding bij het UWV is nog geen aanvraag. Als je een Wajong-uitkering wilt aanvragen dan moet je een aanvraag doen binnen negen maanden na het begin van de arbeidsongeschiktheid.

Voorwaarden

Niet iedereen komt in aanmerking voor een Wajong-uitkering. Je moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden zijn:

1- Je bent jonggehandicapt

Je wordst als jonggehandicapt beschouwd als je op de dag dat je 17 jaar wordt al arbeidsongeschikt bent. Het kan ook voorkomen dat je tijdens je studie arbeidsongeschikt raakt. Je moet dan wel tenminste 6 maanden student zijn geweest. Omdat het begrip "student" erg vaag is, is dit door de wetgever verder uitgewerkt. Je bent volgens de Wajong student als je:

• een studiefinanciering ontvangt
• een compensatie ontvangt omdat je door speciale omstandigheden vertraging hebt opgelopen in je studie
• een tegemoetkoming in schoolkosten krijgt, 18 jaar bent (of ouder) en in het voortgezet onderwijs les volgt
• ouders hebt die kinderbijslag krijgen voor jou en je bent zelf 16 of 17 jaar
• jonger bent dan 30 jaar en je volgt lessen of stage voor een opleiding (gemiddeld 213 klokuren per kwartaal
• stage loopt

Je moet aan één van de voorwaarden voldoen.

2- Je bent arbeidsongeschikt

Wanneer ben je nu eigenlijk arbeidsongeschikt? Het is in de wet lastig uitgelegd. De exacte definitie is als volgt:

Je bent geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt als rechtstreeks en medisch kan worden vastgesteld dat u door ziekte, gebrek, zwangerschap of bevalling niet in staat bent om door middel van werk hetzelfde te verdienen als een gezonde persoon met gelijke opleiding en ervaring in uw buurt.

Dat is een redelijk ingewikkelde definitie. Het komt erop neer dat je door een bepaalde ziekte niet hetzelfde kunt verdienen dan wanneer je gezond zou zijn in dezelfde situatie. Het UWV is degene die vaststeld voor hoeveel procent je arbeidsongeschikt bent. Je hebt pas recht op een Wajong-uitkering als je volgens het UWV 25% of meer arbeidsongeschikt bent.

3- Je bent gedurende de wachttijd van 52 weken arbeidsongeschikt geweest

Om recht te hebben op een Wajong-uitkering, moet je 52 weken zonder onderbreking arbeidsongeschikt zijn geweest. Deze periode mag onderbroken worden voor minder dan vier weken. De wachttijd kan in bepaalde gevallen korter dan 52 weken zijn. Dit verschilt per geval.

4- Je bent niet uitgesloten van het recht op Wajong.
Het kan zijn dat je om bepaalde redenen geen recht op een Wajong-uitkering hebt. Deze redenen zijn:

• Je bent geen Nederlander
• Je zit in de gevangenis
• Je bent 65 jaar of ouder
• Je woont en bent ingeschreven in het buitenland

Ook hiervoor geldt dat je maar aan één van de voorwaarden hoeft te voldoen om geen recht te hebben op een Wajong uitkering.

De hoogte van de Wajong-uitkering

De hoogte van uw Wajong-uitkering is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid (percentage) en het minimum (jeugd)loon dat bij jouw leeftijd hoort:


Als je een Wajong-uitkering hebt bij een arbeidsongeschiktheid van 80 % of meer, dan kan jouw uitkering aangevuld worden tot 100 % van het wettelijk minimum (jeugd)loon. Dit kan als je jonggehandicapt bent en voorlopig blijvend hulpbehoevend bent en daardoor regelmatig oppassing en verzorging nodig hebt.

Jonggehandicapten van 21 jaar en ouder en jonggehandicapten die niet meer thuis wonen, kunnen een aanvulling op hun inkomen krijgen door een toeslag.

Hoe lang duurt het recht op een Wajong-uitkering

Een Wajong-uitkering kan pas ingaan als je tenminste 52 weken aaneengesloten arbeidsongeschikt bent geweest. Daarnaast kan de uitkering niet ingaan vóór de dag waarop je 18 jaar wordt. Een Wajong-uitkering wordt voor een periode van drie jaar toegekend. Na die drie jaar moet je een nieuwe aanvraag doen. Er wordt dan opnieuw bekeken of je recht hebt op een Wajong-uitkering. Als je 65 jaar wordt, dan heb je niet langer recht op een Wajong-uitkering. Daarnaast heb je niet langer recht op een Wajong-uitkering in de volgende gevallen:

• Je wordt minder dan 25 % arbeidsongeschikt
• Je gaat buiten Nederland gaat wonen en schrijft je daar in en keert niet binnen een jaar terug naar Nederland
• Je komt terecht in de gevangenis

Plichten als je een uitkering hebt

Je hebt een aantal plichten als je een Wajong-uitkering hebt. Zo heb je een identificatieplicht (zodat men kan vaststellen of je de Nederlandse nationaliteit hebt). Ook heb je een inlichtingenplicht (je moet informatie geven die gevraagd is) en je moet naar het CWI gaan. Hier moet je je als werkzoekende aanmelden. Voldoe je niet aan je plichten, dan kan je uitkering worden stopgezet of kan het UWV de aanvraag weigeren. In het ergste geval kan er, als je niet genoeg of verkeerde inlichtingen geeft, een boete krijgen.

Nieuwe keuring / einde van de uitkering

Het UWV kan jou oproepen als ze denken dat je meer of minder arbeidsongeschikt bent geworden. Het kan zijn dat je aan de hand van een herkeuring minder of zelfs geen Wajong-uitkering meer krijgt. Als dat het geval is, dan zou je in aanmerking kunnen komen voor een zogenaamde "tegemoetkoming". Deze tegemoetkoming krijg je op basis van het "Besluit Tijdelijke Regelingen Inkomensgevolgen Arbeidsongeschiktheid". Hoe dit precies zit, kun je het beste navragen bij het UWV, omdat deze tegemoetkoming voor iedereen anders is.